Największe szanse na uchwalenie jeszcze za tej kadencji parlamentu mają projekty, nad którymi Sejm już pracuje, albo które niebawem do niego trafią. Pozostałe, które nie zostaną uchwalone, nie będą już mogły być dalej procedowane w kolejnej kadencji.

Na razie zaplanowane są jeszcze tylko dwa posiedzenia Sejmu: jedno rozpoczęło się wczoraj i potrwa do czwartku, drugie odbędzie się pod koniec miesiąca (28 lipca br.).

Natomiast wybory parlamentarne odbędą się najprawdopodobniej w październiku br.

W parlamencie

W tym tygodniu, jak wynika z harmonogramu prac Sejmu, posłowie zajmują się głównie zmianami w zakresie amortyzacji budynków niemieszkalnych i VAT od butelek zwrotnych (patrz: tabela).

Natomiast Senat obraduje przez dwa dni (12 i 13 lipca br.) i już wiadomo, że rozpatrzy nowelizację wprowadzającą obowiązkowy Krajowy System e-Faktur oraz zmianę utrzymującą limit gotówkowy na dotychczasowym poziomie (15 tys. zł), a więc zapobiegającą jego obniżeniu od 1 stycznia 2024 r. do poziomu 8 tys. zł.

Kolejne posiedzenie Senatu ma się odbyć 26–28 lipca i 30 sierpnia br.

Harmonogram prac parlamentu może jednak zostać uzupełniony o dodatkowe posiedzenia. Można się więc spodziewać, że jeszcze przed wyborami zostaną uchwalone takie zmiany jak obniżenie stawki VAT z 23 proc. do 5 proc. na ubranka i obuwie dziecięce (przewiduje to projekt najnowszej ustawy deregulacyjnej – patrz: tabela).

Bez szans

Prace nad zmianami w ordynacji podatkowej są dopiero na etapie prekonsultacji i z pewnością nie zostaną uchwalone przed wyborami (pisaliśmy o nich w artykule „Ordynacja podatkowa jednak się nie zmieni”, DGP nr 128/2023). Prace nad nimi mają być natomiast kontynuowane w nowej kadencji – zapowiedział wiceminister finansów Artur Soboń.

Nadal nie został przyjęty przez rząd projekt, który zakłada nowe obowiązki dla operatorów platform internetowych, za których pośrednictwem m.in. wynajmowane są nieruchomości i środki transportu. Operatorzy mieliby raportować informacje o dochodach własnych i uzyskiwanych przez swoich użytkowników.

Spóźnienie legislacyjne w tym zakresie może się okazać bardzo kosztowne. Nowelizacja ma bowiem wdrożyć unijną dyrektywę 2021/514 (DAC7), która obowiązuje już od 1 stycznia 2023 r. Komisja Europejska wszczęła już tzw. postępowanie naruszeniowe przeciw Polsce, które może zakończyć się wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości UE i obowiązkiem zapłaty kar finansowych.

Nie ma również większych szans na uchwalenie za tej kadencji parlamentu kompleksowej reformy przepisów o tzw. podatku od małpek i podatku cukrowym.

Rząd nadal nie przyjął również projektu nowelizacji ustawy o rachunkowości i ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich i nadzorze publicznym. Projekt ten zakłada nałożenie nowego obowiązku na największe korporacje o przychodach przekraczających limit 750 mln euro. Musiałyby one sporządzać sprawozdania o kwotach zapłaconego podatku dochodowego. Nowelizacja ta byłaby wdrożeniem unijnej dyrektywy 2021/2101.

Z pewnością nie dojdzie do uchwalenia projektu nowelizacji kodeksu karnego skarbowego, który zakładał uznanie Inspekcji Handlowej oraz straży gminnych za niefinansowe organy postępowania mandatowego. Prace nad tym projektem zostały oficjalnie przerwane.©℗

