Umowa hotelowa nie jest umową o charakterze podobnym do najmu lub dzierżawy. Branża hotelowa nie musi więc płacić daniny od przychodu z budynków – wynika z najnowszego wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Sąd kasacyjny nie zgodził się tym samym z przeciwnym stanowiskiem, które zaprezentował wcześniej w wyroku z 7 lutego 2023 r. (sygn. akt II FSK 1717/20). Chodzi o podatek od przychodów z budynków, który został określony w art. 24b ustawy o CIT i art. 30g ustawy o PIT. Obciąża on właścicieli budynków, jeżeli są one wynajmowane, wydzierżawiane lub oddane do używania na podstawie innej umowy o podobnym charakterze. Podstawą opodatkowania jest suma przychodów z poszczególnych budynków pomniejszona o 10 mln zł. Stawka podatku wynosi 0,035 proc. podstawy opodatkowania.

Problemy hotelarzy i uczelni

Problemem okazało się zastrzeżenie, że danina dotyczy również budynków oddanych do używania na podstawie umów podobnych do najmu lub dzierżawy. Zdaniem fiskusa podobne do najmu lub dzierżawy są m.in. umowy hotelowe, co w praktyce oznaczało duże obciążenie finansowe dla branży. Od początku protestowała ona przeciw takiemu stanowisku, ale nie odniosła sukcesu.

Podobny problem jak hotelarze napotkali także właściciele akademików, biur studenckich i innych budynków zbiorowego zakwaterowania, w tym należących do stowarzyszeń, samorządów gospodarczych, związków zawodowych i organizacji społecznych, które zasadniczo nie płacą podatku od dochodów przeznaczonych na cele statutowe (zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 39 ustawy o CIT). Profiskalną wykładnię potwierdzono w nieprawomocnym wyroku WSA w Gdańsku z 20 grudnia 2022 r. (sygn. akt I SA/Gd 1156/20) oraz we wspomnianym orzeczeniu NSA z 7 lutego br. Innego zdania był za to WSA w Bydgoszczy w wyroku z 18 kwietnia 2023 r. (sygn. akt I SA/Bd 109/23), który orzekł, że zakwaterowanie studentów w akademikach nie oznacza, iż „stosunek prawny łączący uniwersytet z korzystającym jest zbliżony do kodeksowej umowy najmu”. Podobne wnioski płyną też z najnowszego orzeczenia NSA.

Gość hotelowy czy najemca?

Z wnioskiem o interpretację indywidualną wystąpił właściciel dwóch hoteli, który świadczył w nich usługi zakwaterowania, usługi gastronomiczne oraz organizował szkolenia i konferencje. We wniosku przedsiębiorca przekonywał, że nie musi płacić w związku z tym podatku od przychodów z budynków. Zawieranie umów hotelowych czy organizacja szkoleń lub konferencji nie oznaczają bowiem, że świadczy usługę podobną do najmu lub dzierżawy.

Innego zdania był dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Przywołał definicję usługi hotelarskiej z art. 3 pkt 8 ustawy o usługach hotelarskich oraz usługach pilotów wycieczek i przewodników turystycznych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 2211 ze zm.). Wynika z niej, że jest to „krótkotrwałe, ogólnie dostępne wynajmowanie domów, mieszkań, pokoi, miejsc noclegowych, a także miejsc na ustawienie namiotów lub przyczep samochodowych oraz świadczenie, w obrębie obiektu, usług z tym związanych”. Skoro więc świadczeniem głównym jest korzystanie z budynku, to umowa hotelowa ma charakter podobny do kodeksowej umowy najmu – uznał dyrektor KIS.

Zgodził się z tym również WSA w Gdańsku (wyrok z 26 sierpnia 2020 r., sygn. akt I SA/Gd 138/20). Sąd przyznał, że umowy najmu i dzierżawy oraz umowa hotelowa mają podobne cele, bo chodzi w nich o odpłatne korzystanie z cudzej rzeczy. To zaś oznaczałoby, że przedsiębiorca powinien zapłacić podatek. Po stronie przedsiębiorcy stanął jednak NSA. Sędzia Jan Grzęda wyjaśnił, że zawarte w art. 24b ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT i art. 30g ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT odesłanie do umów o podobnym charakterze do najmu lub dzierżawy nie dotyczy umów hotelowych. Mają one bowiem zupełnie różny charakter i w obu przypadkach sposób dysponowania nieruchomością jest diametralnie inny. Odmienność umów hotelowych od najmu lub dzierżawy potwierdzają chociażby kwestie dziedziczenia najmu czy też ustanawiania zastawu na rzeczach najemcy, które nie dotyczą gości hotelowych. Przedsiębiorca świadczący usługi hotelowe nie musi więc płacić podatku od przychodu z budynków.©℗

orzecznictwo