Podział czystego zysku przez spółkę nie jest korzystny podatkowo. Dywidendy pochodzą ze środków już raz opodatkowanych. Niektóre operacje mogą zmniejszyć zobowiązania dla fiskusa.
ANALIZA
Część firm w dobie kryzysu radzi sobie dobrze i notuje zyski. Sposób podziału wypracowanego przez spółkę zysku netto zależy nie tylko od płynności, rentowności i potrzeb kapitałowych firmy czy preferencji właścicieli, ale również od różnic w opodatkowaniu operacji kapitałowych.

Udział w zyskach

Przemysław Dybała, konsultant podatkowy w PricewaterhouseCoopers, przypomina, że zysk spółki kapitałowej może zostać przeznaczony uchwałą wspólników do wypłaty jako dywidenda.
Podatkiem od wypłaconej dywidendy obciążeni są wspólnicy. Artur Oleś, doradca podatkowy w KSK Doradcy, przypomina, że w związku z tym, że do ustawy o CIT zaimplementowano Dyrektywę 90/ 435/EEC, to wypłata dywidendy może być zwolniona z podatku w Polsce, a opodatkowana w kraju odbiorcy dywidendy, gdzie występuje niższa stawka podatkowa. Dlatego często dla celów optymalizacji podatkowej jako kraj opodatkowania dywidendy wykorzystywany jest Cypr.
Wspólnicy mogą także zdecydować o pozostawieniu zysku w spółce, przekazując go na kapitał zakładowy lub rezerwowy. Każda z tych czynności wywołuje odmienne skutki na gruncie podatku dochodowego.
Zysk przeznaczony na kapitał zakładowy stanowi u wspólników przychód z udziału w zyskach osób prawnych i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
– Takie przysporzenie nie stanowi natomiast przychodu po stronie spółki – podkreśla Artur Oleś.



Status wspólnika

Marek Kolibski, doradca podatkowy w kancelarii KNDP, zaznacza, że sposób zadysponowania zyskiem przez spółkę zależy w dużej mierze od udziałowców lub akcjonariuszy tej spółki – jeśli udziałowcami lub akcjonariuszami spółki z o.o. są spółki z o.o. lub akcyjne – to są one zwolnione z podatku.
Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (ustawa o CIT) określają, że warunkiem tego zwolnienia jest posiadanie przez otrzymującego dochód z udziału w zyskach osób prawnych co najmniej 10 proc. udziałów (akcji) w spółce wypłacającej dywidendę lub inny dochód z udziału w zyskach osób prawnych.
– Jeśli zatem spółka kapitałowa jest spółką-córką innych spółek kapitałowych, z których każda posiada co najmniej 10 proc. udziałów (akcji), to spółka ta może zadysponować swoim zyskiem w sposób dowolny i nie będzie zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego przez jej udziałowców (akcjonariuszy) – wyjaśnia Marek Kolibski.
Istotne jest, aby spółka lub spółki będące udziałowcami lub akcjonariuszami posiadały wyżej wymienione minimum udziałów lub akcji przez co najmniej dwa lata.
– Jeśli te dwa lata upłynęły przed dniem zadysponowania zyskiem, udziałowiec (akcjonariusz) może sprzedać udziały (akcje) już na drugi dzień po faktycznej wpłacie dywidendy lub przekazaniu zysku na kapitał zakładowy – tłumaczy Marek Kolibski.

Wpłata na kapitał rezerwowy

Artur Oleś zaznacza, że w niektórych sytuacjach korzystniejsze może okazać się przeznaczenie zysku na utworzenie kapitału rezerwowego. Podkreśla, że kapitał ten jest kolejnym elementem majątku spółki i nie stanie się on w momencie tworzenia własnością wspólników. Taki status kapitału rezerwowego skutkuje brakiem przysporzenia majątkowego osiągniętego przez wspólników. Z racji tego, że w przepisach o podatkach dochodowych czynność ta nie stanowi dochodu z udziału w zyskach osoby prawnej, to utworzenie kapitału rezerwowego jest podatkowo obojętne.
W praktyce można spotkać się z interpretacją, że zasilenie kapitału rezerwowego z zysku spółki ma istotny wpływ na jej sytuację podatkową, a zatem jest podstawą, aby czynność tę traktować jako świadczenie nieodpłatne ze strony wspólników dla spółki.
W ocenie Przemysława Dybały kwoty przekazane uchwałą wspólników na kapitał rezerwowy nie stanowią przychodu po stronie spółki. Marek Kolibski dodaje, że przychód taki mógłby powstać, gdyby spółka kapitałowa podjęła uchwałę o wypłacie dywidendy, a nie o przekazaniu zysku na kapitał zapasowy, a faktycznie jej nie wypłacała przez długi czas lub odraczała wielokrotnie termin jej wypłaty.
– Jeśli zatem w spółce zysk jest, ale nie ma w danej chwili środków pieniężnych na jego wypłatę, zawsze lepiej przekazać zysk na kapitał zapasowy, a gdy pieniądze już będą, można wypłacić dochód z udziału w zyskach osób prawnych poprzez umorzenie udziałów (akcji) z czystego zysku – wyjaśnia ekspert.
19 proc. stawka podatku dochodowego z tytułu udziału w zyskach osób prawnych