Jaki projekt Jakie zmiany wprowadzi
Przyjęte przez parlament – czekają tylko na podpis prezydenta
Nowelizacja z 26 maja 2023 r. ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa, ustawy o gospodarce nieruchomościami, ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych oraz niektórych innych ustaw • zwolnienie z PCC przy zakupie pierwszego mieszkania lub domu na rynku wtórnym (tj. gdy w cenie nie ma VAT) – zmiana wejdzie w życie już po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia nowelizacji w Dzienniku Ustaw;• od 2024 r. obowiązek zapłaty podwójnego podatku, tj. zarówno VAT, jak i 6-proc. PCC przy zakupie więcej niż pięciu mieszkań na jednej nieruchomości gruntowej (tj. począwszy od szóstego lokalu).
Ustawy, do których Senat wprowadził poprawki i które czekają na rozpatrzenie przez Sejm
Nowelizacja ustawy o podatku rolnym oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 3188) Wprowadzi od 2024 r. możliwość przekazania 1,5 proc. podatku rolnego (przez podatników tego podatku będących osobami fizycznymi i będących spółdzielniami produkcyjnymi) związkom zawodowym rolników indywidualnych, związkom rolniczych spółdzielni produkcyjnych, krajowym związkom rolników, kołom i organizacjom rolniczym.
Czekają na rozpatrzenie przez Senat
Nowelizacja ustawy o PIT, ustawy o CIT oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 1013) Utrzyma limit płatności gotówkowych na poziomie 15 tys. zł, a więc zapobiegnie jego obniżeniu od 1 stycznia 2024 r. do poziomu 8 tys. zł (zapłata gotówką przez przedsiębiorcę innemu przedsiębiorcy ponad ustawowy limit uniemożliwia zaliczenie tej kwoty do kosztów uzyskania przychodu).
Nowelizacja ustawy o VAT oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 1014) Nałoży od 1 lipca 2024 r. na czynnych podatników VAT obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur. Natomiast podatnicy zwolnieni z VAT podmiotowo (ze względu na wielkość sprzedaży do 200 tys. zł) lub przedmiotowo (ze względu na rodzaj wykonywanych czynności) zostaną objęci tym obowiązkiem od 1 stycznia 2025 r.
Projekt nowelizacji ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 3191, brak jeszcze druku senackiego) Szef Krajowej Administracji Skarbowej będzie sprawdzał, czy planowane przez spółki transgraniczne przekształcenie, połączenie lub podział są zgodne z polskimi przepisami podatkowymi i czy nie kryje się za tym niedozwolona optymalizacja. Na tej podstawie sąd rejestrowy będzie wystawiał zaświadczenie. Wówczas też wpisze do rejestru wzmiankę o połączeniu transgranicznym, chyba że stwierdzi, iż służy ono popełnieniu nadużycia, naruszeniu lub obejściu prawa.
Projekt ustawy o delegowaniu kierowców w transporcie drogowym (druk sejmowy nr 3320, brak jeszcze druku senackiego) Uproszczone zostaną zasady rozliczania PIT i składek ZUS kierowców wykonujących międzynarodowy transport drogowy. Wolna od PIT będzie równowartość 20 euro za każdy dzień pobytu za granicą takiego kierowcy. Natomiast z podstawy wymiaru składek ZUS będzie odliczane 60 euro dziennie.
Czekają na przyjęcie przez Sejm
Projekt nowelizacji ustawy o PIT i ustawy o CIT (druk sejmowy nr 3129) W powiatach o dużym bezrobociu i niskim dochodzie na mieszkańca będzie można indywidualnie ustalać stawki amortyzacji dla nowych nieruchomości niemieszkalnych. Dzięki temu nieruchomość będzie mogła zostać w pełni zamortyzowana nawet w ciągu pięciu lat, a więc przy zastosowaniu maksymalnej stawki 20 proc. rocznie.
Projekt nowelizacji ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 3380) Zawiera zmiany w ustawie o VAT: jeżeli opakowanie wielorazowe nie zostanie zwrócone, to podatek od kaucji będzie rozliczany raz w roku, a nie jak obecnie co do zasady 60. dnia od wydania produktu w opakowaniu. Trzeba będzie w tym celu prowadzić dodatkową ewidencję. Inaczej będzie z opodatkowaniem kaucji od jednorazowych opakowań (np. puszek), którą sprzedawcy będą musieli pobierać od 2025 r. W tym wypadku będą obowiązywały zasady stosowane dziś w odniesieniu do butelek zwrotnych.
