Podatnik ma prawo do odliczenia w całości VAT naliczonego z faktur dokumentujących wydatki inwestycyjne poniesione na budowę części użytkowej obiektu, tj. przeznaczonej do prowadzenia działalności gospodarczej.
JAKI PROBLEM ROZSTRZYGNĘŁA IZBA: Podatniczka przystąpiła do inwestycji polegającej na budowie obiektu, który będzie wykorzystywany w prowadzonej przez nią działalności gospodarczej. Budynek ma służyć prowadzeniu działalności produkcyjnej, handlowej i magazynowej. Nieznaczna część budynku będzie jednak przeznaczona na cele osobiste, tj. zostanie zaadaptowana na mieszkanie. Taki sposób budowy został ujęty w projekcie technicznym. Na jego podstawie można określić powierzchnię obiektu, która będzie zajęta na cele mieszkalne, oraz tę, która dotyczy działalności gospodarczej. W pierwszym pozwoleniu na budowę zawarto zapis o przeznaczeniu gospodarczym budynku. Określono rodzaj budynku jako gospodarczy. Obecnie podatniczka podjęła starania o zmianę wpisu do pozwolenia, tak aby stanowił on, że obiekt będzie miał charakter mieszkalno-usługowy. Czy w stosunku do wydatków na opisaną inwestycję przysługuje podatniczce prawo do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach zakupu? Czy na moment uzyskania prawa do odliczenia będzie miało wpływ uzyskanie zmiany wpisu do pozwolenia na budowę?
ODPOWIEDŹ IZBY: Zgodnie z ustawą z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.) prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje wyłącznie podatnikowi podatku od towarów i usług, od zakupów towarów i usług wykorzystywanych do dokonywania czynności opodatkowanych. Oznacza to, że można odliczyć w całości podatek naliczony, który związany jest z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Wskazana zasada wyłącza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
W analizowanym przypadku podatniczka otrzymała pozwolenie na budowę obiektu gospodarczego, przeznaczonego do prowadzenia działalności produkcyjnej, handlowej i magazynowej. Następnie podatniczka wystąpiła o zmianę wpisu do pozwolenia na budowę budynku na obiekt mieszkalno-usługowy, w którym część będzie wykorzystywana do prowadzonej działalności gospodarczej, a część budynku zostanie zaadaptowana na mieszkanie.
Zatem podatniczce przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości z faktur dokumentujących wydatki inwestycyjne poniesione na budowę części użytkowej obiektu, tj. przeznaczonej do prowadzenia działalności gospodarczej. Natomiast w przypadku poniesionych wydatków inwestycyjnych, które nie mogą zostać jednoznacznie przypisane do części budynku, która będzie wykorzystywana do działalności gospodarczej lub do części obiektu przeznaczonej na cele mieszkaniowe, podatniczce przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego zawartego w fakturach dokumentujących te wydatki w wysokości np. 75 proc. (jak hipotetycznie wskazano we wniosku), tj. od części, która będzie wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej.
Podatniczka w momencie nabycia towaru lub usługi, tj. poniesienia wydatku, dokonuje kwalifikacji, czy został on poniesiony w związku z czynnościami opodatkowanymi. Musi zatem dokonać oceny, czy wydatki będą wykorzystywane do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
W związku z tym, jeżeli dokonane przez podatniczkę zmiany wpisu do pozwolenia na budowę nie zmienią kwalifikacji dokonanych wydatków, będzie ona miała prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z tymi zakupami.
Ciężar rzetelnego rozliczenia wydatków związanych z budową budynku, w części przeznaczonej na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej i w części wykorzystywanej na potrzeby osobiste osoby fizycznej prowadzącej działalność, spoczywa zawsze na podatniku.
Interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 14 listopada 2008 r. (nr ILPP2/443-768/08-2/EN)
OPINIA
AGNIESZKA SZUPER
starszy konsultant podatkowy w ITA Doradztwo Podatkowe
Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu uznał, że prawo do odliczenia VAT przysługuje tylko od takiej części zakupów związanych z budową lokalu, w jakiej będą one wykorzystane do wykonywania czynności opodatkowanych. Potwierdził tym samym ugruntowaną już linię orzeczniczą organów podatkowych, zgodnie z którą w przypadku budowy lokali przeznaczonych zarówno na cele mieszkalne, jak i użytkowe, istotne jest określenie, jaka część powierzchni przeznaczona jest na każdy z nich. Pozwala to na procentowe ustalenie, jaka część wydatków poczynionych na całą inwestycję związana jest z działalnością opodatkowaną podatnika, a tym samym, jaki procent VAT z faktur zakupu podlega odliczeniu. Samo wydanie pozwolenia na budowę i określenie w nim przeznaczenia budynku jako lokalu użytkowego nie będzie mało znaczenia, jeżeli nie odzwierciedla stanu faktycznego. To na podatniku spoczywa ustalenie, w jakiej części wybudowany obiekt będzie służył wykonywanej przez niego działalności opodatkowanej. Jeżeli zatem intencją podatnika było wydzielenie powierzchni na mieszkanie i zostało to dodatkowo potwierdzone w planie technicznym budynku, prawo do odliczenia VAT z faktur zakupu dotyczących całej inwestycji przysługuje w części odpowiadającej procentowej wielkości powierzchni przeznaczonej na cele użytkowe. Dlatego też sama modyfikacja wpisu w pozwoleniu na budowę polegająca na zmianie przeznaczenia budynku z użytkowego na mieszkalno-użytkowy nie będzie miała w tym przypadku znaczenia dla prawa do odliczenia VAT.