Ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 17a ustawy o VAT może korzystać tylko jeden podmiot - ten który łącznie świadczy usługę podstawową i ściśle z nią związaną. Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku.

Z tego powodu uznał, że gdy usługi kształcenia lub przekwalifikowania zawodowego świadczy kontrahent spółki, a ona wynajmuje mu tylko urządzenia portowe i symulatory (z instruktorem lub bez), to sama nie ma prawa do zwolnienia z podatku.

Chodziło o spółkę, która zajmuje się głównie przeładunkiem towarów w portach morskich. Oprócz tego świadczy usługi m.in. serwisu oprzyrządowania portowego, doradztwa zawodowego, rekrutacji i outsourcingu pracowników do obsługi urządzeń portowych, ale także szkolenia kształcenia zawodowego. W zakresie jej działalności jest też najem i sprzedaż sprzętu i symulatorów szkoleniowych.

Kto bez VAT

Jej wątpliwości dotyczyły kształcenia lub przekwalifikowania zawodowego. Usługi w tym zakresie wykonuje kontrahent spółki (podmiot z nią powiązany), natomiast ona sama wynajmuje mu urządzenia portowe i symulatory (z instruktorem lub bez).

Spółka wyjaśniła, że celem tych szkoleń jest przygotowanie pracowników, którzy będą obsługiwać sprzęt niezbędny przy przeładunku towarów. Szkolenia są etapem przygotowawczym, ponieważ pracownicy muszą jeszcze zdać egzamin państwowy.

Spółka wyjaśniła, że usługi szkoleniowe świadczone przez jej kontrahenta są zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o tym podatku. Potwierdził to już wcześniej dyrektor KIS w wydanej interpretacji.

Spółka chciała potwierdzenia, że i ona może korzystać ze zwolnienia z VAT. Argumentowała, że jej usługi są ściśle związane ze zwolnioną z VAT usługą podstawową w zakresie kształcenia lub przekwalifikowania zawodowego. Przekonywała, że są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej.

Jeden podmiot, dwa zwolnienia

Nie zgodził się z nią dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. W interpretacji z 1 października 2024 r. (sygn. 0114-KDIP4-2.4012.464.2024.2.WH) stwierdził, że spółka nie skorzysta ze zwolnienia, bo sama nie wykonuje usług podstawowych, tj. usług kształcenia zwolnionych z podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o VAT. A tylko pod takim warunkiem miałby zastosowanie art. 43 ust. 17a ustawy o VAT, który przewiduje zwolnienie w zakresie dostawy towarów lub świadczenia usług, ściśle związanych z tymi usługami podstawowymi – wyjaśnił fiskus.

Przypomniał, że zgodnie z art. 43 ust. 17a ustawy o VAT zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 29 (czyli w zakresie usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego) ma zastosowanie „do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, dokonywanych przez podmioty świadczące usługi podstawowe”.

Taki był cel i logika

WSA w Gdańsku przyznał mu rację. W uzasadnieniu wyroku sędzia Joanna Zdzienicka-Wiśniewska zwróciła uwagę na to, że konstrukcja art. 43 ust. 17a ustawy o VAT w jednoznaczny sposób przypisuje możliwość zwolnienia jednemu podmiotowi – temu, który łącznie świadczy usługi podstawowe i pomocnicze. Również logika tego zwolnienia – jak dodała sędzia Zdzienicka-Wiśniewska – jest oczywista. Chodzi o to, żeby jeden podmiot wykonujący kompleksowo pewne działanie nie podlegał dwóm różnym porządkom podatkowym. - Interpretacja proponowana przez spółkę prowadziłaby do sprzecznego z tym przepisem i niedozwolonego rozszerzenia zakresu zwolnienia – podsumowała sędzia. Wyrok jest nieprawomocny.

Wyrok WSA w Gdańsku z 5 marca 2025 r., sygn. akt I SA/Gd 960/24