Kwestia mieszkań służbowych i innych świadczeń na rzecz pracownika jest już rozstrzygnięta. Potwierdzają to wydawane ostatnio interpretacje. Wszystkie przyznają, że pokrycie przez pracodawcę wydatków na mieszkanie delegowanego pracownika nie jest dochodem tego ostatniego i nie trzeba naliczać i odprowadzać od tych wydatków
PIT. A jak wiadomo, przez wiele lat interpretacja art. 12 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.; dalej: ustawa o PIT) budziła mnóstwo wątpliwości. Wynikało to z tego, że zgodnie z tym przepisem przychodami ze stosunku pracy są wszelkie świadczenia otrzymywane przez pracownika w związku z pozostawaniem w stosunku pracy, które pokrywane są ze środków pracodawcy.
Wytyczne do rozstrzygnięcia sporu dał Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 8 lipca 2014 r. (sygn. akt K 7/13), wskazując, kiedy powstaje przychód. Trybunał stwierdził, że opodatkowane są tylko te
świadczenia, które zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie), leżą w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść (w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku), a korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnej osobie.
RAMKA
Na tej podstawie Naczelny Sąd Administracyjny wydał korzystne orzeczenia dotyczące właśnie noclegów zapewnianych przez pracodawcę pracownikom mobilnym. Przykładowo w wyroku z 23 lipca 2015 r. (sygn. akt II FSK 1689/13)
sąd powołał się na wcześniejsze wyroki z 19 września 2014 r. (sygn. akt II FSK 2280/12) i z 2 października 2014 r. (sygn. akt II FSK 2387/12). W pierwszym z nich sąd stwierdził, że wprawdzie skorzystanie ze świadczenia w postaci noclegu wykupionego przez pracodawcę niewątpliwie następuje za zgodą pracownika, niemniej jednak świadczenie to nie jest spełnione w jego interesie, ale w interesie pracodawcy obowiązanego do właściwego zorganizowania pracy.
Zasady opodatkowania delegowanych za granicę
/
Dziennik Gazeta Prawna
Z kolei w wyroku z 2 października 2014 r. sąd uznał, że obowiązek zagwarantowania prawidłowej organizacji pracy nie może być utożsamiany tylko z zapewnieniem biurka, materiałów biurowych, pokryciem kosztów eksploatacji samochodu służbowego lub kosztów zużytej
energii elektrycznej. Należy go analizować w kontekście konkretnych obowiązków pracowniczych i wynikających z nich oczekiwań pracodawcy. Sąd wyjaśnił, że skoro prawidłowe i efektywne wykonywanie obowiązków pracowniczych wymaga od pracownika nocowania w hotelu, aby w określonym czasie dotrzeć do kontrahenta, to zapewnienie tej możliwości przez pracodawcę nie jest korzyścią pracownika, ale właśnie wypełnieniem przez pracodawcę ustawowego obowiązku prawidłowego organizowania pracy, aby była ona wydajna i należytej jakości. Zapewnienie możliwości nocnego wypoczynku odpowiada także obowiązkowi pracodawcy organizowania pracy w sposób zmniejszający uciążliwość pracy – stwierdził sąd. Dlatego, mimo bardzo szerokiego ujęcia w art. 12 ust. 1 ustawy o PIT przychodów ze stosunku pracy, nie każde świadczenie spełnione przez pracodawcę na rzecz pracownika podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Wydawane teraz interpretacje prezentują już zmienione stanowisko fiskusa.
Z tych samych powodów również koszt transportu do miejsca delegowania nie może być uznany za przychód ze stosunku pracy. Świadczenie wprawdzie będzie następować za zgodą pracownika, ale nie będzie spełnione w jego interesie, a pracodawcy. Nie przyniesie też pracownikowi korzyści w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatków, które musiałby ponieść. Nie tylko koszty noclegów, lecz także transportu do miejsca zakwaterowania i z powrotem są związane z wykonywaniem pracy w miejscu i w czasie wskazanym przez pracodawcę (niebędącym podróżą służbową).
W bazie internetowej nadal znajdują się niezmienione przez ministra finansów niekorzystne dla podatników interpretacje, np. dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 8 kwietnia 2008 r. (nr ITPB2/415-111a/08/ENB). Chodziło w tym przypadku o pracowników delegowanych przez polskiego pracodawcę do pracy w Norwegii. W umowach o pracę został podany właśnie ten kraj jako miejsce pracy. Organ wyjaśnił więc, że ponieważ zgodnie z zawartą umową o pracę dla pracownika miejscem wykonywania pracy jest Norwegia, przejazd pracownika do Norwegii należy uznać za przejazd do miejsca wykonywania pracy, a nie za podróż służbową.
W związku z powyższym z uwagi na to, że nie została spełniona przesłanka pobytu pracownika w podróży służbowej, sfinansowanie przez pracodawcę zakupu biletów dla pracownika należy uznać za przychód ze stosunku pracy – stwierdził dyrektor IS. Jednak w świetle wyjaśnień Trybunału Konstytucyjnego i nowych interpretacji trudno takie stanowisko uznać za prawidłowe.
Z powodu niejednolitości stanowisk sądowych dotyczących kwestii „nieodpłatnego świadczenia” zasadniczego znaczenia nabrał wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13 (Dz.U. z 2014 r., poz. 947), w którym TK dokonał wykładni art. 12 ust. 1 ustawy o PIT, wskazując, jakie kryteria decydują o zakwalifikowaniu nieodpłatnego świadczenia jako przychodu pracownika z tytułu stosunku pracy.
TK potwierdził, że za przychód pracownika mogą być uznane takie świadczenia, które:
● zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),
● zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,
● przyniosły wymierną korzyść (również w postaci zaoszczędzenia wydatku) przypisaną indywidualnemu pracownikowi (korzyść ta nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).
Tabela. Świadczenia dla delegowanych pracowników bez PIT
Rodzaj świadczenia
|
Interpretacja dyrektora izby skarbowej w:
|
Bezpłatne udostępnienie miejsc noclegowych w wynajętych kwaterach prywatnych, mieszkaniach, hotelach, hotelach pracowniczych.
|
● Łodzi z 7 marca 2016 r., nr IPTPB1/4511-854/15-4/SK oraz z 22 lutego 2016 r., nr IPPB4/4511-1514/15-2/IM● Katowicach z 17 lutego 2016 r., nrIBPB-2-2/4511-31/16/AK i IBPB-2-2/4511-133/16/AK● Bydgoszczy z 4 lutego 2016 r., nr ITPB2/4511-1105/15/IB● Warszawie z 28 stycznia 2016 r., nr IPPB4/4511-1522/15-4/MS
|
Transport delegowanych pracowników do miejsca delegowania i z powrotem.
|
● Łodzi z 13 stycznia 2016 r., nr IPTPB1/4511-709/15-2/RK● Bydgoszczy z 3 grudnia 2016 r., nr ILPB1/4511-1-1242/15-4/AA
|