Przy waloryzacji wkładu SKOK pobiera zryczałtowany podatek dochodowy

Waloryzacja środków zgromadzonych na rachunku prowadzonym przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową jest przychodem z kapitałów pieniężnych – orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku.

Chodziło o spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową (SKOK), która m.in. prowadzi imienne rachunki płatnicze swoich członków. W połowie 2016 r. do ustawy o SKOK (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 512) dodano art. 13a, który reguluje postępowanie spółdzielczej kasy, gdy wygaśnie umowa o prowadzenie rachunku płatniczego jej członka. Zasadą jest, że umowa ulega rozwiązaniu:

• z dniem śmierci członka kasy albo
• z upływem 10 lat od dnia wydania przez członka kasy ostatniej dyspozycji dotyczącej tego rachunku (chyba że umowa lokaty była zawarta na czas oznaczony dłuższy niż 10 lat).

W takich sytuacjach zgromadzone środki nie są, jak wcześniej, oprocentowane, tylko podlegają waloryzacji – od dnia wygaśnięcia umowy imiennego rachunku członka kasy do dnia ich wypłaty uprawnionej osobie.

Co z przychodem

SKOK był przekonany, że taka waloryzacja nie oznacza powstania przychodu podatkowego, więc on sam, jako płatnik, nie musi pobierać zryczałtowanego podatku dochodowego. Argumentował, że waloryzacja nie powoduje zwiększenia aktywów podatnika, a zatem nie stanowi przysporzenia majątkowego. W wyniku waloryzacji stan majątku podatnika nie zmienia się, jego wartość ekonomiczna pozostaje na poziomie z chwili powstania zobowiązania – przekonywał.

Innego zdania był dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. W interpretacji z 7 grudnia 2023 r. (sygn. 0115 KDIT2.4011.477.2023.1.ŁS) stwierdził, że waloryzacja świadczeń pieniężnych jest przysporzeniem majątkowym, a tym samym stanowi podatkowy przychód. Uzasadnił to tym, że waloryzacja ma na celu dostarczenie wierzycielowi takiej samej wartości ekonomicznej, jaką prezentowała wierzytelność w chwili jej powstania.

Zarazem jednak stwierdził, że waloryzacja nie mieści się w definicji dochodów (przychodów) z odsetek lub innych przychodów od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku podatnika lub w innych formach oszczędzania, przechowywania lub inwestowania (art. 17 ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT). W konsekwencji nie jest to przychód z kapitałów pieniężnych, od których SKOK musiałby pobrać zryczałtowany podatek dochodowy, zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT.

Jest z kapitałów pieniężnych

Wykładnię tę zakwestionował WSA w Gdańsku. Nie miał wątpliwości, podobnie jak fiskus, że waloryzacja, o której mowa w ustawie o SKOK, stanowi dla podatnika przysporzenie majątkowe o definitywnym charakterze. Tym samym jest to przychód w rozumieniu art. 11 ustawy o PIT – potwierdził sąd.

Orzekł jednak, że waloryzacja dokonywana na podstawie ustawy o SKOK stanowi przychód z kapitałów pieniężnych, od których spółdzielcza kasa jest zobowiązana pobrać zryczałtowany podatek dochodowy.

Uzasadniając wyrok, sędzia Krzysztof Przasnyski wyjaśnił, że 19-proc., zryczałtowanym podatkiem są objęte nie tylko odsetki od rachunków bankowych, lecz także wszelkie przychody, które otrzymuje podatnik z tytułu oszczędzania, oddania na przechowanie lub zainwestowania przez podmiot uprawniony.

– Takim uprawnionym podmiotem w przypadku waloryzacji środków pieniężnych są spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe – wyjaśnił sędzia Przasnyski.

Wyrok jest nieprawomocny. ©℗

orzecznictwo