Początek roku nie przyniósł ułatwień w realizacji obowiązków z zakresu cen transferowych. Choć nowe terminy zostały wydłużone, to i tak są krótsze niż te, do których podatnicy przyzwyczaili się przez ostatnie trzy lata.

Wciąż też nie wiadomo, co z podatnikami, dla których rok podatkowy zakończył się w okresie od kwietnia do listopada 2022 r. Na razie Ministerstwo Finansów nie daje im więcej czasu na przygotowanie dokumentacji.
Do tego dochodzą wątpliwości dotyczące sporządzenia informacji ORD-U o umowach zawartych z nierezydentami.

Dłużej, a jednak krócej

Począwszy od roku podatkowego 2022, ustawodawca wprowadził zmianę terminów na realizację obowiązków z zakresu cen transferowych (w skrócie: obowiązków TP). Dla lat podatkowych rozpoczętych po 31 grudnia 2021 r. podatnicy realizujący transakcje kontrolowane (przekraczające progi ustawowe) z podmiotami powiązanymi (lub bezpośrednie transakcje z podmiotami z tzw. rajów podatkowych) są zobowiązani do sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych do końca 10. miesiąca po zakończeniu roku podatkowego oraz złożenia formularza TPR do 11. miesiąca po zakończeniu roku podatkowego.
Dodatkowo formularz TPR ulegnie zmianie (miejmy nadzieję, że interaktywny formularz zostanie opublikowany szybciej niż w poprzednich latach) i będzie zawierał również oświadczenie zarządu o posiadaniu lokalnej dokumentacji cen transferowych oraz stosowania warunków rynkowych.
Zmiana terminów na wypełnienie obowiązków TP była zapowiadana jako ich przedłużenie. Dla przypomnienia, ustawowy termin na realizację obowiązków z zakresu cen transferowych za rok podatkowy 2021 wynosił dziewięć miesięcy po zakończeniu roku podatkowego. Jednak od początku pandemii COVID-19 podatnicy korzystają z wydłużonych terminów na realizację obowiązków TP. Termin na wypełnienie obowiązków z zakresu cen transferowych, który obowiązywał większość podatników, wynosił 12 miesięcy po zakończeniu roku podatkowego.
Czy dla podatników przyzwyczajonych już do 12 miesięcy na wywiązanie się z obowiązków z zakresu cen transferowych nowe terminy sporządzenia lokalnych dokumentacji cen transferowych oraz złożenia formularza TPR będą faktycznie przedłużeniem?
Z pewnością na wypełnienie obowiązków TP za rok podatkowy 2022 podatnicy będę mieli znacznie mniej czasu niż w przypadku roku 2021. Warto mieć to na uwadze.
Z MF płyną, co prawda, informacje, że analizowane jest przedłużenie terminów na wypełnienie obowiązków z zakresu cen transferowych również za rok podatkowy 2022. Na razie jednak nie ma pewności, czy faktycznie do tego dojdzie.

I nie dla wszystkich

Co gorsza, niektórzy wciąż jeszcze borykają się z ustaleniem terminu za 2021 r. Chodzi o te podmioty, których rok podatkowy nie jest identyczny z rokiem obrotowym i zakończył się pomiędzy kwietniem a listopadem 2022 r.
Jak już wspomnieliśmy, podatnicy, których rok podatkowy jest identyczny z kalendarzowym, mogli liczyć na wydłużenie o trzy miesiące (tj. do końca grudnia 2022 r.) terminów na wywiązanie się z obowiązków TP za rok 2021. Takim samym przedłużeniem (o trzy miesiące) zostali objęci podatnicy, dla których pierwotny termin realizacji obowiązków z zakresu cen transferowych wypadał w terminie do końca grudnia 2022. W głównej mierze dotyczy to podatników, którzy zakończyli rok podatkowy w okresie od stycznia do marca 2022 r.
Co jednak z tymi, dla których pierwotny termin realizacji obowiązków TP wypada po 31 grudnia 2022 r.? W głównej mierze są to podatnicy, którzy rok podatkowy zakończyli po 31 marca 2022 r. Na tę chwilę Ministerstwo Finansów nie przewidziało dla nich możliwości skorzystania z przedłużenia terminów na wypełnienie obowiązków z zakresu cen transferowych.

