Marcin Zimny, doradca podatkowy, prawnik w CMS Cameron McKenna - To, że Ministerstwo Finansów nie zamierza obniżyć akcyzy na benzynę, nie dziwi, gdyż mogłoby to mieć negatywny wpływ na dochody budżetu państwa. Z tej perspektywy ta decyzja jest słuszna.
Ministerstwo Finansów nie planuje obniżyć akcyzy na paliwa mimo bardzo wysokich cen. Czy to słuszna decyzja?
To, że Ministerstwo Finansów nie zamierza obniżyć akcyzy na benzynę, nie dziwi, gdyż mogłoby to mieć negatywny wpływ na dochody budżetu państwa. Z tej perspektywy ta decyzja jest słuszna. Kierowcy, którzy na stacjach benzynowych muszą płacić coraz więcej za litr benzyny, mogą mieć jednak już całkiem inne zdanie. Niemniej obniżenie akcyzy mogłoby nie mieć wpływu na obniżenie cen paliw na stacjach benzynowych. Akcyza jest istotnym składnikiem kształtującym ceny paliwa, ale nie jedynym. Ostatnio w Polsce ceny paliw rosną z uwagi na wzrost cen ropy naftowej na rynkach międzynarodowych, spowodowany niepewną sytuacją m.in. w Libii. Stąd też obniżenie ceny akcyzy mogłoby nie tylko nie wpłynąć na obniżkę cen detalicznych paliw, ale również mogłoby nie wstrzymać dalszego wzrostu tych cen. Poza tym obniżenie akcyzy nie musi oznaczać, że producenci, hurtownicy i stacje benzynowe obniżą ceny paliw.
W 2004 roku resort finansów obniżył akcyzę na paliwa. Nie przyniosło to zamierzonych efektów?
Nie. Ta obniżka nie przełożyła się istotnie na obniżkę cen detalicznych paliw. Należy też zwrócić uwagę, że akcyza na olej napędowy jest znacznie niższa niż na benzynę, a ceny tych surowców na stacjach benzynowych prawie się wyrównały. Ministerstwo Finansów nie ma bowiem instrumentów, za pomocą których mogłoby bezpośrednio wpływać na ceny paliw.
Czy MF ma ograniczone możliwości obniżania stawek akcyzy m.in. na paliwa?
Niestety tak. Od wejścia w życie w marcu 2009 r. nowej ustawy o podatku akcyzowym kompetencje ministra finansów zostały w tym zakresie znacznie ograniczone. Wcześniej to faktycznie minister ustalał stawki akcyzy na wyroby akcyzowe w drodze rozporządzenia. Teraz tylko w drodze wyjątku od obowiązku określania stawek akcyzy bezpośrednio w ustawie minister może obniżyć stawki akcyzy w rozporządzeniu, uwzględniając przy tym sytuację gospodarczą państwa. Przy tym stawki akcyzy można obniżyć na okres nie dłuższy niż 3 miesiące, a co więcej obniżenie nie może być stosowane częściej niż co 3 miesiące. Na dodatek minister finansów ma możliwość obniżania stawek akcyzy do końca 2011 r., później tylko Sejm będzie miał takie uprawnienie. Możliwość obniżania stawek akcyzy jest też ograniczona przez przepisy UE, tj. dyrektywy Rady 2003/96/ WE z 27 października 2003 r. w sprawie restrukturyzacji wspólnotowych przepisów ramowych dotyczących opodatkowania produktów energetycznych i energii elektrycznej, która wyznacza minimalne poziomy opodatkowania wyrobów energetycznych. Zgodnie z tą dyrektywą minimalna stawka akcyzy na benzynę bezołowiową w przeliczeniu na złotówki wynosi 1413 zł/1000 litrów. W ustawie o podatku akcyzowym stawka akcyzy na benzynę została określona w wysokości 1565zł/1000 litrów, co oznacza możliwość obniżenia stawki akcyzy tylko o 15 groszy na litr. Zatem z uwagi też na minima unijne możliwość wpłynięcia MF na ceny paliw nie jest duża.