Subskrybuj nas na Youtube
XYZ spółka z o.o. (podatnik VAT czynny) wynajęła od spółki ABC (podatnik VAT czynny) mały budynek biurowy. W wynajętym budynku mieszczą się siedziba i biuro spółki XYZ. Zgodnie z umową wynajmującemu (spółka ABC) należy się miesięczny czynsz w wysokości 10 000 zł plus VAT, płatny z góry w terminie do 15. dnia danego miesiąca.
Umowa została zawarta na 5 lat i zgodnie z nią najemca (spółka XYZ) samodzielnie ma podpisać umowy z dostawcami mediów (wody, energii cieplnej, prądu). 12 lutego 2015 r. spółka ABC wystawiła i doręczyła fakturę za czynsz za luty 2015 r. Spółka XYZ zapłaty dokonała 13 lutego 2015 r. Jak spółka XYZ powinna rozliczyć VAT i CIT od tej umowy? VAT i zaliczki na CIT spółka XYZ rozlicza za okresy miesięczne. Spółka XYZ wykonuje wyłącznie czynności opodatkowane VAT.
ODPOWIEDŹ
Nabycie usług najmu budynku biurowego od wynajmującego będącego podatnikiem VAT czynnym generuje podatek naliczony. Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług (art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT).
Prawo do odliczenia
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że spółka XYZ wykonuje wyłącznie czynności opodatkowane VAT, zatem wynajęty budynek biurowy (na siedzibę i biuro spółki) służyć będzie tylko czynnościom opodatkowanym. Nie zajdzie zatem potrzeba stosowania przepisów o częściowym lub proporcjonalnym odliczeniu VAT (zob. art. 90 i art. 91 ustawy o VAT), a prawo do odliczenia wynikać będzie z reguły ogólnej, zawartej w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (art. 86 ust. 1 in principio ustawy o VAT).
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że spółka XYZ jest podatnikiem VAT czynnym – odliczeniu nie sprzeciwi się zatem art. 88 ust. 4 ustawy o VAT, a jak rozumiem, nie zajdą i inne okoliczności, wskazane w art. 88 ustawy o VAT, wyłączające prawo do odliczenia podatku naliczonego.
Zatem spółka XYZ ma prawo do odliczenia podatku naliczonego, wynikającego z otrzymanej od wynajmującego faktury, w wysokości 2300 zł (w całości). Pozostaje tylko ustalić, kiedy z prawa tego spółka XYZ może skorzystać.
W rozpatrywanym przypadku zarówno wynajmujący (spółka ABC), jak i spółka XYZ rozliczają się z VAT za okresy miesięczne. Ustalenia, kiedy spółka XYZ może odliczyć podatek naliczony z faktury dokumentującej czynsz najmu za luty 2015 r., dokonujemy zatem na zasadach ogólnych.
W myśl reguły zawartej w art. 86 ust. 10 ustawy o VAT prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.
Kiedy można odliczyć
W stosunku do nabytych usług najmu budynku biurowego obowiązek podatkowy powstał z chwilą wystawienia faktury, tj. 12 lutego 2015 r. stosownie do art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b tiret trzecie, ust. 7 w zw. z art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy o VAT (faktura ta była wystawiona przed upływem terminu płatności, przypadającym na 15 lutego 2015 r.).
Samo ustalenie, kiedy w stosunku do nabytej usługi powstał obowiązek podatkowy, choć konieczne, nie pozwala na ustalenie w pełni, kiedy można odliczyć podatek naliczony. Konieczne jest sięgnięcie do przepisu art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy o VAT.
Stosownie do art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy o VAT prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 1 oraz pkt 2 lit. a ustawy o VAT, powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny.
Przedmiotową fakturę spółka XYZ otrzymała w dniu jej wystawienia (i powstania obowiązku podatkowego), tj. 12 lutego 2015 r. Oznacza to, że art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy o VAT nie przesuwa nam terminu realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego, wynikającego z tej faktury, ustalonego zgodnie z art. 86 ust. 10 ustawy o VAT i spółka XYZ może przedmiotowy podatek naliczony odliczyć w rozliczeniu za luty 2015 r.
Uwaga! Jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w art. 86 ust. 10, 10d i 10e ustawy o VAT, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych (art. 86 ust. 11 ustawy o VAT). Oznacza to, że z prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z tej faktury spółka XYZ może skorzystać wedle swego wyboru w rozliczeniu za luty, marzec albo kwiecień 2015 r. Na potrzeby schematu rozliczenia zakładam jednak, że z prawa tego spółka skorzysta w pierwszym możliwym terminie, tj. już w lutym 2015 r., jak to ma miejsce najczęściej w praktyce firm.
