Odpowiedź: Nie, do limitu przychodów uprawniających do zwolnienia z badania sprawozdania finansowego nie wlicza się przychodów ze sprzedaży materiałów ani środków trwałych. Uwzględnia się wyłącznie przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów.

Uzasadnienie: Zgodnie z art. 64 ust. 1 pkt 4 lit. c ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (dalej: u.r.), obowiązkowi badania sprawozdania finansowego podlegają tzw. pozostałe jednostki kontynuujące działalność gospodarczą, jeśli w poprzednim roku obrotowym spełniły co najmniej dwa z trzech warunków – w tym dotyczący osiągnięcia przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów w równowartości co najmniej 6 250 000 euro.

Ustawodawca wskazuje tu wyraźnie wyłącznie przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów, a nie – szerzej – wszystkie przychody operacyjne. Tym samym nie bierze się pod uwagę m.in. przychodów:

  • ze sprzedaży materiałów,
  • ze sprzedaży rzeczowych aktywów trwałych (np. środków trwałych),
  • finansowych,
  • pozostałych operacyjnych (np. z tytułu odszkodowań, kar umownych).

Takie podejście obowiązuje również od 2020 r., gdy zmieniło się brzmienie art. 64 ust. 1 pkt 4 lit. c u.r. Wcześniej był uwzględniany szerszy zakres przychodów, co mogło skutkować objęciem badaniem mniejszych jednostek. Obecnie – aby zwiększyć ochronę małych przedsiębiorców – limit opiera się wyłącznie na przychodach ze sprzedaży towarów i produktów, które są podstawową formą działalności operacyjnej.

Uwaga! Warto zadbać, aby w polityce rachunkowości jednostki znalazł się jasny opis, jakie przychody zalicza się do sprzedaży towarów i produktów, a jakie traktuje jako sprzedaż materiałów, środków trwałych lub pozostałe przychody operacyjne. Dzięki temu unikniemy wątpliwości przy weryfikacji spełnienia limitu zarówno przez biegłego rewidenta, jak i podczas ewentualnej kontroli. Dane wykazywane w sprawozdaniu finansowym powinny być spójne z informacjami raportowanymi w deklaracjach podatkowych (np. CIT-8, JPK_V7).

W praktyce: Aby ustalić obowiązek badania sprawozdania finansowego, jednostka nie powinna wliczać do przychodów wartości sprzedaży materiałów ani środków trwałych. Należy wykazać wyłącznie przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów zgodnie z klasyfikacją w polityce rachunkowości jednostki.

Przykład 1

Tylko przychody ze sprzedaży produktów i towarów

Spółka X w 2024 r. osiągnęła: 22 000 000 zł przychodów netto ze sprzedaży produktów i towarów; 6 000 000 zł ze sprzedaży używanego środka trwałego; 1 500 000 zł z odsetek bankowych.

Łączne przychody wyniosły 29 500 000 zł, ale do ustalenia obowiązku badania uwzględnia się tylko 22 000 000 zł, ponieważ:

  • sprzedaż środka trwałego to pozostały przychód operacyjny (nie jest wliczany),
  • odsetki to przychód finansowy (również pomijany).

Liczy się wyłącznie sprzedaż towarów i produktów (art. 64 ust. 1 pkt 4 lit. c u.r.).

W tym przypadku spółka nie przekracza progu 26 965 000 zł i – jeśli nie spełnia dwóch innych warunków – nie podlega obowiązkowemu badaniu.

Jak ustalić, czy jednostka przekroczyła limit przychodów

Krok 1. Sprawdź, czy twoja jednostka jest pozostałą jednostką w rozumieniu art. 64 ust. 1 pkt 4 ustawy o rachunkowości (np. spółka z o.o. niewymieniona w pkt 1–3 tego przepisu).

Krok 2. Ustal średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty i porównaj limitem – co najmniej 50 osób.

Krok 3. Oblicz sumę aktywów bilansu na koniec roku obrotowego i sprawdź czy nie przekracza równowartości co najmniej 3 125 000 euro.

Krok 4. Oblicz przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów – wyłącznie te wartości wliczają się do limitu. Nie uwzględniasz przychodów ze sprzedaży:

  • materiałów,
  • środków trwałych,
  • usług,
  • operacji finansowych.

Wynik porównaj z limitem – równowartością co najmniej 6 250 000 euro.

Krok 5. Porównaj uzyskany wynik z progami określonymi w euro (przeliczonymi po odpowiednim kursie NBP).

Krok 6. Jeśli spełniasz co najmniej dwa z trzech warunków (wymienionych w krokach 2–4) – badanie rocznego sprawozdania finansowego jest obowiązkowe.

Podstawa prawna

art. 64 ust. 1 pkt 4 lit. a–c ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 120; ost.zm. Dz.U. z 2024 r. poz. 1863)