Czy przy wynajmie samochodu za granicą przez pośrednika trzeba pobrać podatek u źródła Jak rozliczyć podatek od towarów i usług po przekazaniu pracownikom odzieży roboczej Kiedy można odliczyć VAT z faktury wystawionej za świadczenie usług wsparcia informatycznego Na jakiej podstawie usługi autoryzacji oraz rozliczania transakcji wykonywanych kartą płatniczą są zwolnione z VAT
W związku z planowaną podróżą służbową przedsiębiorca wynajął samochód za granicą. Samochód został wynajęty przez pośrednika. Czy przedsiębiorca jest obowiązany do poboru podatku u źródła?
W określonych przepisami przypadkach podatek z tytułu przychodów uzyskiwanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników objętych ograniczonym obowiązkiem podatkowym (nierezydentów) pobierany jest w formie ryczałtu (zob. art. 21 ust. 1 ustawy o CIT oraz art. 29 ust. 1 ustawy o PIT). W przypadkach takich do pobrania zryczałtowanego podatku dochodowego (tzw. podatku u źródła) obowiązane są, jako płatnicy, polskie osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz będące przedsiębiorcami osoby fizyczne, które dokonują wypłat należności nierezydentom (zob. art. 26 ust. 1 ustawy o CIT oraz art. 41 ust. 4 w zw. z art. 41 ust. 1 ustawy o PIT). Dotyczy to m.in. przychodów za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu, urządzenia handlowego lub naukowego (zob. art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT oraz art. 29 ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT), w tym przychodów z tytułu wynajmu za granicą samochodów (zob. np. interpretację indywidualną dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 11 października 2013 r., nr IPTPB3/423-264/12-13/13-S/IR, czy wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 6 października 2017 r., sygn. akt II FSK 1839/17).
Przyjmuje się jednak, że obowiązek poboru podatku u źródła nie obciąża polskich podatników, którzy przekazują należności pośrednikom. W szczególności stanowisko takie reprezentują sądy administracyjne, czego przykładem może być wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z 28 stycznia 2016 r. (sygn. akt I SA/Rz 1162/15) czy wyrok WSA w Gorzowie Wlkp. z 22 czerwca 2017 r. (sygn. akt I SA/Go 414/16). Jak czytamy w drugim z tych wyroków, „to pośrednik, profesjonalnie zajmujący się tego rodzaju transakcjami, jest podmiotem, który dokonuje wypłat i który, kierując się miejscem siedziby podatnika, może zastosować postanowienia odpowiedniej umowy międzynarodowej odnośnie określenia właściwej stawki podatku, czy też odstąpić od jego pobrania, jeżeli dana umowa zawiera takie uregulowania, pod warunkiem posiadania certyfikatu rezydencji podatkowej uzyskanego od podatnika. To pośrednik bowiem zaspokaja roszczenia podatnika mającego siedzibę za granicą i dysponuje bądź nie, certyfikatem rezydencji podatkowej tego podatnika, uprawniającym go, zgodnie z umową w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, do niepobrania podatku”.
Oznacza to, że w przedstawionej sytuacji przedsiębiorca ma obowiązek pobrać podatek u źródła tylko wtedy, gdy zapłacił lub zapłaci bezpośrednio zagranicznej firmie wynajmującej samochód. W przypadku przekazania zapłaty pośrednikowi obowiązek poboru podatku u źródła nie obciąża przedsiębiorcy, lecz – przynajmniej teoretycznie – pośrednika.
Podstawa prawna
Art. 21 ust. 1, art. 26 ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1036 ze. zm.).
Art. 29 ust. 1, art. 41 ust. 4 w zw. z art. 41 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 200 ze zm.).
Spółka (podatnik VAT czynny), która prowadzi zakład stolarski, w czerwcu 2018 r. nabyła odzież i obuwie robocze dla pracowników. Podatek naliczony od nabycia tej odzieży i obuwia zostanie odliczony w deklaracji VAT-7 za czerwiec 2018 r. W lipcu 2018 r. odzież i obuwie zostały przekazane, zgodnie z przepisami prawa pracy, do używania (nieodpłatnie) nowo zatrudnionym pracownikom. Czy od nieodpłatnego przekazania tej odzieży i obuwia roboczego pracownikom spółka powinna wykazać należny VAT?
Istota problemu sprawdza się do ustalenia, czy od nieodpłatnego przekazania pracownikom, zgodnie z przepisami prawa pracy, odzieży i obuwia roboczego (przy nabyciu których spółce przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego) należy wykazać podatek należny na podstawie art. 7 ust. 2 lub art. 8 ust. 2 ustawy o o VAT.
Organy podatkowe przyjmują, że podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego od nabytej odzieży i obuwia roboczego, jeżeli pracownik faktycznie wykorzystuje je wyłącznie w celu wykonywania pracy, a zakup wiąże się z realizowaną przez podatnika w ramach prowadzonej działalności gospodarczej sprzedażą opodatkowaną, przy założeniu, że nie wystąpią przesłanki negatywne, o których mowa w art. 88 ustawy o VAT (zob. interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 7 lipca 2016 r., nr ITPP1/4512-226/16/BS).
Przez dostawę towarów, stosownie do art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:
1) przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2) wszelkie inne darowizny
– jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Z kolei w myśl art. 8 ust. 2 ustawy o VAT za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:
1) użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
2) nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.
