Harmonogramy rat leasingowych wykazują część kapitałową, część odsetkową oraz wartość VAT przypadające na poszczególne miesięczne opłaty (raty) leasingowe. Odpisów amortyzacyjnych – zgodnie z zawartą umową – dokonuje finansujący (leasingodawca). Umowa została zawarta na okres pięciu lat, a harmonogram przewiduje 60 rat miesięcznych. Czy część odsetkowa raty leasingowej samochodu osobowego stanowi dla przedsiębiorcy koszt uzyskania przychodu? Jeśli tak, to w jakiej wysokości?
Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o PIT kosztami uzyskania przychodów (dalej: KUP) są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy o PIT.
Zatem w myśl powołanego przepisu, aby wydatek mógł zostać uznany za KUP, powinien spełniać łącznie następujące warunki:
- pozostawać w związku przyczynowo-skutkowym z przychodami lub źródłem przychodów i zostać poniesiony w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,
- nie znajdować się na liście kosztów nieuznawanych za KUP, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o PIT,
- zostać właściwie udokumentowany.
Leasing w PIT
Zasady opodatkowania stron leasingu reguluje rozdział 4a ustawy o PIT. Przez umowę leasingu rozumie się umowę nazwaną w kodeksie cywilnym, a także każdą inną umowę, na mocy której jedna ze stron (finansujący) oddaje do odpłatnego używania albo używania i pobierania pożytków na warunkach określonych w ustawie drugiej stronie (korzystającemu) podlegające amortyzacji środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne, a także grunty oraz prawo wieczystego użytkowania gruntów (art. 23a pkt 1 ustawy o PIT). Przez podstawowy okres umowy leasingu rozumie się czas oznaczony, na jaki została zawarta ta umowa, z wyłączeniem czasu, na który może zostać przedłużona lub skrócona; w przypadku zmiany strony lub stron tej umowy podstawowy okres umowy uważa się za zachowany, jeżeli inne postanowienia umowy nie uległy zmianie (art. 23a pkt 1 ustawy o PIT).
Na podstawie art. 23b ust. 1 ustawy o PIT opłaty ustalone w umowie leasingu, ponoszone przez korzystającego w podstawowym okresie umowy z tytułu używania środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, stanowią przychód finansującego i odpowiednio w przypadku, o którym mowa w pkt 1, KUP korzystającego z zastrzeżeniem art. 23b ust. 2 i 3 ustawy o PIT, jeżeli:
1) umowa leasingu, w przypadku gdy korzystającym nie jest osoba wymieniona w pkt 2, została zawarta na czas oznaczony, stanowiący co najmniej 40 proc. normatywnego okresu amortyzacji, jeżeli przedmiotem umowy leasingu są podlegające odpisom amortyzacyjnym rzeczy ruchome lub wartości niematerialne i prawne, albo została zawarta na okres co najmniej pięciu lat, jeżeli jej przedmiotem są podlegające odpisom amortyzacyjnym nieruchomości,
2) umowa leasingu, w przypadku gdy korzystającym jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, została zawarta na czas oznaczony,
3) suma ustalonych opłat w umowie leasingu, o której mowa w pkt 1 lub 2, pomniejszona o należny podatek od towarów i usług, odpowiada co najmniej wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, a w przypadku zawarcia przez finansującego następnej umowy leasingu środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej będących uprzednio przedmiotem takiej umowy odpowiada co najmniej jego wartości rynkowej z dnia zawarcia następnej umowy leasingu.
Przy czym, w myśl art. 23b ust. 2 ustawy o PIT, jeżeli finansujący w dniu zawarcia umowy leasingu korzysta ze zwolnień w podatku dochodowym przysługujących na podstawie:
1) art. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych,
2) przepisów o specjalnych strefach ekonomicznych,
3) art. 23 i 37 ustawy o spółkach z udziałem zagranicznym
– do umowy tej stosuje się zasady opodatkowania określone w art. 23f–23h ustawy o PIT.
