W ubiegłym tygodniu przewodniczący sejmowej komisji finansów publicznych zwrócił się do marszałka Sejmu o dalsze procedowanie, jeszcze na tym samym posiedzeniu, projektu nowelizacji, która ma wprowadzić nowe definicje budynku i budowli dla potrzeb podatku od nieruchomości. Tak się jednak nie stało i nowelizacja nie została jeszcze uchwalona.
Pośpiech jest jednak wskazany. Nowelizacja powinna bowiem wejść w życie 1 stycznia 2025 r., zgodnie z wyrokami Trybunału Konstytucyjnego z 4 lipca 2023 r. (sygn. akt SK 14/21) i z 18 października 2023 r. (SK 23/19).
– Nieuchwalenie tej ustawy oznaczałoby chaos – mówił podczas pierwszego czytania w Sejmie wiceminister finansów Jarosław Neneman. Wyjaśnił, że stracą moc dotychczasowe podatkowe definicje budynku i budowli, a nowych by jeszcze nie było. To oznaczałoby – jak tłumaczył minister – że należałoby się posługiwać definicjami językowymi, słownikowymi. – To dopiero byłoby eldorado dla doradców – mówił wiceminister.
Zdaniem ekspertów, aby nowe przepisy o podatku od nieruchomości faktycznie weszły w życie z początkiem 2025 r., nowelizacja musiałaby zostać opublikowana w Dzienniku Ustaw do 30 listopada br. Z wcześniejszych wytycznych TK wynikało bowiem, że jeśli podatek jest roczny, a zmiany w nim mają być niekorzystne dla podatników, to vacatio legis powinno wynosić co najmniej miesiąc.
Co prawda Ministerstwo Finansów wielokrotnie podkreślało, że projektowana nowelizacja ma zapewnić status quo, ale innego zdania są eksperci. Uważają, że w projekcie są przewidziane niekorzystne zmiany.
– Na przykład opodatkowane zostaną instalacje przemysłowe w budynkach, które dziś zasadniczo są bez daniny – tłumaczy Daniel Panek, starszy menedżer w Crido.
Dodaje, że problemem może być też opodatkowanie urządzeń technicznych.
Co z windami i wiatrakami?
Powstała też obawa, że opodatkowane (od wartości) zostaną windy. Podczas posiedzenia sejmowej komisji przedstawicielka MF tłumaczyła, że windy wchodzą w skład budynku i w związku z tym nie będą opodatkowane.
Jednak jak zauważa Daniel Panek, same wyjaśnienia resortu nie będą wiążące dla samorządów, bo te muszą bazować na brzmieniu uchwalonych przepisów. Ewentualne spory będą więc rozstrzygać sądy administracyjne.
Sejmowa komisja wprowadziła ważną zmianę, która rozwieje wątpliwości dotyczące opodatkowania m.in. elektrowni wiatrowych i fotowoltaicznych. Z projektowanego art. 1a ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy o podatkach i opłatach lokalnych usunięto sformułowanie „i b”.
Gdyby nie ta zmiana, to urządzeniami budowlanymi (opodatkowanymi jako budowla) byłyby też urządzenia techniczne bezpośrednio związane z elektrowniami wiatrowymi, elektrowniami jądrowymi, elektrowniami fotowoltaicznymi, biogazowniami rolniczymi, magazynami energii, kotłami, piecami przemysłowymi, kolejkami linowymi, wyciągami narciarskimi oraz skoczniami.
W rezultacie – jak wskazywali eksperci – istniało ryzyko, że opodatkowane będą również np. elementy prądotwórcze turbin wiatrowych czy panele fotowoltaiczne. Zwracaliśmy na to uwagę w artykule „Wrócił problem z podatkiem od wiatraków. I nie tylko” (DGP nr 202/2024).
Co prawda resort finansów zapewniał, że tak się nie stanie (zob. „MF: Wiatraki będą opodatkowane tylko od części budowlanej”, DGP nr 203/2024), ale nie rozwiało to obaw przedsiębiorców i ich doradców – właśnie z powodu wspomnianego sformułowania „i b”.
Usunięcie go sprawia, że nie będzie już wątpliwości, iż opodatkowana będzie wyłącznie część budowlana takich obiektów, czyli np. fundamenty, konstrukcje wsporcze, słupy.
To samo ma dotyczyć wspomnianych magazynów energii, kolei linowych, wyciągów narciarskich, skoczni.
Inne zmiany
Do podpisu prezydenta trafią z kolei dwie inne nowelizacje, które są wdrożeniem unijnych przepisów podatkowych.
Jedna dotyczy ustawy o VAT i zakłada m.in., że od 1 stycznia 2025 r. małe polskie firmy skorzystają ze zwolnienia podmiotowego w VAT na terenie całej Unii Europejskiej. Takie prawo otrzymają również najmniejsze firmy unijne działające na terenie naszego kraju.
Druga to nowe przepisy o opodatkowaniu wyrównawczym jednostek składowych grup międzynarodowych i krajowych. Zakładają one, że największe grupy kapitałowe zapłacą CIT według efektywnej stawki nie niższej niż 15 proc. Również te zmiany wejdą w życie z początkiem 2025 r.©℗
Podstawa prawna
Etap legislacyjny
Projekt nowelizacji ustawy o podatku rolnym, ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz ustawy o opłacie skarbowej – czeka na II czytanie w Sejmie
Nowelizacja ustawy o VAT oraz niektórych innych ustaw – czeka na podpis prezydenta
Ustawa o opodatkowaniu wyrównawczym jednostek składowych grup międzynarodowych i krajowych – czeka na podpis prezydenta