Kto nieodpłatnie udostępnia innemu podmiotowi swoich podwładnych, płaci od tego podatek należny, nawet jeżeli nie mógł odliczyć podatku naliczonego z tej prostej przyczyny, że wynagrodzenie pracownika nie jest nim obciążone – orzekł WSA w Łodzi.
Rozpatrzona przez niego sprawa była wielowątkowa, ale ostatecznie sądowy spór z fiskusem sprowadzał się do dwóch kwestii. Jedna z nich dotyczyła rzekomych promocji cenowych w świadczeniu usług kurierskich, druga – nieodpłatnego udostępniania przez podatnika swoich pracowników innej firmie.
Obaj przedsiębiorcy prowadzili tę samą działalność gospodarczą (kurierską), w tym samym lokalu, mieli ten sam model działania, tę samą bazę klientów, podobne umowy z dużym kontrahentem (jedną z największych polskich firm kurierskich), a nawet wspólny program do obsługi zamówień i rozliczeń nadawanych przesyłek.
Problem polegał na tym, że pracownicy jednej firmy obsługiwali również klientów drugiej firmy (wprowadzali do systemu komputerowego i nadawali paczki na konto drugiej firmy). Pierwsza firma nie wystawiała drugiej żadnych faktur ani nie obciążała jej żadnymi kosztami.
Skarbówka uznała, że takie nieodpłatne udostępnienie własnych pracowników do obsługi działalności gospodarczej innej firmy jest usługą w rozumieniu art. 8 ust. 2 ust. 2 ustawy o VAT. Przepis ten uznaje za odpłatne świadczenie usług (opodatkowane VAT) również „nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika”.
Odliczenie podatku naliczonego
Firma uważała, że nie powinna płacić VAT od udostępnienia swoich pracowników, skoro nie miała możliwości odliczenia podatku naliczonego, bo wynagrodzenie pracowników nie jest obciążone VAT.
Podkreślała też, że art. 8 ust. 2 ust. 2 ustawy o VAT dotyczy „nieodpłatnego świadczenia usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika”. A w tej sprawie – jak podnosiła – organy podatkowe nie przeanalizowały, czy udostępnienie pracowników służyło innym celom niż działalność gospodarcza podatnika.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi uznał te zarzuty za niezasadne. Zwrócił uwagę na to, że w art. 8 ust. 2 pkt 2 nie ma w ogóle przesłanki przysługiwania podatnikowi prawa do odliczenia podatku naliczonego. Inaczej jest w art. 8 ust. 2 pkt 1, gdzie użyto sformułowania: „jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego”.
Jest to zrozumiałe – dodał sąd – bo choć udostępnienie własnych pracowników innemu podmiotowi podlega VAT, to ze swej istoty nie jest związane z możliwością odliczenia podatku naliczonego. Zatrudniając własnych pracowników, podatnik nie odlicza żadnego podatku naliczonego. Nie nabywa usług polegających na własnej pracy zatrudnionych, a pracownicy nie wystawiają mu faktur, ponieważ nie są podatnikami w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT.
Odnosząc się do drugiego zarzutu, sąd przyznał, że w zaskarżonej decyzji faktycznie nie było pogłębionej analizy, czy nieodpłatne udostępnienie pracowników było świadczeniem na cele inne niż działalność gospodarcza. Stwierdził jednak, że fakty ewidentnie na to wskazują, a firma sama nie wykazała związku pomiędzy świadczeniem tych usług a własną działalnością gospodarczą.
Śmiało mogłaby ona prowadzić własną działalność bez angażowania własnych pracowników w wykonywanie czynności na rzecz innego podmiotu – skonstatował sąd.
Wyrok jest nieprawomocny.©℗
orzecznictwo
Podstawa prawna
Wyrok WSA w Łodzi z 25 września 2024 r., sygn. akt I SA/Łd 506/24