Organ podatkowy nie uzna za koszty wydatków poniesionych na rzecz osób fizycznych na giełdzie lub bazarze, które nie są potwierdzone wiarygodnymi dowodami zakupu.

Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznał sprawę przedsiębiorstwa, któremu organ kontroli skarbowej określił należny podatek dochodowy, ponieważ w toku postępowania stwierdzono zawyżenie kosztów uzyskania przychodów.

Kontrolujący zakwestionowali zakup od osób fizycznych części i maszyn rolniczych na targowiskach, bazarach i giełdach. Według organu podatkowego umowy kupna-sprzedaży nie miały podpisów osób sprzedających te części bądź zawierały nieczytelne podpisy. Ponadto dowody wypłaty pieniędzy z kasy firmy nie były podpisane przez osobę odbierającą gotówkę, a inne miały nieczytelne podpisy. Ponadto na dokumentach przyjęcia towarów do magazynów nie ma podpisów pracowników i nie wynika z nich, kto towar przyjął. To podważa wiarygodność realizowanych przez przedsiębiorcę zakupów.

Podatnik nie potrafił wyjaśnić, dlaczego brak jest podpisów. Co więcej z informacji uzyskanych z urzędów miast i gmin wynika, że osoby wymienione jako sprzedawcy w umowach nie figurują w ewidencjach mieszkańców miejscowości wskazanych w tych umowach ani nie znajdowały się w spisie mieszkańców w kontrolowanym okresie.

Wobec tego organ podatkowy uznał, iż przedsiębiorca zaliczył do kosztów uzyskania przychodów wydatki na podstawie umów kupna-sprzedaży zawartych z podmiotami nieistniejącymi.

Podatnik nie zgodził się z decyzją wymierzającą mu podatek do zapłaty i złożył skargę do sądu. Tłumaczył, że jeżeli sprzedawca podał nieprawdziwe dane osobowe, ale zawarł pisemną umowę i złożył na niej podpis, to skutek ewentualnego błędu obciąża sprzedającego, a nie kupującego.

Zarówno sąd pierwszej instancji, jak i Naczelny Sąd Administracyjny nie przyznały racji podatnikowi. Sąd podkreślił, że jeżeli sprzedawcy odmawiali przedsiębiorcy okazania dowodu tożsamości, to mógł odstąpić od tej transakcji.

Sędzia Małgorzata Wolf-Kałamała podkreśliła, że umowy cywilnoprawne sprzedaży od osób fizycznych, podobnie jak faktury zakupowe, muszą odzwierciadlać rzeczywiste transakcje. Jest to podstawą do ujmowania danych wydatków w kosztach.

Wyrok jest prawomocny.

Sygn. akt II FSK 835/10

Podstawą zapisów w księdze podatkowej są dowody księgowe, m.in. faktury VAT oraz inne dowody stwierdzające fakt dokonania operacji gospodarczej i zawierające: wiarygodne określenie wystawcy lub wskazanie stron (nazwę i adresy), datę wystawienia dowodu, przedmiot i jego wartość, podpisy osób uprawnionych