Opodatkowanie pożyczki pieniężnej zależy od miejsca zawarcia umowy. Jeśli pożyczone pieniądze znajdowały się za granicą, to nie ma podatku w naszym kraju.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu wyjaśnił zasady rozliczenia pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych (PCC). Sprawa dotyczyła pożyczki, którą zawarło rodzeństwo (brat i siostra) telefonicznie. Przedmiotem umowy było 16 tys. dolarów amerykańskich. Pieniądze miały być przeznaczone na zakup specjalistycznego krzesła, które brat miał kupić za granicą. Tak się jednak nie stało, a brat przywiózł pieniądze do Polski i przeznaczył je na zakup domu.
Jak wyjaśnił sąd, zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1b ustawy z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 101, poz. 649 z późn. zm.) podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy, jeżeli są to pieniądze wykorzystywane na terytorium RP lub też pieniądze wykorzystywane za granicą, gdy nabywca ma miejsce zamieszkania w Polsce i dana umowa została zawarta na terytorium RP.
Sąd musiał rozstrzygnąć, czy rodzeństwo zawarło umowę darowizny, czy umowę pożyczki. Organy podatkowe przyjęły, że była to umowa pożyczki zawarta i wykonana w Polsce.
Sąd wskazał natomiast, że sposób przeniesienia własności przedmiotu pożyczki, czyli pieniędzy, może być różny: przez wręczenie, świadczenie osobie trzeciej i w innych formach. Nawet jeśli w umowie pożyczki nie został określony termin jej zwrotu, oprocentowania czy też zabezpieczenia jej spłaty, nie czyni tej umowy nieważną ani też nie kwalifikuje jej do innego rodzaju czynności cywilnoprawnych.
Sąd nie podzielił stanowiska skarżącej, że brak określenia terminu zwrotu pożyczki oznacza, że doszło do zawarcia umowy darowizny. Orzekł, że w przypadku zawarcia umowy pożyczki pieniędzy (organy muszą to jednak ustalić) nie jest ważne, na jaki cel oraz w którym kraju je wydatkowano. Istotne jest to, gdzie w momencie zawarcia umowy pożyczki znajdowały się pieniądze. Jeżeli znajdowały się za granicą, to obowiązek podatkowy z tytułu umowy pożyczki nie powstaje, a pożyczkobiorca nie musi płacić podatku od czynności cywilnoprawnych. Jeśli jednak w chwili zawarcia umowy kwota pożyczki znajdowała się w Polsce, transakcja jest opodatkowana.
Sąd dodał, że nawet zawarcie umowy pożyczki za granicą będzie powodowało powstanie obowiązku zapłaty podatku, jeżeli jej przedmiotem są rzeczy znajdujące się w Polsce lub prawa majątkowe wykonane na terytorium kraju. Wyrok jest nieprawomocny.
Sygn. akt I SA/Po 369/11.