Formularz PIT-2, który wprowadzał zamieszanie zarówno wśród podatników, jak i płatników na początku 2022 roku, po raz kolejny ujawnia się w nowej odsłonie od 1 stycznia 2023 roku. PIT-2 zawiera oświadczenia i wnioski podatnika, które w konsekwencji złożenia pozwalają płatnikowi pomniejszyć pobierane zaliczki na podatek dochodowy, a dzięki temu podatnik może mieć większe wynagrodzenie. Czy to się zawsze opłaca? Czy także w przypadku umowy zlecenie i umowy o dzieło?

Nowelizacją obowiązującą od 2023 roku jest możliwość złożenia formularza nie tylko przez pracowników, ale także na przykład zleceniobiorców, wykonawców umów o dzieło, członków zarządów osób prawnych. Podatnicy są uprawnieni teraz do zobowiązania nawet trzech płatników do uwzględnienia kwoty zmniejszającej podatek przy wyliczeniu zaliczki należnej na podatek dochodowy. Kwota nie może jednak przekraczać 300 złotych miesięcznie, co stanowi 1/12 kwoty zmniejszającej podatek wynikającej z kwoty wolnej od podatku w wysokości 30 tysięcy złotych.

Kilka źródeł dochodu, kilka PIT-2

W przypadku kilku źródeł dochodów istnieje również możliwość złożenia formularza kilku płatnikom. Podatnik może wnioskować o pomniejszenie zaliczki o kwotę stanowiąca 1/24 kwoty zmniejszającej podatek (150 złotych) bądź 1/36 kwoty zmniejszającej podatek (100 złotych). Jak wskazuje Ministerstwo Finansów w objaśnieniach z 30 grudnia 2022 roku: „Rozwiązanie polegające na podziale kwoty 300 zł na części jest adresowane w szczególności do osób, które równocześnie uzyskują przychody od więcej niż jednego płatnika, przy czym od żadnego z nich nie otrzymują przychodów, dla których podstawa opodatkowania przekracza 2 500 zł miesięcznie. Dzięki podziałowi kwoty pomniejszenia osoby te mogą w większym stopniu skorzystać z kwoty wolnej w trakcie roku.

Dość często występującą sytuacją w polskich realiach gospodarczych jest posiadanie więcej niż jednego źródła dochodów przez polskich podatników.

Najczęściej spotykanym „duetem” jest umowa o pracę przy jednoczesnym świadczeniu usług na podstawie umowy zlecenia. Jaki wpływ na zmniejszenie pobieranych zaliczek ma taka sytuacja? Otóż podatnik ma do wyboru w zasadzie trzy opcje:

  • Złożenie formularza PIT-2 wyłącznie do pracodawcy z prośbą o pomniejszenie zaliczki o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek (300 złotych).
  • Złożenie formularza PIT-2 wyłącznie do zleceniodawcy z prośbą o pomniejszenie zaliczki o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek (300 złotych).
  • Złożenie informacji PIT-2 zarówno u pracodawcy jak i zleceniodawcy z prośbą o pomniejszenie zaliczki o 1/24 kwoty zmniejszającej podatek (150 złotych).

Alternatywa ta jest dla podatnika neutralna, gdyż w praktyce sprowadza się do takich konsekwencji, że podatnik otrzymuje wynagrodzenie z tytułu umowy o pracę bądź zlecenia o 300 złotych wyższe, natomiast wynagrodzenie w drugim źródle dochodów pozostaje bez zmian; albo z każdego źródła otrzymuje więcej o 150 złotych.

Warto podkreślić, iż podatnicy samodzielnie ponoszą odpowiedzialność za złożone informacje na formularzu, żaden płatnik nie jest w stanie zweryfikować do ilu jeszcze podmiotów została złożona prośba o pomniejszenie zaliczki. W takim przypadku, jeżeli podatnik poda nieprawdziwe dane, może to w konsekwencji prowadzić do niedopłaty podatku, która zostanie ujawniona przy rozliczeniu rocznym dochodów.

PIT-2 - symulacja wynagrodzenia

W jaki sposób będzie wyglądała zmiana otrzymywanego wynagrodzenia w przypadku, gdy podatnik złoży formularz zarówno u pracodawcy, jak i u zleceniodawcy deklarując każdemu z nich prawo do pomniejszenia zaliczki o 150 złotych? Poniżej znajduje się analiza hipotetycznej sytuacji.

Przykład: Pani Alicja jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę (w miejscu swojego zamieszkania), posiada również inne źródło dochodów w postaci umowy zlecenia. Z tytułu umowy o pracę otrzymuje wynagrodzenie w wysokości 4 000 złotych brutto a za usługi świadczone na podstawie umowy zlecenia wynagrodzenie należne jest w wysokości 2 500 złotych brutto.

Umowa o pracę (4000 zł) Umowa zlecenia (2500 zł)
Wysokość składek na ubezpieczenie społeczne 548,40 zł Zbieg tytułów do ubezpieczenia – 0 zł
Wysokość składki zdrowotnej 310,64 zł 225 zł
Koszty uzyskania przychodu 250 zł 500 zł (zał. 20%)
Zaliczka na podatek 384 zł 240 zł
Zaliczka po złożeniu PIT-2 (pomniejszenie o 150 złotych zaliczki z dwóch źródeł dochodu) 234 zł 90 zł

Przykładowa kalkulacja wynagrodzeń pokazuje, iż korzystając z możliwości złożenia formularza PIT-2 podatnik dostaje więcej „na rękę”. Wydarzenia gospodarcze w 2022 roku uświadomiły wielu podatnikom, jak szybko pieniądz może tracić siłę nabywczą. W związku z powyższym zdecydowanie warto złożyć płatnikowi informacje o zmniejszeniu wysokości pobieranej zaliczki, aby nie czekać półtora roku na odzyskanie pieniędzy w postaci przelewu zwrotu nadwyżki podatku dochodowego.

Darya Bannaya, konsultant podatkowy w Russell Bedford Poland. Specjalizuje się w prawie podatkowym, doradzając klientom w bieżących sprawach związanych przede wszystkim z podatkami dochodowymi

Rozlicz swój PIT już dziś