Osoba, która kupiła nieruchomość, nie może żądać zwrotu VAT, ponieważ nie jest podatnikiem, płatnikiem ani inkasentem – orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach.
Małżeństwo kupiło od gminy nieruchomość – pastwiska. Zapłacili cenę wraz z podatkiem od towarów i usług. Ich zdaniem pastwiska nie są jednak opodatkowane podatkiem od nieruchomości, a także są zwolnione z VAT. Zwrócili się więc do urzędu skarbowego o zwrot podatku. Uważali, że zapłacili podatek nienależnie i stanowi on nadpłatę, którą urząd powinien im zwrócić. Organ podatkowy odmówił jednak wszczęcia postępowania, a dyrektor izby skarbowej, rozpatrując zażalenie, przyznał, że małżonkowie nie są tu stroną. Sprawa trafiła do sądu.
WSA wyjaśnił, że zgodnie z art. 165 par. 1 Ordynacji podatkowej (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.) postępowanie podatkowe może być wszczęte na żądanie strony lub z urzędu. Organ podatkowy wydaje postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania m.in. w przypadku gdy żądanie zostało wniesione przez osobę, która nie jest stroną. Stroną jest podatnik, płatnik, inkasent lub ich następca prawny, a także osoby trzecie, które z uwagi na swój interes prawny żądają czynności organu podatkowego, do której czynność organu podatkowego się odnosi lub której interesu prawnego działanie organu dotyczy. Jak wynika z art. 133 par. 2 ordynacji, stroną może być też osoba fizyczna, firma lub jednostka nieposiadająca osobowości prawnej, jeśli przed powstaniem obowiązku podatkowego ciążą na niej szczególne obowiązki lub zamierza skorzystać z uprawnień wynikających z tego prawa. Sąd uznał, że status strony ma tylko ten podmiot, którego własny interes prawny może być uszczegółowiony w postępowaniu podatkowym.
Odnosząc się do sytuacji skarżących, sąd uznał, iż fiskus ma rację, że ich interes podatkowy musi wynikać z ustawy o VAT. WSA rozstrzygnął, że skarżący nie są podatnikami, płatnikami ani inkasentami w rozumieniu tych przepisów. Byli jedynie stroną czynności cywilnoprawnej, czyli nabywcami nieruchomości. Zapłacili więc cenę zbywcy wraz z VAT, ale nie byli obowiązani do odprowadzenia tego podatku.
Z wyroku wynika zatem, że małżonkowie nie mogą się domagać zwrotu podatku od fiskusa, a mogą mieć roszczenie do gminy, która sprzedała im nieruchomość. Wyrok jest nieprawomocny.
ORZECZNICTWO
Wyrok WSA w Kielcach z 5 czerwca 2012 r., sygn. akt I SA/Ke 183/12.