Takie zmiany mają się znaleźć w nowelizacji kodeksu karnego skarbowego i ordynacji podatkowej, nad którymi pracuje Ministerstwo Finansów. Na razie poznaliśmy założenia. Zostały one opublikowane w wykazie prac legislacyjnych rządu. Wynika z niego, że Rada Ministrów przyjmie projekt jeszcze w II kwartale br.

To kolejna nowelizacja, która ma być realizacją filaru VI „Wsparcie dla biznesu i deregulacja” w ramach planu gospodarczego na 2025 r. „Polska. Rok przełomu”.

Grzywny za przestępstwa formalne …

Przede wszystkim obniżona ma być górna granica grzywien wymierzanych przez sąd za przestępstwa skarbowe o charakterze formalnym. Ma to dotyczyć zarówno niewykonania obowiązku (np. niezłożenia, niesporządzenia dokumentu, braku rejestracji), jak i czynów związanych z naruszeniem ustawowych terminów.

Przypomnijmy, że zasadniczo z przestępstwem skarbowym mamy do czynienia wówczas, gdy kwota niezapłaconego podatku przekracza pięciokrotność minimalnego wynagrodzenia za pracę (w 2025 r. to 23 330 zł).

- Przestępstwem może być np. niezłożenie oświadczenia lub informacji – tłumaczy Michał Goj, doradca podatkowy, partner w zespole postępowań podatkowych i sądowych EY. Jako przykład podaje niezłożenie informacji o cenach transferowych. W świetle art. 80e kodeksu karnego skarbowego jest to przestępstwo skarbowe, za które grozi grzywna nawet do 720 stawek dziennych.

… będą niższe

Ministerstwo Finansówchce zmniejszyć górne granice grzywny w takich sytuacjach:

- z 720 stawek (w 2025 r. to 44 793 504 zł) na 480 stawek (29 862 336 zł) lub 240 stawek (14 931 168 zł), oraz

- z 240 stawek na 120 stawek dziennych (7 465 584 zł).

Przypomnijmy, że grzywna za przestępstwo jest ustalana w stawkach dziennych – najniższa to 10, a najwyższa 720 stawek. Stawka dzienna nie może być niższa od 1/30 minimalnego wynagrodzenia ani przekraczać 400-krotności tej części. Od 1 stycznia 2025 r. najniższa stawka dzienna wynosi 155,53 zł, a najwyższa 62 212 zł. Tym samym maksymalna grzywna za przestępstwo skarbowe wynosi obecnie 44 792 640 zł

Oprócz tego MF chce usystematyzować przepisy tak, aby czyny polegające na niezłożeniu (niesporządzeniu) dokumentów znajdowały się w odrębnym paragrafie danego artykułu niż czyny dotyczące podania nierzetelnych danych bądź czyny naruszające terminowość składanych dokumentów.

Płatnik nie wyznaczy osoby

Z kolei z ordynacji podatkowej ma zostać wykreślony art. 31, który zobowiązuje dziś osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej do wyznaczenia osób odpowiedzialnych za obliczanie i pobieranie podatków oraz terminowe wpłacanie pobranych kwot do urzędu skarbowego. Dziś trzeba zgłosić urzędowi skarbowemu imiona, nazwiska i adresy tych osób. Należy to zrobić w terminie pierwszej wpłaty, a w razie zmiany osoby wyznaczonej - w ciągu 14 dni od dnia, w którym wyznaczono inną osobę.

- To dobra zmiana - komentuje Michał Goj. Wyjaśnia, że art. 31 ordynacji został wprowadzony wiele lat temu, miał zapewnić, że pobór podatku od wynagrodzeń pracowniczych jest we właściwych rękach. Dzięki niemu zarazem organ podatkowy miał wiedzieć, z kim się kontaktować.

- Dziś, w dobie organizacji pracy opartej w dużej mierze na systemach informatycznych, wiele firm nie pamięta o tym obowiązku lub aktualizacji danych. Jednocześnie nie ma problemu z przepływem informacji między organem podatkowym a firmą. W związku z tym art. 31 ordynacji nie jest już potrzebny – uważa ekspert.

Konsekwencją wykreślenia tego przepisu będzie usunięcie art. 79 z kodeksu karnego skarbowego. Dziś przewiduje on grzywnę za niedopełnienie obowiązków wskazanych w art. 31 ordynacji.

Etap legislacyjny

Projekt nowelizacji kodeksu karnego skarbowego i ordynacji podatkowej (nr UDER30) – w wykazie prac rządu