Zwolnienie z PCC już uchwalone. Jakie zmiany podatkowe jeszcze nas czekają?

Od zakupu pierwszego mieszkania lub domu na rynku wtórnym w ogóle nie będzie trzeba płacić podatku od czynności cywilnoprawnych.

W piątek Sejm rozpatrzył poprawki Senatu do ustawy przewidującej zmiany w PCC. Teraz trafi ona do podpisu prezydenta, a następnie do publikacji w Dzienniku Ustaw. Z kolei dwie inne nowe ustawy zostały przyjęte przez Sejm i trafią do Senatu. Jedna dotyczy transgranicznych połączeń spółek, a druga rozliczania PIT i składek ZUS kierowców wykonujących transport międzynarodowy.

W ubiegłym tygodniu do Sejmu trafił też projekt ustawy przygotowany przez sejmową nadzwyczajną komisję do spraw deregulacji. Zakłada on kilka ważnych zmian w podatkach. Między innymi z 23 proc. do 5 proc. ma zostać od 2024 r. obniżona stawka VAT na odzież i obuwie dziecięce. Z kolei z 2 mln do 3 mln euro miałby wzrosnąć limit przychodów dla osób rozliczających się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

Zmiany w PCC

Nowelizacja ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa, ustawy o gospodarce nieruchomościami, ustawy o PCC oraz niektórych innych ustaw, która teraz trafi do podpisu prezydenta, zawiera dwie ważne zmiany.

Pierwsza jest bardzo korzystna dla podatników – jest to zniesienie PCC przy zakupie pierwszego mieszkania lub domu. Ta zmiana ma wejść w życie już po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia nowelizacji w Dzienniku Ustaw.

Druga zmiana, tym razem niekorzystna, zakłada, że przy zakupie więcej niż pięciu mieszkań w jednej inwestycji od szóstego i kolejnego lokalu trzeba będzie zapłacić podwójny podatek – zarówno VAT, jak i 6-proc. PCC. Te przepisy zaczną obowiązywać od 2024 r.

Przypomnijmy, że dziś o tym, jaki podatek płaci nabywca, decyduje to, czy kupuje on mieszkanie lub dom na rynku pierwotnym (od dewelopera), czy wtórnym (od prywatnego nabywcy). W tym pierwszym przypadku w grę wchodzi VAT. Natomiast jeśli nieruchomość jest kupowana na rynku wtórnym od osoby prywatnej, nie trzeba płacić tej daniny, ale kupujący musi zapłacić 2 proc. podatku od czynności cywilnoprawnych.

Dzięki nowelizacji zakup pierwszego mieszkania lub domu z rynku wtórnego będzie zwolniony z podatku. Bez PCC będzie można nabyć:

■ prawo własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość,

■ prawo własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego,

■ spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, dotyczące lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego.

Żeby skorzystać z tego przywileju, kupujący (osoba fizyczna) nie będzie mógł być jednak wcześniej właścicielem nieruchomości (posiadać takich praw). Wyjątek ma dotyczyć osób, które otrzymały w spadku maksymalnie połowę mieszkania lub domu.

Z kolei przy hurtowym zakupie mieszkań w niektórych przypadkach będzie trzeba zapłacić obie daniny – zarówno VAT, jak i PCC, i to w wysokości 6 proc. Będzie tak wówczas, gdy osoba fizyczna lub podmiot gospodarczy, np. spółka, kupi w jednej inwestycji ponad pięć mieszkań, a sprzedaż ta będzie opodatkowana VAT. W takiej sytuacji trzeba będzie zapłacić podwójny podatek od szóstego i kolejnego lokalu.

Kluczowe dla zastosowania nowych zasad ma być to, czy mieszkania będą zlokalizowane w jednej inwestycji – czyli w tym samym bloku lub w innym bloku, ale gdy wszystkie zostały wybudowane na tym samym gruncie. Jeżeli ktoś kupi sześć lub więcej mieszkań w całym kraju albo w tym samym mieście, ale w różnych lokalizacjach – podwójnego podatku nie zapłaci.

Podatek rolny

Na głosowanie sejmu czeka jeszcze nowelizacja ustawy o podatku rolnym. Wprowadzi ona możliwość przekazywania przez rolników 1,5 proc. ich podatku rolnego dla:

■ związków zawodowych rolników indywidualnych,

■ związków rolniczych spółdzielni produkcyjnych,

■ krajowych związków rolników, kół i organizacji rolniczych.

W przepisach znajdą się wytyczne, jakie warunki będą musiały spełniać te organizacje, żeby otrzymać środki. Uprawnione organizacje znajdą się na liście ministra rolnictwa i rozwoju wsi.

Podatek będą mogli przekazać zarówno rolnicy będący osobami fizycznymi, jak i spółdzielnie produkcyjne. Aby przekazać 1,5 proc. podatku rolnego, trzeba będzie złożyć wniosek według ustalonego wzoru między 1 marca a 15 listopada roku podatkowego (czytaj też na B11).

