Istotą ulgi na dzieci (tzw. „ulgi prorodzinnej”), o której mowa w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: „ustawa PIT”) jest możliwość pomniejszenia przez podatnika podatku dochodowego o określoną kwotę, które dokonywane jest w rozliczeniu rocznym składanym przez podatnika, względnie w rocznym obliczeniu podatku dokonywanym przez płatnika (jeśli podatnik złoży oświadczenie o przysługiwaniu ulgi).
Kto skorzysta z ulgi na dziecko
Przedmiotowa ulga dotyczy osób, które wykonywały w stosunku do małoletniego dziecka władzę rodzicielską, pełniły funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało, lub sprawowały opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.
Warto zaznaczyć, iż przepis art. 27f ustawy PIT stosuje się również wobec podatników utrzymujących dzieci pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną, a także pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie.
Kto nie skorzysta z ulgi na dziecko
W myśl art. 27f ust. 7 ustawy PIT, z ulgi nie mogą natomiast skorzystać podatnicy, którzy uzyskują dochód opodatkowany 19% podatkiem liniowym z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej bądź działów specjalnych produkcji rolnej bądź opodatkowany zryczałtowanym podatkiem dochodowym (ryczałtem ewidencjonowanym, kartą podatkową).
Ulga na dziecko - limity
Ponadto, jeżeli podatnik posiada jedno dziecko, ulga jest znacznie ograniczona. Odliczenie przysługuje w takiej sytuacji, gdy dochody nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł w przypadku, gdy pozostawał przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim (sumuje się wówczas dochody podatnika i jego małżonka) i w przypadku, jeśli jest osobą samotnie wychowującą dziecko, oraz 56 000 zł w przypadku, jeśli nie pozostawał w związku małżeńskim, w tym również przez część roku.
Powyższe limity dotyczą podatnika również wtedy, jeżeli utrzymywał pełnoletnie dziecko (dzieci) w związku z wykonywaniem ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej. Jeżeli podatnik wykonywał władzę rodzicielską w stosunku do dwójki lub więcej dzieci – ulga przysługuje bez względu na wysokość uzyskanych przezeń dochodów.
Na podstawie art. 27 ust. 2 pkt 1, 2 i 3, jeżeli podatnik posiada:
- jedno dziecko – ulga wynosi 92,67 zł miesięcznie,
- drugie dziecko – ulga również wynosi 92,67 zł miesięcznie
- trzecie dziecko – ulga wynosi 166,67 zł miesięcznie,
- czwarte i każde kolejne dziecko – ulga wynosi 225 zł miesięcznie.
Ulga dla rodzin 4+
W przypadku rodzin wielodzietnych, na podstawie art. 21 ust.1 pkt 153 ustawy PIT, przysługuje ponadto zwolnienie od podatku dochodowego (tzw. „Ulga dla rodzin 4+”). Dotyczy to podatników, którzy w roku podatkowym w stosunku do co najmniej czworga dzieci wykonywali władzę rodzicielską lub pełnili funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nimi zamieszkiwało lub sprawowali funkcję rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą. Z kolei w przypadku pełnoletnich, uczących się dzieci ulga przysługuje osobom, które wykonywały ciążący na nich obowiązek alimentacyjny albo sprawowali funkcję rodziny zastępczej.
Ulga polega na zwolnieniu od podatku dochodowego przychodów, maksymalnie do kwoty 85.528 zł, osiągniętych przez podatnika z:
- pracy na etacie (umowa o pracę, stosunek służbowy, praca nakładcza, spółdzielczy stosunek pracy),
- umowy zlecenie lub umowy o dzieło,
- z zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.
Jednocześnie należy pamiętać, że ulga dla rodzin wielodzietnych przysługuje każdemu rodzicowi według wyżej wskazanego limitu z uwzględnieniem kwoty wolnej, co daje łączne zwolnienie z podatki dochodowego w kwocie ok. 230.000 zł.