Podatnik zlecił montaż paneli fotowoltaicznych. Podczas prac montażowych pracownicy wykonawcy uszkodzili elewację budynku. Podatnik zamierza obciążyć wykonawcę kosztami naprawy elewacji. Czy powinien wystawić notę obciążeniową bez VAT czy refakturę z VAT?
- W jaki sposób obciążyć wykonawcę kosztami naprawienia spowodowanej przez niego szkody
- Czy stawki VAT obniżone przez tarczę antyinflacyjną obejmują sprzedaż lodów gałkowych
- W jakim terminie można wykazać zwrot nadwyżki VAT przeniesionej na kolejny okres rozliczeniowy
- Jaką stawkę ryczałtu należy zastosować dla przychodów z tytułu udziału w badaniach klinicznych
- Czy przekazanie na cele osobiste samochodu wykupionego z leasingu trzeba opodatkować VAT
Podatnik zlecił montaż paneli fotowoltaicznych. Podczas prac montażowych pracownicy wykonawcy uszkodzili elewację budynku. Podatnik zamierza obciążyć wykonawcę kosztami naprawy elewacji. Czy powinien wystawić notę obciążeniową bez VAT czy refakturę z VAT?
Opodatkowaniu VAT podlegają czynności wymienione w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT. W świetle tego przepisu kwoty dokonywanych obciążeń nie zawsze stanowią wynagrodzenie z tytułu dokonywanych czynności podlegających opodatkowaniu VAT. Takiego charakteru nie mają najczęściej odszkodowania i kary umowne, w związku z czym w efekcie otrzymywania odszkodowań i kar umownych zazwyczaj nie dochodzi do dokonywania czynności podlegających opodatkowaniu VAT (zob. np. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 1 kwietnia 2008 r., sygn. akt III SA/Wa 2166/07, interpretację indywidualną dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 14 stycznia 2015 r., nr IBPP1/443-1312/14/AW, czy interpretację indywidualną dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 12 grudnia 2017 r., nr 0113-KDIPT1-1.4012.761.2017.1.MW). Jak jednocześnie stanowi art. 8 ust. 2a ustawy o VAT, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi. Dochodzi wówczas do tzw. odsprzedaży usług.
W świetle powyższego w przedstawionej sytuacji możliwe są dwa scenariusze. Pierwszy będzie mieć miejsce, jeżeli podatnik ustali z wykonawcą, że zleci naprawę elewacji we własnym imieniu, ale na jego – jako podmiotu obowiązanego do naprawy powstałej szkody – rzecz. Wówczas dojdzie do odsprzedaży usługi naprawy elewacji budynku, którą podatnik powinien udokumentować zawierającą VAT fakturą (refakturą) dokumentującą odsprzedaż tej usługi wykonawcy. W przeciwnym razie (tj. jeżeli podatnik poniesie koszty naprawy elewacji bez ustalenia powyższego przed zleceniem naprawy) kwotę, którą obciążony zostanie wykonawca prac, uznać należy za odszkodowanie. W takim przypadku nie dojdzie do opodatkowania VAT, obciążenie powinno zaś zostać udokumentowane innym niż faktura dokumentem (np. notą obciążeniową) bez VAT. ©℗
Podstawa prawna
art. 5 ust. 1, art. 8 ust. 2a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 931; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1137)
Podatnik zamierza otworzyć punkt sprzedaży lodów gałkowych. Czy sprzedając lody, może stosować stawkę VAT 0 proc.?
1 lutego 2022 r. zostały dodane art. 146da–146dc ustawy o VAT. Przepisy te tymczasowo, tj. w okresie od 1 lutego do 31 lipca 2022 r., obniżają stawki VAT stosowane dla dostaw 11 kategorii towarów. Należą do nich m.in. towary spożywcze wymienione w poz. 1–18 załącznika nr 10 do ustawy o VAT inne niż klasyfikowane według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług w grupowaniu usługi związane z wyżywieniem (PKWiU 56). Dla tych towarów – dotychczas opodatkowanych według stawki 5 proc. – stawka VAT została tymczasowo obniżona do 0 proc. (art. 146da ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). Przy czym obniżenie stawki VAT do 0 proc. dotyczy wyłącznie dostaw towarów, a więc nie obejmuje świadczenia usług. Jednocześnie ustawodawca wyłączył z zakresu obniżenia przypadki, w których towary stanowią przedmiot czynności klasyfikowanych według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług w grupowaniu usługi związane z wyżywieniem (PKWiU 56).
