W katalogu usług opodatkowanych podatkiem u źródła ustawodawca nie wymienił usług pośrednictwa. Posługuje się za to nieostrym określeniem „świadczeń o podobnym charakterze”. Interpretacja tak skonstruowanego przepisu powinna być wyważona i ostrożna – stwierdził WSA w Gdańsku w dwóch wyrokach.

W obu chodziło o spółkę z branży informatycznej, która planuje pozyskać klientów w różnych krajach Afryki. Mają jej w tym pomóc agenci z różnych krajów afrykańskich, także tych, z którymi Polska nie zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Agenci będą pośredniczyć w sprzedaży jej produktów i usług IT, w tym w szczególności:

  • świadczyć usługi reprezentacji handlowej spółki,
  • wspierać ją w sprzedaży poprzez przedstawianie oferty jej produktów i usług IT,
  • uzgadniać warunki umów z klientami,
  • zbierać i przedstawiać spółce sugestie klientów w celu dostosowania oferty do ich wymagań,
  • organizować spotkania, prezentacje oraz warsztaty dla klientów.

Agenci będą się posługiwać firmowym adresem e-mail spółki, lecz nie będą mieli prawa do zawierania umów w jej imieniu. Będą natomiast ponosić koszty logistyczne oraz organizacyjne w związku ze świadczeniem usług reprezentacji handlowej.

Ich wynagrodzenie będzie zależeć od wartości sprzedaży, a zatem będzie prowizyjne.

Spółka była przekonana, że od wypłacanego im wynagrodzenia nie będzie musiała potrącać i odprowadzać do polskiego urzędu skarbowego podatku u źródła. Argumentowała, że świadczone przez nich usługi nie będą usługami o podobnym charakterze do usług wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o CIT. W przepisie tym mowa jest o usługach: doradczych, księgowych, badania rynku, prawnych, reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeniach o podobnym charakterze.

Nie zgodził się z nią dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. W dwóch interpretacjach z 31 października 2023 r. – jednej dotyczącej PIT (sygn. 0115-KDIT1.4011.578.--2023.4.MK) oraz drugiej dotyczącej CIT (0111-KDIB1-2.4010.388.2023.3.EJ) stwierdził, że świadczone przez agenta usługi są podobne do usług doradczych, badania rynku i reklamowych. W rezultacie podlegają w Polsce opodatkowaniu, więc spółka będzie musiała pobrać podatek u źródła od wypłacanego za granicę wynagrodzenia.

Innego zdania był WSA w Gdańsku. Zwrócił uwagę na powiązanie wynagrodzenia agenta z wielkością sprzedaży spółki.

– Jest to prowizja od sprzedaży, typowa formuła dla usług agencyjnych, pośrednictwa w sprzedaży – argumentował sędzia Zbigniew Romała.

Wyjaśnił, że tego typu usług ustawodawca nie przewidział w katalogu świadczeń opodatkowanych w Polsce podatkiem u źródła (art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o CIT oraz art. 29 ust. 1 pkt 5 ustawy o PIT).

Ponadto – jak dodał sędzia – podmiot zawierający umowę pośrednictwa handlowego nie dąży do nabycia każdej z usług oddzielnie. Dąży do nabycia kompleksowej usługi pośrednictwa. ©℗

Autor jest doradcą podatkowym

orzecznictwo