W ostatnim okresie w międzynarodowym planowaniu podatkowym coraz częściej wykorzystuje się konstrukcję polskich funduszy inwestycyjnych. Dlaczego?
Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 10 ustawy o CIT dochody funduszy inwestycyjnych działających na podstawie ustawy z 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych są zwolnione od podatku, a więc fundusze inwestycyjne objęte są ogólnym podmiotowym zwolnieniem podatkowym. Jest to zgodne z ogólną koncepcją funduszu inwestycyjnego jako podmiotu neutralnego z punktu widzenia podatku dochodowego, nietworzącego dodatkowego obciążenia podatkowego. Tym samym więc, uzyskiwane przez fundusz inwestycyjny dochody m.in. z tytułu zysków kapitałowych albo dywidend nie podlegają opodatkowaniu na poziomie funduszu. Dochody te zostaną teoretycznie opodatkowane dopiero na poziomie inwestora funduszu, czyli nabywcy jednostek uczestnictwa (fundusz otwarty) lub certyfikatów inwestycyjnych (fundusz zamknięty).
Z tego punktu widzenia interesującą konstrukcję stanowi fundusz inwestycyjny zamknięty, czyli tzw. FIZ, emitujący certyfikaty inwestycyjne. Dochód z tytułu zbycia lub umorzenia certyfikatów inwestycyjnych FIZ jest podatkowo traktowany jako zysk kapitałowy – przychody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych. Zgodnie z postanowieniami art. 13 typowej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania dochodu ta kategoria dochodu podlega opodatkowaniu tylko w tym państwie, w którym siedzibę ma podmiot otrzymujący dochód. W konsekwencji, przy umiejętnym wyborze jurysdykcji, w której ulokowany zostanie podmiot inwestujący w FIZ, możliwe jest istotne zredukowanie lub nawet pełne wyeliminowanie obciążenia podatkowego, szczególnie w przypadkach gdzie udział kapitałowy inwestora w spółce jest niższy niż minimalny próg 10-proc., uprawniający do bezpodatkowego transgranicznego transferu dywidend zgodnie z tzw. Parent-Subsidiary Directive. Wypłata dywidendy bezpośrednio z takiej spółki na rzecz inwestora nie dawałaby możliwości zwolnienia od podatku, podczas gdy umiejętne wykorzystanie funduszu inwestycyjnego jako ogniwa pośredniego taką możliwość stwarza.

Dr Janusz Fiszer, partner w Kancelarii Prawnej White & Case i docent UW