Mając to na uwadze, należy wyjaśnić, że usługi lodziarni na gruncie PKWiU są klasyfikowane jako świadczenie usług, tj. jako pozostałe usługi podawania posiłków (PKWiU 56.10.19.0). W konsekwencji uważam, że do wskazanej sprzedaży lodów podatnik nie będzie mógł stosować stawki VAT 0 proc. Sprzedaż ta będzie opodatkowana VAT według stawki 8 proc. (na podstawie art. 41 ust. 12f w zw. z art. 41 ust. 2 w zw. z art. 146aa ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT). ©℗
Podstawa opodatkowania
art. 41 ust. 2, 12f, art. 146aa ust. 1 pkt 2 oraz art. 146da ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 931; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1137)
W kwietniu 2022 r. podatnik rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej i zarejestrował się jako podatnik VAT. W miesiącu tym dokonał on szeregu zakupów, w związku z tym wystąpiła u niego nadwyżka podatku naliczonego nad należnym. Ponieważ w kwietniu 2022 r. u podatnika nie wystąpiła jeszcze żadna sprzedaż, zdecydował się on na przeniesienie tej nadwyżki do rozliczenia w kolejnych okresach rozliczeniowych. W maju 2022 r. u podatnika wystąpiła już sprzedaż, w związku z tym zamierza on wykazać nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym za maj 2022 r. do zwrotu na rachunek bankowy. W jakim terminie podatnik może wykazać ten zwrot?
Jak stanowi art. 87 ust. 1 ustawy o VAT, w przypadku gdy kwota podatku naliczonego jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy. A zatem podatnicy mają do wyboru dwa sposoby dysponowania nadwyżką podatku naliczonego nad należnym – przeniesienie do rozliczenia w kolejnym okresie rozliczeniowym lub zwrot na rachunek bankowy. Nie ma przy tym przeszkód, aby podatnik w jednym okresie rozliczeniowym wykazał nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym do przeniesienia do rozliczenia w kolejnym okresie rozliczeniowym, a w kolejnym wykazał nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym (uwzględniającą nadwyżkę przeniesioną z poprzedniego okresu rozliczeniowego) do zwrotu na rachunek bankowy.
W przedstawionej sytuacji podatnik jest nowo zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. Jest to okoliczność wyłączająca możliwość wykazania nadwyżki do zwrotu w terminie 15 dni (art. 87 ust. 6e pkt 4 ustawy o VAT) lub 40 dni (art. 87 ust. 5b pkt 3 ustawy o VAT). W tym przypadku wyłączona jest również możliwość wykazania nadwyżki do zwrotu w terminie 25 dni na podstawie art. 87 ust. 6 (wyklucza to art. 87 ust. 6 pkt 4 ustawy o VAT). W konsekwencji podatnik ten ma do wyboru dwie opcje, tj. może:
1) wykazać nadwyżkę do zwrotu na rachunek bankowy w standardowym terminie 60 dni (na podstawie art. 87 ust. 2 ustawy o VAT),
2) wykazać nadwyżkę do zwrotu na rachunek VAT w terminie 25 dni (na podstawie art. 87 ust. 6a ustawy o VAT). ©℗
Podstawa prawna
art. 87 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 931; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1137)
Jestem lekarzem prowadzącym działalność gospodarczą. W 2022 r. wybrałem opodatkowanie uzyskiwanych z działalności gospodarczej przychodów w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Oprócz uzyskiwania przychodów ze świadczenia usług w zakresie opieki zdrowotnej (opodatkowanych ryczałtem według stawki 14 proc.) uzyskuję przychody ze świadczenia usług w ramach klinicznych badań naukowych nad nowymi lekami. Jaką stawkę ryczałtu powinienem stosować do opodatkowywania tych przychodów?
Stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych określa art. 12 ustawy o ryczałcie. Przy czym możliwa jest sytuacja, że uzyskiwane przez podatnika przychody są opodatkowane różnymi stawkami ryczałtu. Z art. 12 ustawy o ryczałcie wynika zasada, że przychody ze świadczenia usług są opodatkowane według stawki ryczałtu w wysokości 8,5 proc. Reguła ta ma zastosowanie, jeżeli dla danej kategorii przychodów art. 12 ustawy o ryczałcie nie przewiduje stosowania innej stawki ryczałtu (art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. a ustawy o ryczałcie).
