Ustawą z 7 października 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (w momencie oddawania tego numeru do druku oczekuje ona na podpis Prezydenta RP i publikację w Dzienniku Ustaw), określaną mianem Polskiego Ładu 3.0, zmieniono powszechnie krytykowane przepisy o minimalnym podatku dochodowym przewidzianym dla spółek i podatkowych grup kapitałowych, które uzyskały stratę podatkową lub odnotowały zbyt niską rentowność. Poprzez nowelizację z 7 października 2022 r. zmieniane są zarówno przesłanki stosowania (w tym wyłączenia) podatku minimalnego, jak i zasady wyznaczania podstawy opodatkowania.
Przypomnijmy, że regulacje wprowadzone z początkiem 2022 r. w założeniu „miały służyć ograniczeniu działań optymalizacyjnych poprzez opodatkowanie na poziomie minimalnym tych podatników, u których określony dochód lub strata występują permanentnie, a zatem z dużym prawdopodobieństwem w sposób zamierzony” (z uzasadnienia projektu nowelizacji). Szybko jednak się okazało, że rozwiązania zapisane w art. 24ca ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1800; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1967; dalej: ustawa o CIT) specjalnie nie zniechęcają bardziej kreatywnych podatników do agresywnych poczynań optymalizacyjnych, a mogą być nadmiernie uciążliwe dla podatników, którzy nie unikają płacenia podatków i nie podejmują działań służących obniżaniu obciążeń fiskalnych. Co prawda nie wszyscy podatnicy będą w pełni usatysfakcjonowani zakresem modyfikacji przewidzianych w Polskim Ładzie 3.0, jednak bez wątpienia – w porównaniu ze stanem prawnym sprzed nowelizacji – nastąpi zauważalna poprawa sytuacji wielu spółek i podatkowych grup kapitałowych.