Likwidacja abonamentu RTV i nowe sposoby finansowania mediów publicznych to temat, który w ostatnich miesiącach budzi wiele emocji. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego proponuje daleko idące zmiany, które mają na celu poprawę jakości mediów publicznych oraz ich stabilne finansowanie. Oto, co może nas czekać w najbliższym czasie.
- Zmiany w telewizji i abonamencie RTV. Co planuje rząd?
- Likwidacja abonamentu RTV. Co w zamian?
- Zmiany w Krajowej Radzie Radiofonii i Telewizji
- Radia Mediów Narodowych do likwidacji
- Kto zapłaci za zmiany w mediach publicznych?
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego rozpoczęło społeczne konsultacje dotyczące nowej ustawy medialnej, mającej na celu "naprawę mediów". W jaki sposób nowy rząd chce media "naprawić"? Propozycji jest kilka.
Zmiany w telewizji i abonamencie RTV. Co planuje rząd?
Rząd planuje wprowadzenie następujących zmian:
- Likwidacja abonamentu RTV: obecnie każdy posiadacz odbiornika radiowego i telewizyjnego jest zobowiązany do opłacania abonamentu RTV. Propozycja Ministerstwa Kultury zakłada rezygnację z tej opłaty.
- Finansowanie z budżetu państwa: media publiczne mają być finansowane bezpośrednio z budżetu państwa, co ma gwarantować stały strumień środków w wysokości co najmniej 0,09% PKB rocznie.
- Zmniejszenie liczby reklam: dzięki stałemu finansowaniu, media publiczne będą mogły zredukować ilość nadawanych reklam, co ma przyczynić się do poprawy jakości programów.
- Ocena realizacji misji publicznej: nowy system finansowania będzie podlegał ocenie społecznej i kontroli ze strony Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji (KRRiT), która również ma zostać zreformowana.
Likwidacja abonamentu RTV. Co w zamian?
Zmiany proponowane przez Ministerstwo Kultury mają na celu nie tylko likwidację abonamentu, ale również poprawę funkcjonowania mediów publicznych poprzez nowe mechanizmy finansowania i zarządzania. Wiceminister kultury Andrzej Wyrobiec wyjaśnia:
Proponujemy zniesienie abonamentu i wprowadzenie w jego miejsce sztywnej zasady finansowania mediów w ramach budżetu państwa. Proponujemy, aby był to określony procent w skali całego budżetu. My proponujemy dzisiaj, aby to było 0,09 proc. budżetu.
Ministerstwo zapowiada też zmniejszenie liczby reklam: "Oczekiwałbym znaczącego zmniejszenia ilości czasu nadawania reklam" - zapowiedział wiceminister.
Resort planuje również uniemożliwienie działalności medialnej samorządom: "Resort rekomenduje wprowadzenie zakazu prowadzenia działalności medialnej przez jednostki samorządu terytorialnego" - dodał Wyrobiec.
Zmiany w Krajowej Radzie Radiofonii i Telewizji
Ministerstwo Kultury zaproponowało również reformę KRRiT, która ma na celu poprawę nadzoru nad mediami publicznymi:
- Zwiększenie składu KRRiT: obecnie KRRiT liczy pięciu członków. Propozycja zakłada przywrócenie dziewięcioosobowego składu, powoływanego przez Sejm, Senat i prezydenta.
- Rotacyjność składu: członkowie KRRiT mają być powoływani na sześcioletnie kadencje, z wymianą jednej trzeciej członków co dwa lata.
- Rozszerzenie kompetencji: KRRiT miałaby opracowywać krajową bazę danych własności mediów, koordynować środki dotyczące usług medialnych spoza UE oraz prowadzić monitoring stanu pluralizmu mediów w Polsce.
Radia Mediów Narodowych do likwidacji
Jedną z kluczowych propozycji jest likwidacja Rady Mediów Narodowych.
Likwidacja RMN ma być zgodna z wyrokiem z 13 grudnia 2016 roku. Zapowiadana jest też reforma rad programowych: planuje się zmniejszenie liczby członków rad programowych oraz wyeliminowanie polityków z ich składu. W dużych spółkach rady mają liczyć 9 osób, a w rozgłośniach regionalnych 7 osób.
Kto zapłaci za zmiany w mediach publicznych?
Przesunięcie finansowania mediów publicznych z abonamentu RTV na budżet państwa rodzi pytania o źródła finansowania i konsekwencje dla budżetu:
Ministerstwo Kultury zapewnia, że finansowanie mediów publicznych z budżetu państwa nie będzie wiązało się z wprowadzeniem dodatkowych podatków. Propozycja zakłada przyznanie stałej kwoty w wysokości co najmniej 0,09% PKB rocznie, co ma zapewnić stabilność finansową mediów publicznych.
Proponowane zmiany w finansowaniu mediów publicznych i strukturze nadzoru mają na celu poprawę jakości i stabilności mediów, a także ich uniezależnienie od wpływów politycznych. Konsultacje społeczne mają potrwać do 23 września 2024 roku, po czym nastąpi publikacja raportu i dalsze prace legislacyjne.
Abonament RTV. Ile wynosi i kto go musi płacić?
Przypomnijmy, że obecnie w Polsce obowiązek opłacania abonamentu RTV spoczywa na każdym posiadaczu odbiornika radiowego lub telewizyjnego, który jest zarejestrowany w Poczcie Polskiej. Oznacza to, że osoby fizyczne oraz instytucje, które posiadają takie urządzenia, muszą zarejestrować je i regularnie wnosić opłaty abonamentowe.
Wysokość opłat abonamentowych w 2024 roku
- Opłata za 1 miesiąc za radioodbiornik wynosi 8,70 zł miesięcznie (jeżeli abonent każdego miesiąca uiszcza opłatę, wówczas opłata za okres 12 miesięcy wyniesie 104,40 zł).
- Opłata za 1 miesiąc za odbiornik telewizyjny lub telewizyjny i radiofoniczny wynosi 27,30 zł miesięcznie (jeżeli abonent każdego miesiąca uiszcza opłatę, wówczas opłata za okres 12 miesięcy wyniesie 327,60 zł).
Niepłacenie abonamentu RTV może skutkować naliczeniem kar finansowych. Poczta Polska, która jest odpowiedzialna za egzekwowanie opłat, ma prawo do przeprowadzania kontroli oraz nakładania kar w wysokości 30-krotności miesięcznej opłaty abonamentowej.