Dokonując zakupów na rzecz przedsiębiorstwa często mamy do czynienia z sytuacją, kiedy sama okoliczność zakupu nie może być udokumentowana we właściwy sposób. Przykładowo po wydaniu paragonu sprzedawca nie chce wystawić faktury VAT. Dlaczego?



- Dzieje się tak dlatego, że np. przedsiębiorca świadczący usługi taksówkowe stwierdzi, że nie wystawi nam rachunku czy faktury za dopiero co wyświadczoną usługę, twierdząc, że wydany paragon powinien wystarczyć, a sami nie mamy ochoty udowadniać, że na nasze żądanie ma taki obowiązek. Innym możliwym powodem może być fakt, że kwota poniesionego wydatku czy pośpiech skłaniają nas do zaniechania złożenia sprzedawcy żądania wystawienia właściwego dokumentu.
• Jeśli potwierdzeniem poniesienia wydatku jest tylko paragon, pojawia się problem, bo nie zawiera on danych nabywcy. W efekcie fiskus kwestionuje możliwość zaliczenia takiego wydatku do kosztów, argumentując to niemożnością wykazania związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy wydatkiem, a przychodami. Co wtedy zrobić?
- Przepisy ustawy o CIT lakonicznie określają, jak należy dokumentować przebieg operacji gospodarczych. Wskazują tylko, że podatnicy są zobowiązani do prowadzenia ewidencji rachunkowej, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy. Tymi odrębnymi przepisami dla podmiotów prowadzących księgi rachunkowe jest ustawa o rachunkowości. Zgodnie z nią zamieszczenie na dowodzie księgowym nazwy nabywcy jest konieczne. Ponadto do ksiąg rachunkowych należy wprowadzić, w postaci zapisu, każde zdarzenie, które nastąpiło w tym okresie sprawozdawczym. Zatem, aby dopełnić tego obowiązku, każdą operację, której stroną był podatnik, należy wpisać w księgach w oparciu o paragon uzupełniony o dane nabywcy. Ponieważ jednak mamy w tym przypadku do czynienia z dowodem obcym - należałoby dokonać tego na załączniku, by nie narazić się na zarzut przeróbek w dowodzie księgowym. Rozwiązaniem może też być zamieszczenie informacji o nabywcy na odwrocie paragonu przez sprzedawcę. Zamieszczona w ten sposób informacja najlepiej, aby została uwierzytelniona przez sprzedawcę poprzez podpisanie informacji o nabywcy towaru lub usługi.
• Czy w sytuacji, gdy mimo wszystko paragon, jakim dysponujemy, nie zawiera danych nabywcy, podatnik nie będzie mógł wydatku zaliczyć do kosztów?
- Jeżeli będziemy w posiadaniu innych dokumentów, które będą potwierdzać związek poniesionego wydatku z osiąganymi przychodami, to nie ma żadnych przeciwwskazań, aby uznać wydatek potwierdzony wydrukiem z kasy rejestrującej za koszt podatkowy. Przemawia za tym fakt, że zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT kosztami są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT. Zatem kluczowym elementem klasyfikacji wydatku do kosztów jest jego związek z przychodami. Należyte udokumentowanie wydatku ma się jedynie przyczynić do wykazania tego związku.
Rozmawiała EWA MATYSZEWSKA