Nagroda za polecenie pracownika nie jest oskładkowana

Prowadzę działalność gospodarczą w niszowej branży. Znalezienie pracowników jest dużym wyzwaniem, dlatego planuję wprowadzić nagrody dla dotychczasowych pracowników za polecenie innych osób. Czy od takich nagród trzeba odprowadzić składki?

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów podatkowych. Nie uwzględnia się w nim:

• wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych;
• przychodów określonych w rozporządzeniu ministra pracy i polityki socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (dalej: rozporządzenie).

Jednocześnie na uwagę zasługuje to, że katalog przychodów niestanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zawarty w rozporządzeniu jest zamknięty.

Na szczególną zaś uwagę dla oceny podanego stanu faktycznego zasługuje art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w którym definiuje się przychody ze stosunku służbowego i stosunku pracy. Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Powyższe mogłoby sugerować, że wspomniane w pytaniu nagrody stanowią podstawę do oskładkowania. W opisanym stanie faktycznym będzie jednak inaczej. W tym kontekście warto odnotować stanowisko zawarte w piśmie ZUS z 13 maja 2024 r. (znak DI/100000/43/314/2024). Zdaniem ZUS dla rozstrzygnięcia, czy dana korzyść będzie stanowić podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, a w konsekwencji czy powstanie obowiązek opłacania składek m.in. na te ubezpieczenia, decydujące znaczenie ma to, czy dla celów podatkowych zostanie ona zakwalifikowana jako przychód pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Opisana nagroda nie wchodzi do kategorii przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, osiągniętego przez pracowników z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, a do kategorii „inne źródła”, ponieważ nie jest ona wynagrodzeniem za świadczoną pracę. W konsekwencji w ocenie ZUS nie jest możliwe uwzględnienie w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników należności, które nie są przychodem ze stosunku pracy.

Zatem także w opisywanej sytuacji nagroda za polecenie kandydata do pracy nie będzie podlegać ani ubezpieczeniom społecznym, ani zdrowotnemu. ©℗