Subskrybuj nas na Youtube
TEZA: Na gminie nie ciąży obowiązek wystawienia informacji PIT-8C w związku z wykorzystywaniem przez mieszkańców kompostowników na podstawie umowy bezpłatnego użyczenia, a następnie przekazania ich na własność.
Nr IPPB4/4511-1244/15-6/JK, INTERPRETACJA INDYWIDUALNA DYREKTORA IZBY SKARBOWEJ z 22 grudnia 2015 r.
PROBLEM
Gmina jest zobowiązana do odbioru odpadów komunalnych z nieruchomości zamieszkałych. Ma też obowiązek ograniczenia do 35 proc. całkowitej masy odpadów biodegradowalnych przekazywanych do składowania w stosunku do masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r. W celu spełnienia tego obowiązku gmina planuje wprowadzenie programu mającego na celu rozpowszechnienie wśród swoich mieszkańców idei kompostowania odpadów zielonych (biodegradowalnych).
Planowany program miałby polegać na zakupieniu określonej liczby kompostowników, które następnie byłyby bezpłatnie użyczane zainteresowanym podmiotom. Zakup kompostowników zostałby sfinansowany ze środków własnych gminy pochodzących np. z kar za wycinkę drzew lub ze środków pochodzących z opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Po weryfikacji formularza zgłoszeniowego nastąpi podpisanie umowy użyczenia na pięć lat. Podczas trwania programu kompostowniki pozostają własnością gminy. W przypadku używania kompostownika w sposób niezgodny z umową biorący będzie musiał go zwrócić gminie w terminie siedmiu dni, natomiast umowa zostanie rozwiązana bez uprzedniego wypowiedzenia. Jeżeli zaś kompostownik będzie użytkowany prawidłowo, po zakończeniu umowy gmina przekaże go biorącemu na własność. Do kompostownika zostaną dołączone instrukcje montażu, obsługi i prawidłowego kompostowania. Przewiduje się, że wartość jednego kompostownika wyniesie 100–200 zł.
Ważnym elementem w omawianych zdarzeniach przyszłych jest uchwała rady miejskiej, zgodnie z którą od 1 tycznia 2016 r. nastąpi ograniczenie liczby odbieranych miesięcznie odpadów zielonych do dwóch worków na nieruchomość w zabudowie jednorodzinnej oraz dwóch worków na przydomowy ogródek w zabudowie wielorodzinnej. W związku z tym program kompostowania ma również na celu zapewnienie tym mieszkańcom, którzy nie są w stanie sfinansować dodatkowej usługi odbioru odpadów zielonych, alternatywy w postaci bezpłatnego użyczenia kompostownika.
Czy w przypadku, gdy program będzie finansowany ze środków pochodzących z opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi, w momencie zawarcia umowy użyczenia lub w momencie przejścia na własność kompostownika powstaje przychód u biorącego i należy wystawić informację PIT-8C?
ODPOWIEDŹ IZBY
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) opodatkowaniu podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Z kolei przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT jednym ze źródeł przychodów są inne źródła. W myśl art. 20 ust. 1 powyższej ustawy za przychody z innych źródeł uważa się w szczególności kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12–14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.
Użyte w ww. przepisie sformułowanie „w szczególności” świadczy o tym, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter przykładowy i otwarty. Zatem do tej kategorii należy zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w art. 20 ust. 1 ustawy o PIT.
Zgodnie z art. 42a ustawy o PIT osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, oraz dochodów, od których na podstawie przepisów ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, muszą sporządzić informację o wysokości przychodów i co do zasady w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika.
Przepisy ustawy o PIT nie zawierają definicji nieodpłatnego świadczenia. Dokonując zatem wykładni gramatycznej, za nieodpłatne świadczenie uznać należy świadczenie niewymagające opłaty, takie, za które się nie płaci, bezpłatne („Nowy Słownik Języka Polskiego”, PWN, Warszawa 2003). Należy zatem przyjąć, że nieodpłatnym świadczeniem jest takie zdarzenie, którego skutkiem (następstwem) jest nieodpłatne przysporzenie majątku jednej osoby kosztem majątku innej osoby, innego podmiotu.
Dla celów podatkowych przyjmuje się – co znajduje potwierdzenie w orzecznictwie – że pojęcie nieodpłatnego świadczenia ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku danej osobie mające konkretny wymiar finansowy.
Z opisu stanu faktycznego wynika, że gmina jest zobowiązana ograniczać masę odpadów biodegradowalnych do składowania. Ograniczenie to realizuje poprzez przekazanie kompostowników mieszkańcom (tym samym zmniejszając masę do odbioru). W tym kontekście należy stwierdzić, że skoro oddanie kompostowników do bezpłatnego używania, a w dalszym okresie otrzymania na własność odbywa się w ramach nałożonych na gminę zadań, to nie można twierdzić, że z tego tytułu po stronie mieszkańca powstaje przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o PIT. Sposób realizowania przez gminę nałożonych na nią zadań nie może generować przychodu po stronie jej mieszkańców.
W konsekwencji na gminie nie ciąży obowiązek wystawienia informacji PIT-8C.