Jeśli zagraniczny sąd orzekł, że polska spółka sprzedawała towar, wobec którego prawa ochronne ma inny podmiot, to powiązane z tym późniejsze płatności na rzecz konkurenta nie mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodu – wyjaśnił Naczelny Sąd Administracyjny we wczorajszym wyroku.
Chodziło o spółkę, która sprzedawała artykuły gospodarstwa domowego w Polsce i za granicą. Jeden z produktów naruszał wyłączne prawa ochronne, które włoski urząd patentowy przyznał firmie konkurencyjnej. Wniosła ona w związku z tym powództwo do włoskiego sądu, a ten nałożył karę za każde „pojedyncze naruszenie zakazu”, nakazał wypłatę odszkodowania oraz publikację wyroku w gazecie na koszt polskiej spółki. To nie zakończyło sporu, bo firma ta wniosła kolejne pozwy do sądów w Niemczech i w Polsce. Pozwana spółka, obawiając się braku definicji „pojedynczego naruszenia zakazu”, podpisała porozumienie, w którym zobowiązała się, że od 31 maja 2018 r. nie będzie produkować, reklamować ani sprzedawać spornego towaru gdziekolwiek na świecie. Miała też przekazać konkurentom listę klientów, którzy nabyli towar, i zapłacić 6,5 mln euro w ratach.
We wniosku o interpretację podatkową spółka twierdziła, że zapłaciła w ten sposób wynagrodzenie za bezumowne korzystanie ze wzoru przemysłowego należącego do innego podmiotu. Płatność miała związek z zachowaniem źródła przychodów spółki dzięki zmniejszeniu negatywnych skutków finansowych wynikających ze sporów sądowych. Może być więc kosztem uzyskania przychodu.
Nie zgodził się z tym dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Zwrócił uwagę, że zapłata 6,5 mln euro była skutkiem bezprawnego działania spółki, które potwierdził wyrok sądowy. Jeśli podmiot dopuszcza się czynu zabronionego i z tego tytułu nakłada się na niego karę pieniężną, to ciężar ekonomiczny takiej kary powinien ponieść ten podmiot, a nie wszyscy podatnicy – podkreślił dyrektor KIS. Dodał, że wydatek spółki miał na celu ochronę interesów konkurencyjnej firmy, a nie jej własnych.
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu zgodził się jednak ze spółką (wyrok z 16 lipca 2019 r., sygn. akt I SA/Wr 392/19). Orzekł, że zapłaciła ona nie tyle sankcję czy karę pieniężną, ile wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z towaru. Miało ono związek z zachowaniem źródła przychodu, a więc powinno być zaliczone do kosztów uzyskania przychodu.
Wyrok pierwszej instancji uchylił wczoraj NSA. Sędzia Antoni Hanusz zgodził się z interpretacją dyrektora KIS, że poniesienie wydatków związanych z czynem bezprawnym nie może być kosztem uzyskania przychodu. ©℗
orzecznictwo
Wyrok NSA z 5 lipca 2022 r., sygn. akt II FSK 3006/19. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia
