Zryczałtowana miesięczna opłata, którą od 1 stycznia 2023 r. zakład karny potrąca więźniom w zamian za użytkowanie przez nich w celi dodatkowego sprzętu elektronicznego lub elektrycznego, nie podlega VAT – stwierdził dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w zmienionej interpretacji indywidualnej.

Uznał więc, że więzienie nie musi wystawiać faktur z tego tytułu na rzecz każdego osadzonego.

Dyrektor KIS zmienił swoją wcześniejszą interpretację po tym, jak więzienie zaskarżyło ją do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku.

Chodziło o opodatkowanie zryczałtowanej kwoty, która od 2023 r. jest potrącana co miesiąc więźniom w zamian za użytkowanie przez nich w celi dodatkowego sprzętu elektronicznego lub elektrycznego. Środki z tego tytułu trafiają do Funduszu Aktywizacji Zawodowej Skazanych oraz Rozwoju Przywięziennych Zakładów Pracy. Wynika to z art. 110b kodeksu karnego wykonawczego.

Więzienie, które wystąpiło o interpretację indywidualną (czynny podatnik VAT), uważało, że pobór tej opłaty jest czynnością z zakresu administracji publicznej i nie ma związku z żadną sprzedażą towarów ani świadczeniem usług na rzecz więźniów. Opłata nie powinna być więc z VAT – twierdziło.

Innego zdania był dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. W interpretacji z 12 maja 2023 r. (sygn. 0114-KDIP4-1.4012.647. 2022.1.MK) stwierdził, że potrącana przez więzienie zryczałtowana opłata jest wynagrodzeniem za odpłatną usługę świadczoną na rzecz osadzonych. Powinna być więc powiększona o VAT i zakład karny powinien wystawiać każdemu osadzonemu fakturę na podstawie art. 106b ust. 3 ustawy o VAT.

Gdy jednak więzienie zaskarżyło tę interpretację do sądu, dyrektor KIS zmienił swoją wykładnię.

Przywołał orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE, z którego wynika, że czynność jest opodatkowana VAT, jeśli jest wykonywana w ramach stosunku umownego, a związek pomiędzy wynagrodzeniem a wykonanym świadczeniem ma charakter bezpośredni i wyraźny. Nawiązał tu m.in. do wyroków TSUE z 5 lutego 1981 r. (C-154/80), z 15 lipca 1982 r. (C-89/81), z 8 marca 1988 r. (C-102/86) i z 29 października 2009 r. (C-246/08).

W tym wypadku jednak – jak przyznał dyrektor KIS – nie istnieje żaden stosunek prawny łączący więzienie i osadzonego, w ramach którego dochodziłoby do wymiany świadczeń. Obowiązek potrącania zryczałtowanej opłaty wynika z przepisów prawa i więzień nie może się temu sprzeciwić. Nie można więc uznać, że opłata ta jest wynagrodzeniem za jakąkolwiek usługę świadczoną przez zakład karny – przyznał dyrektor KIS.©℗

Podstawa prawna

Interpretacja zmieniająca wydana przez dyrektora KIS z 4 lipca 2023 r., sygn. 0114-KDIP4-1.4012.647.2022.4.MK