Osoba zarobkująca na zasadzie samozatrudnienia może wybierać różne formy płacenia podatku dochodowego. W konsekwencji, w zależności od wybranej formy PIT, może korzystać z niektórych ulg i odliczeń albo wcale. Może też pewne wydatki związane z działalnością wliczać w koszty w pełnym zakresie, w sposób ograniczony lub wcale.

Czy księgować zryczałtowane koszty

Czy można, wykonując działalność gospodarczą osobiście (nauka językaangielskiego przez nauczyciela), w księdze przychodów wpisywać 20-procentowe zryczałtowane koszty uzyskania przychodu?
Nie
Takie podejście do sprawy dowodzi, że podatnik nie potrafi rozgraniczyć działalności wykonywanej osobiście od działalności gospodarczej. Zgodnie z art. 10 ustawy o PIT można działalność oświatową wykonywać dwutorowo: 1) jako działalność wykonywaną osobiście - w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 2, 2) jako działalność gospodarczą (art. 10 ust. 1 pkt 3).
W pierwszym przypadku, zgodnie z art. 13 pkt 1 ustawy, za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się m.in. przychody z osobiście wykonywanej działalności artystycznej, literackiej, naukowej, trenerskiej, oświatowej i publicystycznej. W takim przypadku podatnik ma prawo skorzystać z przywileju nadanego przez art. 22 ust. 9, w myśl którego to przepisu koszty uzyskania takich przychodów określa się w wysokości 20 proc. w stosunku do uzyskanego przychodu, z tym że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, których podstawę wymiaru stanowi ten przychód. Podatnik nie musi wówczas prowadzić księgi przychodów i rozchodów.
W drugim przypadku działalność jest opodatkowana jak każda inna działalność gospodarcza (zgodnie z art. 14 i in. ustawy). Podatnik musi wówczas prowadzić księgę przychodów i rozchodów, oczywiście zgodnie z przepisami rozporządzenia ministra w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Na podstawie rzetelnie prowadzonej księgi przychodów ustalany jest dochód, od którego podatek wylicza się z tabeli podatkowej.
U tak prowadzących działalność osób przychody mogą być pomniejszone według zasad określonych w art. 23 ustawy. Generalną zasadą jest, że odliczyć można tylko wydatki faktycznie poniesione i udokumentowane fakturami, rachunkami lub innymi dowodami księgowymi. Na przykład część wydatków na czynsz wpisuje się do części rozchodowej księgi na podstawie sporządzonego przez podatnika dowodu wewnętrznego, do którego załącznikiem jest faktura (rachunek itp.) określająca wydatek w pełnej wysokości.
Podstawa prawna

• Art. 10, art. 14 i art. 21 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.) .

  • Czy wliczyć w koszty ubezpieczenie auta
  • Czy amortyzować stary samochód
  • Czy w PIT/D odliczyć zakup i remont
  • Czy prawo do zaliczek zależy od przychodu
  • Czy karma dla psa jest kosztem

Pełna treść artykułu w e-wydaniu GP