Oby nie było powtórki

W tym momencie może przypomnieć się chaos, jaki napotkali w zeszłym roku podatnicy, których rok podatkowy nie jest identyczny z rokiem obrotowym. Pierwotnie MF zapomniało o nich, przedłużając terminy na wypełnienie obowiązków TP za rok podatkowy 2021. Następnie, w ramach kolejnej wersji tarczy antycovidowej, przedłużono terminy na realizację obowiązków z zakresu cen transferowych za rok podatkowy 2021 również podatnikom, których rok podatkowy nie jest identyczny z rokiem kalendarzowym.
Czynnikiem, który w zeszłym roku wywołał zamieszanie, było przedłużenie terminów w momencie, w których dla części podatników minął już pierwotny termin na złożenie oświadczenia o sporządzeniu dokumentacji oraz formularza TPR.
Obecnie nic nie wskazuje na to, aby planowane było takie przedłużenie terminów dla podatników, których rok podatkowy zakończył się w okresie od kwietnia do listopada 2022 r.
Prowadzi to do absurdalnej sytuacji, w której podatnik kończący rok podatkowy 30 kwietnia 2022 r. musiał złożyć oświadczenie o sporządzeniu dokumentacji oraz formularz TPR w terminie do 31 stycznia 2023 r., natomiast podatnik, który rok podatkowy zakończył 31 marca 2022 r., ma jeszcze czas do końca marca 2023 r.

Niby łatwiej, ale czy na pewno?

Warto pamiętać, że terminy na przygotowanie lokalnej dokumentacji cen transferowych oraz złożenie formularza TPR mogą nie być jedynymi, które obowiązują podatników.
Część podatników będzie musiała również zmierzyć się z ustaleniem obowiązku sporządzenia informacji ORD-U. Chodzi o informację o umowach zawartych z nierezydentami. Należy ją złożyć w terminie trzech miesięcy po zakończeniu roku podatkowego.
Zgodnie z wprowadzonymi 1 stycznia 2022 r. zmianami przepisów podatnicy zobowiązani do złożenia formularza TPR (pod warunkiem braku dokonywania bezpośrednich transakcji z podmiotami z tzw. rajów podatkowych) mogą skorzystać ze zwolnienia z obowiązku przygotowania informacji ORD-U. Czy w tym celu wystarczy wiedzieć, że podatnik realizował w danym roku podatkowym transakcje kontrolowane z podmiotami powiązanymi przekraczające progi ustawowe (i jednocześnie nie zawierał bezpośrednich transakcji z podmiotami z tzw. rajów podatkowych)?
Ze względu na sposób agregacji transakcji jednorodnych, w ramach których dla części kontrahentów można zastosować zwolnienie z obowiązku sporządzenia dokumentacji cen transferowych dla tzw. transakcji krajowych (art. 11n ustawy o CIT), odpowiedź nie musi być wcale tak oczywista, jak się wydaje. Może się bowiem okazać, że bez poznania wyników podatkowych (swoich oraz krajowych kontrahentów) za dany rok określenie obowiązku złożenia formularza TPR jest niemożliwe. A tym samym do końca trzeciego miesiąca po roku podatkowym podatnik nie będzie mógł ustalić możliwości skorzystania ze zwolnienia z obowiązku przygotowania informacji ORD-U.
Na przykład podatnik realizujący usługową transakcję jednorodną z dwoma krajowymi kontrahentami o łącznej wartości w ciągu roku podatkowego wynoszącej 3 mln zł nie może być pewien, że będzie zobowiązany do złożenia formularza TPR. W sytuacji, w której podatnik oraz jeden z kontrahentów wykażą zysk podatkowy za analizowany rok, a w tym samym roku podatkowym drugi z kontrahentów poniesie stratę podatkową, kluczowe znaczenie będzie mieć wartość transakcji realizowanej z każdym z kontrahentów z osobna. Jeżeli wartość transakcji z każdym z kontrahentów nie przekroczy ustawowych progów, to podatnik nie będzie zobowiązany do złożenia formularza TPR (ze względu na osobne raportowanie części transakcji, dla której można skorzystać ze zwolnienia oraz z pozostałej części).
Dla wielu podatników poznanie wyników podatkowych (swoich i kontrahentów) przed terminem złożenia informacji ORD-U może okazać się niemożliwie, szczególnie biorąc pod uwagę to, że MF pracuje nad przedłużeniem terminów złożenia CIT-8 (czytaj na B2).
Warto dodać, że pomysł zrównania terminu na złożenie formularza TPR oraz informacji ORD-U był rozważany przez MF przy okazji prac nad zmianą przepisów o tzw. pośrednich transakcjach rajowych. Ucichł jednak po uchyleniu tych przepisów. ©℗