PIT 2023. Chcesz skorzystać z ulgi? Nie warto liczyć na fiskusa

Podatnik, który w rozliczeniu za 2022 r. chce skorzystać z ulg, nie może zdać się na fiskusa. Zeznania przygotowane przez skarbówkę nie zawierają wielu preferencji, a nawet jeśli je zawierają, to mogą być konieczne zmiany.

Od 15 lutego na podatników czeka w systemie Twój e-PIT przygotowane przez skarbówkę zeznanie za 2022 r. Termin rozliczenia się z podatku za miniony rok upływa 2 maja. Do tego czasu można:

• zaakceptować bez zmian zeznanie przygotowane przez fiskusa lub
• wprowadzić zmiany w systemie Twój e-PIT (albo złożyć zeznanie np. na druku papierowym – wówczas dla urzędu skarbowego decydujące jest zeznanie złożone samodzielnie), lub
• nie robić niczego – wówczas zeznanie przygotowane przez fiskusa zostanie automatycznie zaakceptowane z upływem 2 maja br.

Twój e-PIT udostępnia podatnikom zeznania:

• PIT-37 (m.in. przychody z pracy, z umów zlecenia i o dzieło),
• PIT-38 (przychody kapitałowe, np. z giełdy),
• PIT-36 i PIT-28, ale nie przychody z działalności gospodarczej, tylko np. z najmu. Co ważne, zeznania PIT-36 i PIT-28 nie zostaną automatycznie zaakceptowane z upływem 2 maja br.

Konieczna weryfikacja

Przygotowane przez skarbówkę zeznanie nie zawiera większości ulg podatkowych, a te ulgi, które są już zawarte, zawsze warto dokładnie sprawdzić.

– Chciałbym przestrzec przed automatyczną akceptacją zeznania, ponieważ tak jak każdy system, również system e-PIT nie jest nieomylny, w szczególności jeżeli zeznanie zawiera dodatkowe dane – mówi Grzegorz Grochowina, szef zespołu zarządzania wiedzą w departamencie podatkowym w KPMG w Polsce.

Ministerstwo Finansów wyjaśnia, że w PIT-37 administracja skarbowa uwzględnia tylko te dane, do których ma dostęp. Są to przede wszystkim dane wynikające z informacji PIT-11 przekazanych przez pracodawców i zleceniodawców (płatników). Te, których resort nie uwzględnia, podatnik może wprowadzić samodzielnie.

Ulga nie na wszystkie dzieci

System Twój e-PIT rozlicza automatycznie ulgę na dzieci, ale nie na wszystkie. Co do zasady uwzględnia ulgę, gdy została wykazana w zeznaniu za poprzedni rok. Ponadto – jak informuje Ministerstwo Finansów – Twój e-PIT liczy również ulgę na dzieci urodzone w 2022 r. Jest to możliwe dzięki integracji systemu z rejestrem PESEL.

W zeznaniu wypełnionym przez skarbówkę nie ma natomiast preferencji na dzieci pełnoletnie, powyżej 18. roku życia. Przypomnijmy, że rodzice mogą skorzystać z ulgi na dziecko do 25. roku życia, jeżeli ono się uczy lub studiuje w Polsce albo za granicą. Jednak w takiej sytuacji rodzice muszą sami wprowadzić kwotę ulgi do zeznania. Muszą przy tym uważać, czy dochody studenta za 2022 r. nie przekroczyły kwoty 16 061,28 zł. System tego nie weryfikuje.

Grzegorz Grochowina zwraca też uwagę na inną możliwą sytuację: może się zdarzyć, że dziecko skończyło 18 lat np. w październiku 2022 r. i nie kontynuuje nauki. Wówczas odliczenie nie przysługuje rodzicom za cały rok, ale tylko za 10 miesięcy.

– W poprzednich latach zdarzały się pomyłki polegające na tym, że system uwzględniał ulgę za cały rok, a podatnik tego nie weryfikował. Niezależnie od tego, że błąd popełnił system, to konsekwencje co do zasady ponosi mimo wszystko podatnik – zwraca uwagę Grzegorz Grochowina.

Bez dodatkowego zwrotu

Twój e-PIT nie uwzględnia też sytuacji, w której kwota ulgi na dzieci jest wyższa od kwoty podatku, np. gdy podatnik wychowujący czwórkę dzieci ma do zapłaty 2200 zł podatku i 2700 zł ulgi do odliczenia od kwoty tego podatku. Twój e-PIT liczy jedynie tę część ulgi, która obniża kwotę podatku do zera.

