Spółka wykupiła ubezpieczenie samochodu ciężarowego na okres od października 2014 r. do września 2015 r. Składka ubezpieczeniowa została rozłożona na cztery równe raty. Spółka ujmuje koszty na zespole 4, a wartość polisy dodatkowo zaewidencjonowała na koncie „Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów”. W lutym 2015 r. samochód został sprzedany i spółka wystąpiła do ubezpieczyciela o zwrot niewykorzystanej części składki ubezpieczeniowej. Jak zaksięgować otrzymaną kwotę składki?
Składki na ubezpieczenie składników majątku firmy odnoszone są w ciężar kosztów działalności operacyjnej i ujmuje się je na koncie „Koszty według rodzaju” (w analityce: „Pozostałe koszty rodzajowe”). Polisa obejmująca dwa lata obrotowe powinna być dodatkowo zaewidencjonowana na koncie „Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów” i odpisywane w koszty działalności operacyjnej w okresach miesięcznych.
Sprzedaż ubezpieczonego składnika majątku przed wygaśnięciem polisy daje prawo ubezpieczonemu do zwrotu części składki za okres niewykorzystanej ochrony ubezpieczeniowej. W takim przypadku aktywowane na koncie „Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów” koszty ubezpieczenia, które nie zostały jeszcze odpisane, nie mogą już być dalej rozliczane w czasie.
W momencie złożenia wniosku o zwrot składki w księgach rachunkowych powstaje należność od ubezpieczyciela, której rozliczenie nastąpi z chwilą wpływu środków na rachunek bankowy ubezpieczającego.
Ewidencja księgowa zwrotu niewykorzystanej składki może przebiegać następująco:
1. Złożenie wniosku o zwrot składki zapis: strona Wn konta „Pozostałe rozrachunki” oraz strona Ma konta „Pozostałe przychody operacyjne”;
2. WB – zwrot składki zapis: strona Wn konta „Rachunek bankowy” oraz strona Ma konta „Pozostałe rozrachunki”.
Jednostki sporządzające rachunek zysków i strat w wersji porównawczej rozliczenie pozostałej części składki księgują dodatkowo na kontach obrotów wewnętrznych: „Obroty wewnętrzne” i „Koszty obrotów wewnętrznych”.
PRZYKŁAD
Po sprzedaży samochodu
W lutym 2015 r. spółka sprzedała samochód ciężarowy, na który wykupiła w październiku 2014 r. roczną polisę ubezpieczeniową na okres od 1 października 2014 r. do 30 września 2015 r. Koszt polisy w wysokości 4800 zł zaewidencjonowano na koncie „Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów”. Rozliczano je w okresach miesięcznych po 400 zł. Na koniec lutego 2015 r. na tym koncie pozostało nierozliczone saldo w kwocie 2800 zł. Polisa była płatna w czterech równych ratach, pierwsza rata została uiszczona w dniu podpisania polisy w kwocie 1200 zł, druga rata zaś w styczniu 2015 r. Towarzystwo ubezpieczeniowe zwróciło niewykorzystaną część składki w wysokości 400 zł. Spółka ewidencjonuje koszty wyłącznie na kontach zespołu 4.
Objaśnienie do schematu:
1. PK – wyksięgowanie nierozliczonej składki 2800 zł: strona Wn konto „Koszty obrotów wewnętrznych” oraz strona Ma konta „Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów”;
2. PK – wyksięgowanie nierozliczonej składki ubezpieczeniowej 2800 zł w pozostałe koszty: strona Wn konta „Pozostałe koszty operacyjne” oraz strona Ma konta „Obroty wewnętrzne”.
3. PK – zaliczenie do pozostałych przychodów operacyjnych kwoty nierozliczonego zobowiązania wobec zakładu ubezpieczeń kwota 2400 zł: strona Wn konta „Pozostałe rozrachunki” (w analityce: „Towarzystwo ubezpieczeniowe”) oraz strona Ma konta „Pozostałe przychody operacyjne”.
4. WB – zwrot składki na rachunek bankowy kwota 400 zł: strona Wn konta „Rachunek bankowy” oraz strona Ma konto „Pozostałe przychody operacyjne”.
Podstawa prawna
Ustawa z 29 września 1994r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 330 ze zm.).