Podsumowując, spółka XYZ w deklaracji VAT-7 za luty 2015 r. może odliczyć podatek naliczony z tytułu nabytych usług najmu budynku biurowego w kwocie 2300 zł.
Koszty uzyskania przychodów
Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT (art. 15 ust. 1 zdanie pierwsze ustawy o CIT).
Zatem aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, musi spełniać następujące warunki:
– zostać poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
– być definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
– pozostawać w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
– zostać poniesiony w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
– zostać właściwie udokumentowany,
– nie może się znajdować w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o CIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że spółka XYZ w wynajętym budynku ma swą siedzibę oraz biuro – poniesiony wydatek ma zatem związek z prowadzoną działalnością i uzyskiwanymi przychodami. Jest przy tym należycie udokumentowany – umową i fakturą, wystawioną przez wynajmującą spółkę ABC.
Spełnione są zatem warunki, aby wydatek na zapłatę czynszu najmu za luty 2015 r. w kwocie netto 10 000 zł spółka XYZ zaliczyła do kosztów uzyskania przychodów.
VAT w wysokości 2300 zł może być przez spółkę XYZ odliczony w deklaracji VAT-7, nie stanowi on zatem kosztu uzyskania przychodów stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 46 lit. a ustawy o CIT.
W myśl art. 16 ust. 1 pkt 46 lit. a ustawy o CIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów podatku od towarów i usług, z tym że jest kosztem uzyskania przychodów: podatek naliczony:
– jeżeli podatnik zwolniony jest z VAT lub nabył towary i usługi w celu wytworzenia albo odprzedaży towarów lub świadczenia usług zwolnionych z VAT,
– w tej części, w której zgodnie z przepisami o VAT podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy podatku od towarów i usług – jeżeli naliczony podatek od towarów i usług nie powiększa wartości środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej.
Wydatek za czynsz najmu budynku wynajmowanego na siedzibę i biuro podatnika należy zakwalifikować jako koszt pośredni.
Zgodnie z art. 15 ust. 4d ustawy o CIT koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.
Za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem art. 15 ust. 4a i 4f–4h ustawy o CIT, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji, gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów (art. 15 ust. 4e ustawy o CIT).
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że wynajmujący fakturę za czynsz za luty 2015 r. wystawił i doręczył spółce XYZ 12 lutego 2015 r.; a spółka XYZ zapłaty tej faktury dokonała 13 lutego 2015 r.
Należy zatem uznać, że spółka XYZ powinna zaliczyć ten wydatek do kosztów uzyskania przychodów w dacie jego poniesienia, tj. 12 lutego 2015 r.
Podsumowując, z tytułu przedmiotowego czynszu spółka XYZ w lutym 2015 r. do kosztów podatkowych powinna zaliczyć czynsz najmu za luty 2015 r. w kwocie netto 10 000 zł.
WAŻNE
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub
Schemat rozliczenia najemcy (spółka XYZ)*
1. Jaki podatek wystąpi w związku z zawarciem umowy najmu
VAT – podatek należny nie wystąpi
VAT – podatek naliczony w wysokości 2300 zł
CIT (przychody) – nie wystąpią
CIT (koszty uzyskania przychodów) w wysokości 10 000 zł
2. W jakiej deklaracji wykazać podatek
VAT – deklaracja VAT-7 (podatek naliczony: poz. 41 „wartość netto w zł” – 10 000 zł i w poz. 42 „Podatek naliczony w zł” – 2300 zł)
CIT – nie ma obowiązku składać deklaracji zaliczkowej. Spółka powinna jednak uwzględnić wydatki poniesione w lutym 2015 r. w kwocie 10 000 zł w związku z umową najmu jako koszt uzyskania przychodów przy obliczeniu zaliczki na CIT, podlegający wpłacie do urzędu skarbowego, a po zakończeniu roku podatkowego uwzględnić go w zeznaniu rocznym CIT-8.
3. Termin złożenia deklaracji
VAT-7 – 25 marca 2015 r.
CIT-8 – do 31 marca 2016 r., przy założeniu, że rokiem podatkowym spółki XYZ jest rok kalendarzowy
* W schemacie rozliczenia pominięte zostały inne zdarzenia/czynności.
importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy
Podstawa prawna
Ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 74, poz. 397 ze zm.).
Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm.).
PISALIŚMY O TYM
O rozliczeniu u wynajmującego pisaliśmy:
9 lutego 2015/nr 26/C12