Transgraniczne restrukturyzacje

Sejm przyjął też nowelizację ustawy – Kodeks spółek handlowych, która teraz trafi do rozpatrzenia przez Senat. Zmiany w tym zakresie wynikają z dyrektywy 2019/2121. Powinna ona być wdrożona do 31 stycznia 2023 r., ale stanie się to z opóźnieniem, bo zgodnie z uchwaloną przez posłów ustawą zmiany zaczną obowiązywać od 15 września 2023 r.

Zgodnie z nowymi przepisami szef Krajowej Administracji Skarbowej będzie sprawdzał, czy planowane przez spółki transgraniczne przekształcenie, połączenie lub podział są zgodne z polskimi przepisami podatkowymi i czy nie kryje się za nimi niedozwolona optymalizacja. Na tej podstawie sąd rejestrowy będzie wystawiał zaświadczenie. Wówczas też wpisze do rejestru wzmiankę o połączeniu transgranicznym, chyba że stwierdzi, iż służy ono popełnieniu nadużycia, naruszeniu lub obejściu prawa.

PIT i ZUS kierowców

Do Senatu trafi też ustawa o delegowaniu kierowców w transporcie drogowym. Zawiera ważne zmiany związane z podstawą obliczania zaliczek na PIT i wymiaru składek ZUS. Zgodnie z nowymi przepisami wolna od PIT będzie równowartość 20 euro za każdy dzień pobytu za granicą kierowców wykonujących międzynarodowe przewozy drogowe (m.in. zatrudnionych na podstawie umowy o pracę). Natomiast w przypadku kierowców, których miesięczny przychód jest wyższy niż przeciętne wynagrodzenie, z podstawy wymiaru składek ZUS będzie można odliczyć 60 euro dziennie.

Dziś jest podobnie, tylko do obliczeń przyjmuje się wysokość diet określoną w rozporządzeniu ministra rodziny i polityki społecznej (Dz.U. z 2022 r. poz. 2302). Od podstawy opodatkowania można odliczyć 30 proc. kwoty, która stanowi równowartość diet. Z kolei od podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne odlicza się diety za zagraniczne podróże służbowe, obowiązujące dla krajów, w których kierowca przebywał.

Po zmianach całkowicie nieopodatkowany i wolny od składek będzie zwrot niektórych kosztów podróży kierowców. Zmiany mają zacząć obowiązywać po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Szczegółowo pisaliśmy o nich w artykule „Międzynarodowi kierowcy zapłacą mniej podatku i składek ZUS” (DGP nr 111/2023).

Deregulacja

Nie wiadomo, czy jeszcze w tej kadencji parlamentu uda się przyjąć zmiany przygotowane przez nadzwyczajną komisję do spraw deregulacji. Chodzi o projekt ustawy o ograniczeniu biurokracji i barier prawnych. Na jej podstawie stawka na odzież i obuwie dziecięce ma zostać obniżona z 23 proc. do 5 proc. Pozwalają już na to przepisy unijne. Projekt ustawy deregulacyjnej zakłada też korzystne zmiany w ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych. Chodzi o to, że limit przychodów, który uprawnia do korzystania z tego sposobu opodatkowania, wzrósłby o połowę, tj. z 2 mln do 3 mln euro. Obie zmiany miałyby obowiązywać od 1 stycznia 2023 r. Pisaliśmy już o nich w artykule „Niższy VAT na ubranka dziecięce, wyższy limit przychodów dla ryczałtowców” opublikowanym w serwisie Gazetaprawna.pl.

Z kolei z początkiem przyszłego roku mają wejść w życie zmiany w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych. Chodzi m.in. o to, że:

– ma być jasne, że podatnikiem podatku od nieruchomości jest w przypadku umowy leasingu korzystający (leasingobiorca),

– zwolnione z podatku od nieruchomości mają być obiekty budowlane lub ich części, będące schronami lub ukryciami, jeżeli są wpisane do ewidencji schronów i ukryć prowadzonej przez właściwe organy administracji publicznej.

Projekt ustawy deregulacyjnej przewiduje też zmiany w podatku od spadków i darowizn. Dzięki niej podatnik nie będzie już musiał uzyskiwać zgody lub zaświadczenia od naczelnika urzędu skarbowego, jeżeli zbywa majątek, który uprzednio nabył w formie aktu notarialnego. Przykładowo, jeśli rodzice darują dziecku działkę budowlaną, to takie nabycie jest zwolnione od podatku od spadków i darowizn. Notariusz stwierdza to w akcie notarialnym, a jego odpis doręcza naczelnikowi urzędu skarbowego. Mimo to, jeżeli obdarowany będzie chciał np. rok później zbyć tę działkę budowlaną, to notariusz nie może stwierdzić takiej czynności bez uprzedniej zgody naczelnika urzędu skarbowego lub zaświadczenia potwierdzającego, że nabycie (w tym wypadku darowizna) było zwolnione z podatku od spadków i darowizn. Po zmianie takiej zgody lub zaświadczenia nie trzeba będzie uzyskiwać. Zmiana ta miałaby wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia ustawy w Dzienniku Ustaw. ©℗