Jeżeli więc rodzice chcą skorzystać z dodatkowego zwrotu (do wysokości sumy zapłaconych składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne), to muszą sami o to zadbać. W takiej sytuacji w zeznaniu podatkowym PIT-36 albo PIT-37 należy wypełnić część zatytułowaną „Dodatkowy zwrot z tytułu ulgi na dzieci”.

Brak większości ulg

Pozostałe ulgi w ogóle nie są uwzględnione w systemie Twój e-PIT.

– Jeżeli podatnik chce skorzystać z innych ulg czy odliczeń, np. z odliczenia darowizn, wydatków na cele rehabilitacyjne, termomodernizację, użytkowanie internetu czy wpłat na IKZE – uzupełnia te dane w udostępnionym zeznaniu podatkowym samodzielnie – tłumaczy Ministerstwo Finansów.

Wynika to z tego, że skarbówka nie ma danych, jaką kwotę podatnik przeznaczył np. na cele rehabilitacyjne bądź na termomodernizację własnego domu.

– Jeśli podatnik chce je uwzględnić, to ma dwie możliwości: zalogować się do usługi Twój e-PIT i dodać dane o ulgach albo złożyć zeznanie podatkowe poza usługą Twój e-PIT, uwzględniając przy tym kwotę ulg – wyjaśnia Grzegorz Grochowina.

Tylko indywidualnie

Co ze wspólnym rozliczeniem małżonków?

MF informuje, że administracja skarbowa wypełnia zeznanie dla każdej osoby indywidualnie, nawet jeśli w poprzednim roku ta osoba rozliczała się wspólnie z małżonkiem. Samotnych rodziców fiskus również rozlicza tak, jakby preferencja im nie przysługiwała.

Jeżeli więc ktoś chce skorzystać z preferencji – rozliczenia z małżonkiem lub jako samotny rodzic – to musi przerobić zeznanie przygotowane przez skarbówkę. Wystarczy się zalogować do systemu i zaznaczyć odpowiednią opcję albo złożyć zeznanie poza usługą Twój e-PIT.

Uwaga na zwolnienia

W zeznaniach przygotowanych przez skarbówkę zostały uwzględnione co do zasady zwolnienia z PIT: dla osób poniżej 26. roku życia, dla rodzin 4+, dla pracujących seniorów oraz dla osób powracających z zagranicy. Jednak warunkiem jest informacja od płatnika.

Jeśli płatnik nie stosował zwolnienia w trakcie roku (bo np. pracownik nie złożył mu oświadczenia), to nic straconego. Podatnik może samodzielnie uwzględnić zwolnienie w zeznaniu rocznym.

Jeżeli natomiast zrobiła to już skarbówka, to i tak należy sprawdzić, czy wysokość tego zwolnienia jest prawidłowa. W komunikacie z 28 lutego br. Ministerstwo Finansów poinformowało, że konieczne mogą być zmiany w zeznaniu przygotowanym przez KAS.

„Dotyczy to osób, którym w trakcie roku płatnik nie stosował ulgi dla pracujących seniorów oraz np. osób, którym PIT-0 dla seniora przysługuje tylko za część roku podatkowego, a płatnik w związku z brakiem złożonego oświadczenia nie uwzględnił tego w przekazanej informacji PIT-11” – wyjaśnia MF.

Według resortu zmiany mogą być też potrzebne, gdy senior pracował po osiągnięciu wieku emerytalnego, a następnie zaczął pobierać emeryturę i ponownie podjął pracę. Zwolnienie z PIT przysługuje mu bowiem tylko za ten okres, w którym po osiągnięciu wieku emerytalnego nie pobierał emerytury.

Pisaliśmy o tym w artykule „Seniorzy z dużym ryzykiem błędu w zeznaniu podatkowym” (DGP nr 38/2023).

Problem wynika z tego, że pracodawca wykazuje w PIT-11 wszystkie należności ze stosunku pracy otrzymane przez podatnika od dnia ukończenia wieku emerytalnego. Nie rozgranicza, jaka część przychodów jest zwolniona z podatku na podstawie ulgi dla seniorów. Nie rozgranicza tego również system Twój e-PIT, ponieważ bazuje on na informacji PIT-11. Podatnik musi więc sam zadbać o to, by uwzględniona w rocznym zeznaniu kwota przysługującego mu zwolnienia była prawidłowa. ©℗