Litwa, Łotwa, Estonia, Słowacja i Malta po raz pierwszy zaczną stosować przepisy o unijnym podatku minimalnym dopiero za sześć lat. Inne państwa, w tym Polska, powinny wdrożyć unijną dyrektywę już od 2024 r.

Pięć wymienionych krajów poinformowało Komisję Europejską, że skorzysta z przysługującego im prawa do odroczenia stosowania części najważniejszych przepisów.

Minimalny i wyrównawczy

Przypomnijmy, że chodzi o unijny podatek minimalny, określany również jako wyrównawczy, który wynika z dyrektywy Rady (UE) 2022/2523 z 14 grudnia 2022 r. w sprawie zapewnienia globalnego minimalnego poziomu opodatkowania międzynarodowych grup przedsiębiorstw oraz dużych grup kapitałowych w Unii.

Dyrektywa zakłada, że międzynarodowe grupy kapitałowe, których roczny skonsolidowany przychód w dwóch z czterech ostatnich lat wyniósł co najmniej 750 mln euro, zapłacą CIT według efektywnej stawki nie niższej niż 15 proc. Jeśli łączne dochody spółek z grupy w danej jurysdykcji byłyby opodatkowane niższą efektywną stawką CIT, to będzie można pobrać krajowy podatek wyrównawczy.

Zasadniczo unijny podatek minimalny będzie płacony w kraju, w którym siedzibę ma spółka matka, natomiast poszczególne kraje mogłyby nakładać własną daninę wyrównawczą odliczaną od podatku zapłaconego w państwie siedziby spółki dominującej.

W art. 50 dyrektywy 2022/2523 przewidziano, że niektóre kraje mogą tymczasowo odroczyć stosowanie unijnego podatku minimalnego i krajowego podatku wyrównawczego. Chodzi o kraje, „w których ma siedzibę nie więcej niż dwanaście jednostek dominujących najwyższego szczebla grup objętych zakresem stosowania niniejszej dyrektywy”.

Odroczenie może obowiązywać przez sześć kolejnych lat podatkowych rozpoczynających się od 31 grudnia 2023 r. Państwa, które się na to zdecydują, muszą powiadomić o tym Komisję Europejską przed 31 grudnia br.

Z takiej opcji skorzystały dotychczas kraje bałtyckie, Malta i Słowacja – poinformowała w ubiegłym tygodniu Bruksela.

Podatek minimalny nie zniknie, ale spółki łatwiej go unikną
Podatek minimalny nie zniknie, ale spółki łatwiej go unikną

Zobacz również

Nie zwolni to natomiast tych państw z obowiązku terminowego wdrożenia pozostałych przepisów dyrektywy. Muszą więc one przyjąć regulacje, które zobowiązują:

a) krajowe jednostki dominujące do:

  • wskazania odpowiedniej jednostki raportującej w innym kraju unijnym lub państwie trzecim;
  • identyfikacji krajowych członków grupy, którzy podlegają przepisom dyrektywy, oraz określenia ich funkcji (np. stały zakład, jednostka dominująca niższego szczebla, spółka transparentna podatkowo);
  • przetwarzania i przekazywania dalej informacji od podmiotów lokalnych do wyznaczonej jednostki raportującej;

b) krajowych członków grupy do:

  • udzielenia informacji niezbędnych do obliczenia podatku wyrównawczego w państwie siedziby grupy oraz udzielania informacji niezbędnych do obliczenia efektywnej stawki opodatkowania dla każdej jurysdykcji.

A w Polsce

W naszym kraju, jak już informowaliśmy, nie został dotąd opublikowany projekt ustawy wdrażającej dyrektywę 2022/2523.

Od 1 stycznia 2024 r. zaczną natomiast obowiązywać przepisy o krajowym podatku minimalnym (art. 24ca ustawy o CIT). Poza nazwą nie ma on nic wspólnego z daninami przewidzianymi w unijnej dyrektywie.

Krajowy podatek minimalny obejmie podatników wykazujących stratę podatkową lub rentowność niższą niż 2 proc. (ma być ona badana w okresie trzech lat, a osiągnięcie co najmniej 2-proc. rentowności w jednym z tych trzech lat pozwoli uniknąć minimalnego podatku). Przewidziano przy tym wiele wyłączeń z tego podatku.

Podatek będzie płacony po zakończeniu roku, a więc po raz pierwszy do 31 marca 2025 r. (za 2024 r.). Kwotę minimalnego podatku będzie można pomniejszyć o należny za ten sam rok CIT obliczony na zasadach ogólnych.©℗