Zatem jeżeli zawarta umowa leasingu spełnia określone w art. 23b ust. 1 ustawy o PIT warunki oraz finansujący w dniu zawarcia nie korzysta ze zwolnień wymienionych w art. 23b ust. 2 ustawy o PIT, to korzystający może zaliczyć do KUP wszelkie poniesione koszty związane z przedmiotem umowy leasingu.
Ograniczenia dotyczące aut
Należy zauważyć, że na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 47a ustawy o PIT nie uważa się za KUP opłat dotyczących samochodu osobowego wynikających z umowy leasingu, o której mowa w art. 23a pkt 1 ustawy o PIT, umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, z wyjątkiem opłat z tytułu składek na ubezpieczenie samochodu osobowego, w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej kwota 150 tys. zł pozostaje do wartości samochodu osobowego będącego przedmiotem tej umowy. Limit ten koresponduje z (podwyższonym) limitem stosowanym przy dokonywaniu odpisów amortyzacyjnych od nabytego samochodu (art. 23 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT) i jest ustalany według proporcji wartości samochodu będącego przedmiotem umowy leasingu, najmu (itp.) i kwoty 150 tys. zł.
Uwaga! Poniesione wydatki, o których mowa w art. 23 ust. 1 pkt 46 i 46a ustawy o PIT, oraz kwota, o której mowa w art. 23 ust. 1 pkt 47a ustawy o PIT, obejmują także VAT, który zgodnie z przepisami o VAT nie stanowi podatku naliczonego, oraz naliczony VAT w tej części, w jakiej zgodnie z przepisami o VAT podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy VAT (art. 23 ust. 5a ustawy o PIT).
Ponadto należy mieć na uwadze, że stosownie do art. 23 ust. 5c ustawy o PIT w przypadku samochodu osobowego oddanego do używania na podstawie umowy leasingu, o której mowa w art. 23a pkt 1 ustawy o PIT, ograniczenie, o którym mowa w art. 23 ust. 1 pkt 47a ustawy o PIT, stosuje się do tej części opłaty, która stanowi spłatę wartości samochodu osobowego. Oznacza to, że w przypadku leasingu operacyjnego powyższy limit 150 tys. zł ma zastosowanie do tej części opłaty, która stanowi spłatę wartości samochodu osobowego – części kapitałowej raty leasingowej. Natomiast część odsetkowa raty nie jest limitowana. Zatem podatnicy mogą w całości zaliczyć do KUP część odsetkową raty leasingowej.
W analizowanej sprawie przedsiębiorca w odniesieniu do części kapitałowej rat leasingowych (powiększonej o wartość VAT naliczonego niepodlegającego odliczeniu) może zaliczyć do kosztów podatkowych tylko tę część takiej raty, która nie przekracza proporcji, w jakiej kwota 150 tys. zł pozostaje do wartości samochodu osobowego będącego przedmiotem umowy leasingowej. Jeżeli np. wartość samochodu wynosiłaby 300 000 zł, to jedynie 50 proc. (150 000 zł / 300 000 zł) rat kapitałowych mogłoby stanowić KUP. Natomiast w przypadku opłat wynikających z tych umów, które odpowiadają części odsetkowej, nie znajdzie zastosowania limit, o którym mowa art. 23 ust. 1 pkt 47a ustawy o PIT. Zaprezentowane stanowisko podzielają organy podatkowe (interpretacja indywidualna dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 6 grudnia 2023 r., nr 0112-KDIL2-2.4011.720.2023.2.MM). ©℗
Podstawa prawna
Podstawa prawna
art. 22 ust. 1, art. 23–23l ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 226; ost.zm. Dz.U. z 2024 r. poz. 232)
art. 6 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2805; ost.zm. Dz.U. z 2024 r. poz. 232)
art. 23 i 37 ustawy z 14 czerwca 1991 r. o spółkach z udziałem zagranicznym (t.j. Dz.U. z 1997 r. nr 23, poz. 143; ost.zm. Dz.U. z 2002 r. nr 25, poz. 253)