Projekt ustawy o ograniczeniu biurokracji i barier prawnych – wniesiony do Sejmu przez nadzwyczajną sejmową komisję ds. deregulacji (nie ma jeszcze druku sejmowego) • obniżenie z 23 proc. do 5 proc. stawki VAT na odzież i obuwie dziecięce;• podwyższenie z 2 mln euro do 3 mln euro limitu przychodów, który uprawnia do korzystania z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych,• doprecyzowanie, że podatnikiem podatku od nieruchomości jest w przypadku umowy leasingu korzystający (leasingobiorca),• zwolnienie z podatku od nieruchomości obiektów budowlanych lub ich części, będących schronami lub ukryciami, jeżeli są wpisane do ewidencji schronów i ukryć prowadzonej przez właściwe organy administracji publicznej.
Przyjęte przez rząd
Projekt nowelizacji niektórych ustaw w celu ograniczenia nieprawidłowości w obrocie niektórymi towarami oraz usprawnienia funkcjonowania Krajowej Administracji Skarbowej (nr UD325) Zakłada przejście z papierowych ewidencji i dokumentacji na ich elektroniczne wersje w jednym centralnym systemie teleinformatycznym tzw. Centralnej Ewidencji Wyrobów Akcyzowych (CEWA). W zakresie wdrożenia CEWA przez podmioty zobowiązane do prowadzenia ewidencji akcyzowych projektodawca przewidział 18-miesięczny okres przejściowy, liczony od 1 lutego 2024 r.
Projekt nowelizacji niektórych ustaw w związku z rozwojem e-administracji (nr UD372) Zakłada zmiany w ustawie o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1015). Od 2024 r. firmy audytorskie będą musiały przesyłać do PANA elektronicznie akta zleceń usług atestacyjnych lub akta zleceń usług pokrewnych w terminie 90 dni od ich zamknięcia. Do końca 2025 r. trzeba będzie przesłać elektroniczne akta sprzed 2024 r. Nie będzie już dopuszczalne sporządzanie dokumentacji m.in. z badań sprawozdań w języku obcym.
W konsultacjach, nieprzyjęte jeszcze przez rząd
Projekt ustawy o zmianie ustawy o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami oraz niektórych innych ustaw (nr UC136) Zakłada wdrożenie przepisów unijnej dyrektywy 2021/514 (DAC7). Oznacza to nałożenie obowiązków sprawozdawczych na operatorów platform internetowych, za których pośrednictwem są oferowane towary i usługi (w tym najmu nieruchomości i środków transportu). Operatorzy musieliby zbierać informacje m.in. o dochodach własnych oraz uzyskiwanych przez swoich użytkowników, a następnie przekazać je fiskusowi na ustandaryzowanych formularzach do 31 stycznia następnego roku. Polska nie wdrożyła dyrektywy w terminie (tj. począwszy od 2023 r.) i w związku z tym w lutym br. Komisja Europejska wszczęła postępowanie naruszeniowe przeciwko naszemu krajowi.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich i nadzorze publicznym (nr UC134) Zakłada wdrożenie unijnej dyrektywy 2021/2101, która nakłada na największe korporacje (o przychodach przekraczających limit 750 mln euro w ciągu dwóch kolejnych lat) obowiązek sporządzania sprawozdań o kwotach zapłaconego podatku dochodowego.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, ustawy o zdrowiu publicznym oraz niektórych innych ustaw (nr UD443) Zakłada daleko idące zmiany w przepisach dotyczących podatku od małpek i podatku cukrowego. W zakresie podatku od małpek zaproponowano m.in., aby hurtownicy napojów alkoholowych przekazywali wraz z fakturą informację o tym, że kupujący nie mają obowiązku zapłaty daniny. W zakresie podatku cukrowego zaproponowano m.in. nową definicję „wprowadzenia na rynek”, która ma się sprowadzać do objęcia daniną pierwszej czynności opodatkowanej VAT w Polsce (importu, wewnątrzwspólnotowego nabycia lub krajowej dostawy). Uchylone zostałyby również przepisy pozwalające na nieopodatkowanie sprzedaży internetowej.
Opracowanie Agnieszka Pokojska i Mariusz Szulc