W mojej ocenie usługi w zakresie klinicznych badań naukowych nad nowymi lekami należy sklasyfikować w grupowaniu PKWiU 72.19.4 obejmującym usługi w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych w dziedzinie nauk medycznych i farmacji. Grupowanie to obejmuje bowiem – jak wynika z Wyjaśnień do Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU z 2015 r.) – usługi w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych w dziedzinie leczenia chorób, higieny zapobiegawczej, farmacji itp. Przy czym z art. 12 ust. 1 pkt 4 lit. e ustawy o ryczałcie wynika, że przychody z tytułu wykonywania usług w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych (PKWiU dział 72) są opodatkowane stawką ryczałtu w wysokości 8,5 proc. przychodów do kwoty 100 000 zł oraz 12,5 proc. przychodów od nadwyżki ponad kwotę 100 000 zł. Uważam zatem, że przychody ze świadczenia usług w ramach klinicznych badań naukowych nad nowymi lekami opodatkowane są stawkami ryczałtu w wysokości 8,5 proc. (do rocznej kwoty tych przychodów w wysokości 100 000 zł) oraz 12,5 proc. (od nadwyżki ponad kwotę 100 000 zł). ©℗
Podstawa prawna
art. 12 ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1993; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 2105)
W lipcu 2022 r. podatnik zamierza przekazać na cele osobiste samochód, który był wykupiony w 2021 r. z leasingu za 1500 zł netto + 345 zł VAT. Z faktury dokumentującej wykup samochodu z leasingu podatnik odliczył połowę VAT. Wartość rynkowa tego samochodu wynosi 45 000 zł. Jak rozliczyć VAT w związku z przekazaniem tego samochodu na cele osobiste?
Z art. 7 ust. 2 ustawy o VAT wynika, że za podlegającą opodatkowaniu VAT dostawę towarów rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa (w szczególności darowizny), jeżeli podatnikowi przysługiwało – w całości lub w części – prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
W przedstawionej sytuacji podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku z tytułu nabycia (wykupu) samochodu z leasingu. W konsekwencji przekazanie tego auta na cele osobiste podlegać będzie opodatkowaniu VAT (według stawki 23 proc.) – jako nieodpłatna dostawa towarów. Przy czym podstawę opodatkowania VAT w przypadku podlegających opodatkowaniu nieodpłatnych dostaw towarów ustala się zgodnie z art. 29a ust. 2 ustawy o VAT. Przepis ten stanowi, że przy takich dostawach towarów podstawą opodatkowania jest cena nabycia towarów lub towarów podobnych, a gdy nie ma ceny nabycia – koszt wytworzenia, określone w momencie dostawy tych towarów. Jest przy tym kwestią sporną, czy ustalona w ten sposób podstawa opodatkowania może być wyższa niż historyczna cena nabycia lub historyczny koszt wytworzenia. W mojej ocenie nie (skoro w art. 29a ust. 2 ustawy o VAT wprost jest mowa o cenie nabycia towarów), lecz organy podatkowe reprezentują w tej kwestii odmienne stanowisko. Tytułem przykładu wskazać można dotyczące właśnie nieodpłatnego przekazania towarów wykupionych przez podatników z leasingu interpretację indywidualną dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 12 lutego 2016 r. (nr IPPP1/4512-1311/15-2/MK) czy interpretację indywidualną dyrektora Krajowej Informacji skarbowej z 8 lutego 2018 r. (nr 0115-KDIT1-2.4012.942.2017.1.AGW). W pierwszej z tych interpretacji organ podatkowy nie zgodził się z wnioskującą o jej wydanie podatniczką, że podstawą opodatkowania jest w takim przypadku cena z faktury dokumentującej wykup samochodu z leasingu, i wskazał, iż „w omawianej sytuacji na podstawie art. 29a ust. 2 ustawy podstawą opodatkowania jest cena nabycia towarów rozumiana jako cena zaktualizowana na moment dokonania nieodpłatnego przekazania towaru, czyli cena jaką Wnioskodawczyni zapłaciłaby za nabyty towar w dniu jego nieodpłatnego przekazania. Tym samym przy przekazaniu samochodu na cele prywatne za podstawę opodatkowania Zainteresowana powinna przyjąć cenę, za jaką nabyłaby opisany samochód w momencie jego przekazania – wycofania z prowadzonej działalności”.
A zatem w świetle stanowiska reprezentowanego przez organy podatkowe z tytułu wycofania przedmiotowego samochodu na cele osobiste podatnik będzie obowiązany rozpoznać podlegającą opodatkowaniu VAT nieodpłatną dostawę towarów, której podstawa opodatkowania wyniesie 36 585,37 zł (45 000 zł x 100/123). Podatek należny z tytułu dokonania tej nieodpłatnej dostawy wyniesie 8414,63 zł (45 000 zł x 23/123).©℗
Podstawa prawna
art. 7 ust. 2, art. 29a ust. 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 931; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1137)
