Rozmawiamy z ARTUREM ADAMCZYKIEM, dyrektorem Departamentu Rachunkowości PGE Polska Grupa Energetyczna - Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej to kompleksowy, ale i skomplikowany zbiór standardów rachunkowości. W związku z tym, że MSSF ciągle się zmieniają, należy śledzić zmiany i dostosowywać system sprawozdawczości do nowych realiów.
• Dlaczego Grupa PGE postanowiła przygotować sprawozdania finansowe zgodnie z MSSF?
- Głównym, choć niejedynym powodem, dla którego Grupa Kapitałowa PGE postanowiła sporządzić sprawozdania finansowe zgodnie z MSSF, jest realizacja projektu IPO, a tym samym plan upublicznienia i wejścia Grupy Kapitałowej PGE na Giełdę Papierów Wartościowych. Kolejnym powodem, nie mniej ważnym, była standaryzacja i unifikacja sprawozdań finansowych z wymogami MSSF, co umożliwi stosunkowo łatwe porównywanie danych finansowych GK PGE do danych finansowych innych spółek w Europie.
• Ile czasu upłynęło od rozpoczęcia prac nad przygotowaniem wdrożenia MSSF, do uzyskania pierwszego sprawozdania finansowego?
- Grupa Kapitałowa PGE jest jedną z największych grup kapitałowych w Polsce. Skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym GK PGE objętych jest ponad 80 spółek niższego szczebla. W związku z tym wdrożenie MSSF i przygotowanie pierwszych sprawozdań finansowych w tak dużej Grupie wymagało ogromnego nakładu pracy i doskonałej koordynacji realizowanych działań. Chcąc dobrze się przygotować do przejścia na MSSF i do sporządzania sprawozdań zgodnie z MSSF, należy zdawać sobie sprawę z tego, że nie jest to tylko problem służb rachunkowych w spółkach, ale bardzo często dotyczy wszystkich jednostek organizacyjnych w poszczególnych spółkach. W związku z tym, że istnieje mnóstwo różnic pomiędzy przepisami ustawy o rachunkowości a przepisami MSSF oraz różnic w interpretacji poszczególnych MSSF, ważne jest korzystanie z wiedzy doświadczonych konsultantów z dobrych firm doradczych.
Przygotowanie do wdrożenia MSSF i sporządzenia pierwszego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej PGE trwało ponad rok.
• To dobry wynik?
- Biorąc pod uwagę wielkość Grupy oraz skomplikowanie zagadnień merytorycznych, wydaje się, że jest to bardzo dobry wynik.
• Jakie wyzwania stawia przed służbami rachunkowymi rozpoczęcie raportowania zgodnie z MSSF?
- W GK PGE najtrudniejsze było sporządzenie pierwszego sprawozdania finansowego według MSSF, co wiązało się z pokonaniem różnego rodzaju wyzwań i problemów stających przed GK PGE.
• Jakie to były problemy?
- Mieliśmy, po pierwsze, wyzwania funkcjonalne, które związane były z wprowadzeniem po raz pierwszy MSSF, ich stosowaniem oraz prawidłowym interpretowaniem. Do tej pory, poza nielicznymi wyjątkami, spółki GK PGE nie stosowały MSSF, co wymagało od nas odpowiedniego przestawienia się i dostosowania do nowych realiów. Tak naprawdę wymuszało to w pewnej perspektywie zarządzanie sprawozdawczością według dwóch zestawów standardów: ustawy o rachunkowości i MSSF. Poza tym bardzo ważne okazało się planowanie organizacyjne procesu sporządzenia pierwszego sprawozdania finansowego GK PGE zgodnie z MSSF oraz dobra komunikacja pomiędzy jednostką dominującą w GK PGE a spółkami podlegającymi konsolidacji. Po drugie, wyzwania finansowe i prezentacyjne - wybór opcji dostępnych w standardach, sporządzenie bilansu otwarcia na dzień przejścia na MSSF, identyfikacja i wybór możliwości, jakie dają nam zwolnienia w ramach MSSF 1 Zastosowanie MSSF po raz pierwszy oraz jedne z najważniejszych - odpowiedź na pytanie, ile będzie wynosił wynik finansowy GK PGE w realiach nowo przyjmowanych MSSF. Po trzecie, wyzwania systemowe i organizacyjne - wpływ na systemy informatyczne, konieczność równoległego istnienia kilku systemów, stosowanie rozwiązań doraźnych do momentu implementacji rozwiązań końcowych, przeszkolenie służb rachunkowych w spółkach oraz rzecz bardzo ważna - zaangażowanie pozostałych służb, np. technicznych, w proces przygotowania sprawozdań finansowych według MSSF, czego MSSF wymagają w znacznie większym stopniu niż standardy ustawy o rachunkowości. W związku z wprowadzeniem raportowania według MSSF musiały ulec przemodelowaniu procesy związane z przygotowaniem sprawozdań finansowych w taki sposób, aby sprostać nowym realiom oraz wymogom stawianym GK PGE.
• Od jakich czynników zależy sporządzenie dobrego sprawozdania finansowego?
- Dobre sprawozdanie finansowe GK według MSSF zależy od wielu czynników. Po pierwsze, trzeba mieć dobry zespół i to zarówno na szczeblu jednostki dominującej, jak i spółek podlegających konsolidacji. W GK PGE mamy bardzo dobry zespół do przygotowywania sprawozdań finansowych według MSSF. W tym miejscu należą się wszystkim osobom biorącym udział w sporządzaniu sprawozdań finansowych podziękowania za wysiłek i duże zaangażowanie w proces. Po drugie, bardzo dobrze ustawić procesy zbierania informacji i efektywnej komunikacji pomiędzy jednostką dominującą a spółkami podlegającymi konsolidacji. Po trzecie, bardzo ważnym elementem jest ciągła nauka i podnoszenie kwalifikacji. W GK PGE organizujemy specjalne szkolenia i studia w zakresie stosowania MSSF. Po czwarte, korzystać z dobrych praktyk rynkowych, np. analizować sporządzone zgodnie z MSSF sprawozdania finansowe konkurentów.
• Jakich rad udzieliłby pan wszystkim tym, którzy dopiero przygotowują się do przejścia na MSSF?
- W związku z tym, że przejście na MSSF wymagać może od służb rachunkowych m.in. zmiany podejścia do wyceny, prezentacji, ewidencji księgowej oraz ustalania wielkości szacunkowych, bardzo ważne jest właściwe zaplanowanie całego procesu z dużym zaangażowaniem w sam proces zarządu oraz służb merytorycznych w spółce. Przejście na MSSF i sporządzanie sprawozdań finansowych według MSSF może wymusić w spółce konieczność zmiany dotychczasowego obiegu informacji i dokumentów oraz może zaangażować w proces większość jednostek organizacyjnych w spółce. Do tego trzeba się przygotować wcześniej i odpowiednio zorganizować cały proces przygotowania sprawozdań finansowych.