Nieodpłatne przekazanie odzieży i obuwia roboczego pracownikom spółki nie podlega opodatkowaniu VAT. Czynność ta – przekazanie odzieży i obuwia roboczego pracownikom w sytuacji gdy odzież własna pracownika może ulec zniszczeniu lub ze względu na wymagania technologiczne, sanitarne lub bhp – stanowi obowiązek pracodawcy wynikający z art. 2377 par. 1 kodeksu pracy. Nie można w tej sytuacji uznać przekazania odzieży roboczej za przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste pracowników (por. interpretacja indywidualna dyrektora IS w Poznaniu z 25 września 2012 r., nr ILPP1/443-636/12-2/MK; interpretacja indywidualna dyrektora IS w Poznaniu z 30 marca 2012 r., nr ILPP1/443-1580/11-4/AI). Ponadto, jak rozumiem, właścicielem ubrań i odzieży roboczej pozostaje spółka, stosownie do art. 2388 par. 2 kodeksu pracy, a zatem także z tego powodu nie można mówić o dostawie towarów.
Przekazanie pracownikom ubrań i odzieży do używania nie spełnia także dyspozycji art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, gdyż zostały one przekazane pracownikom w związku z wykonywaną pracą, a nie w celu zaspokojenia potrzeb osobistych.
Podsumowując, od nieodpłatnego przekazania tej odzieży i obuwia roboczego pracownikom spółka nie wykazuje należnego VAT, gdyż czynności te nie podlegają VAT. ©℗
Podstawa prawna
Art. 7 ust. 2, art. 8 ust. 2, art. 88 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1221 ze zm.).
Art. 2377 par. 1, art. 2388 par. 2 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 917).
Pod koniec czerwca 2018 r. otrzymaliśmy fakturę dokumentującą świadczenie usługi wsparcia informatycznego w okresie od 1 lipca 2018 r. do 30 czerwca 2019 r. Fakturę tę opłacimy w sierpniu. Czy możemy odliczyć z niej VAT w ramach deklaracji VAT-7 za czerwiec 2018 r.?
Prawo do odliczania podatku naliczonego powstaje co do zasady w okresie rozliczeniowym powstania obowiązku podatkowego, nie wcześniej jednak niż w okresie rozliczeniowym otrzymania faktury (zob. art. 86 ust. 10 w zw. z art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy o VAT). A zatem kluczowe z punktu widzenia odpowiedzi na przedstawione pytanie jest ustalenie momentu powstania obowiązku podatkowego u sprzedawcy.
Mając to na uwadze, warto wskazać, że obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia usług powstaje z chwilą wykonania usługi (zob. art. 19a ust. 1 ustawy o VAT). Jednakże jeżeli przed wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, to obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty (zob. art. 19a ust. 8 ustawy o VAT).
Istotą świadczenia usługi wsparcia informatycznego, o której mowa, jest istnienie wsparcia przez cały okres świadczenia tej usługi. Uważam w związku z tym, że do wykonania tej usługi dochodzi ostatniego dnia okresu jej świadczenia. Odpowiednie zastosowanie do tej sytuacji ma np. interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 8 września 2015 r. (nr IPPP1/4512-595/15-2/AS). Czytamy w niej, że „moment wykonania usługi należy rozumieć jako chwilę, w której wszystkie czynności składające się na daną usługę zostaną zrealizowane przez usługodawcę. Zatem w odniesieniu do usług wsparcia, serwisu i nadzoru, za moment ich wykonania w rozumieniu art. 19a ust. 1 ustawy należy uznać dzień zakończenia okresu, na który została zawarta umowa, ponieważ okres obowiązywania umowy jest czasem, w którym Spółka ma obowiązek spełniania świadczeń na rzecz usługobiorcy”.
Ze względu na powyższe uważam, że nie jest możliwe odliczenie podatku naliczonego z faktury, o której mowa, przed jej uregulowaniem, a więc w ramach deklaracji VAT-7 za czerwiec 2018 r. (jak również w ramach deklaracji VAT-7 za lipiec 2018 r.). Dopiero jej uregulowanie spowoduje bowiem powstanie obowiązku podatkowego u sprzedawcy (na podstawie art. 19a ust. 8 ustawy o VAT), zaś u pytającego – prawa do odliczenia z faktury, o której mowa. ©℗
Podstawa prawna
Art. 19a ust. 1 i 8 oraz art. 86 ust. 10 w zw. z art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 1221 ze zm.).
Spółka świadczy kompleksowe usługi wsparcia dla banku zrzeszającego mniejsze banki spółdzielcze. Pomaga w zapewnianiu bankom spółdzielczym oraz ich klientom dostępu do usług finansowych, w szczególności w zakresie autoryzacji i rozliczania operacji finansowych dokonywanych przy pomocy kart banku zrzeszającego. Czy świadczone przez spółkę takie usługi są zwolnione z VAT?
Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.
Organy podatkowe akceptują, że usługi autoryzacji oraz usługi rozliczania dokonywanych operacji finansowych przy pomocy kart płatniczych korzystają ze zwolnienia od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy VAT, także po uchyleniu z dniem 1 lipca 2017 r. ust. 13 w art. 43 ustawy o VAT, który zwalniał usługi pomocnicze względem usług pośrednictwa finansowego. Warto w tym zakresie zapoznać się z interpretacjami indywidualnymi dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej:
  • z 3 lutego 2018 r., nr 0114-KDIP4. 4012.713.2017.1.AS,
  • z 27 lipca 2017 r., nr 0461-ITPP1. 4512.184.2017.4,
  • z 13 października 2017 r., nr 0114-KDIP4. 4012.305.2017.2.BS. 
Podstawa prawna
Art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1221 ze zm.).