Spytał o to indywidualny przedsiębiorca (prowadzi księgi rachunkowe), który chce przekształcić swoją działalność w jednoosobową spółkę z o.o. Taką możliwość przewiduje art. 551 par. 5 kodeksu spółek handlowych i art. 93a par. 4 ordynacji podatkowej.
Przedsiębiorca planuje, że spółka, która powstanie z przekształcenia, wybierze ryczałt od dochodów spółek, zwany potocznie estońskim CIT.
Wątpliwości przedsiębiorcy dotyczyły zysków wypracowanych jeszcze przed przekształceniem, a ujętych w kapitale własnym. W spółce będą one stanowiły źródło pokrycia:
  • udziałów w kapitale zakładowym,
  • kapitału zapasowego.
Przedsiębiorca wyjaśnił, że w miarę swoich możliwości finansowych spółka będzie wypłacać zyski odniesione na pokrycie kapitału zapasowego, które zostały wypracowane przed przekształceniem.
Jego pytanie dotyczyło tego, czy wypłaty te będą opodatkowane ryczałtem od dochodów spółek.
Przedsiębiorca sądził, że nie, ale dyrektor KIS był innego zdania. Stwierdził, że planowana wypłata będzie ukrytym zyskiem w rozumieniu art. 28m ust. 3 ustawy o CIT. Przepis ten mówi bowiem o każdym świadczeniu, którego beneficjentem, bezpośrednio lub pośrednio, jest wspólnik lub podmiot powiązany bezpośrednio albo pośrednio z podatnikiem lub z tym wspólnikiem, a świadczenie to jest wykonywane w związku z prawem do udziału w zysku, innym niż podzielony zysk.

Jest podatek…

Dyrektor KIS wyjaśnił, że ukryty zysk powstaje m.in. w sytuacji, gdy spółka, dokonując czynności prawnej (jednej lub wielu), osiąga taki sam efekt ekonomiczny, jaki osiągnęłaby poprzez wypłatę zysku w formie dywidendy.
Uznał, że tak będzie w tej sytuacji, bo powstała wskutek przekształcenia spółka będzie posiadała określony majątek i to niezależnie od tego, czy całość majątku przekształcanego przedsiębiorcy zostanie przekazana na kapitał zakładowy spółki, czy częściowo na kapitał zapasowy w formie agio. „Uprawnienia” spółki do tego majątku będą wyrażone w udziałach przyznanych wspólnikowi, którym dotychczasowy indywidualny przedsiębiorca stanie się z momentem przekształcenia.

…czy go nie ma?

Z taką wykładnią fiskusa nie zgadza się Maria Tsima z kancelarii Staniek & Partners. Zwraca uwagę na to, że skutkuje to podwójnym opodatkowaniem tej samej kwoty dochodu (patrz: komentarz w ramce).
OPINIA
Maria Tsima prawnik z kancelarii Staniek & Partners
Trudno zgodzić się z wykładnią dyrektora KIS
ikona lupy />
Maria Tsima prawnik z kancelarii Staniek & Partners / nieznane
Przyjęcie, że wypłata przez spółkę zysków wypracowanych jeszcze wramach jednoosobowej działalności gospodarczej (przed przekształceniem wtę spółkę), zgromadzonych na kapitale zapasowym, stanowi dochód zukrytych zysków, skutkuje podwójnym opodatkowaniem tej samej kwoty dochodu. Należy bowiem pamiętać, że wypracowane przez indywidualnego przedsiębiorcę zyski zostały już raz opodatkowane.
Takie podejście organu podatkowego nie znajduje uzasadnienia na gruncie przepisów oestońskim CIT. Ukryty zysk powinien być oceniany przez pryzmat świadczenia ekwiwalentnego względem dywidendy. Tam, gdzie mowa owypłacie dywidendy, przepis mówi wprost oopodatkowaniu zysku netto wypracowanego wokresie opodatkowania ryczałtem. Dlatego trudno zgodzić się zwykładnią dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, że wypłata kwoty opodatkowanej już na etapie prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej generuje ponownie obowiązek podatkowy -tym razem westońskim CIT.
Do podobnych wniosków doszedł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w wyroku z 17 grudnia 2020 r. (sygn. akt I SA/Ke 382/20, nieprawomocny). Dotyczył on wprawdzie spółki z o.o. płacącej klasyczny CIT, ale sąd orzekł, że wypłata przez nią zysku zgromadzonego na kapitale rezerwowym jest nieopodatkowana, jeśli zysk ten został wypracowany przez indywidualnego przedsiębiorcę, którego jednoosobowa działalność gospodarcza została następnie przekształcona w spółkę kapitałową.
Interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 5 października 2022 r. sygn. 0111-KDIB1-3.4010.215.2022.4.MBD