Podejście firm do zapłaty podatków zaczyna odgrywać – na równi z wpływem na środowisko naturalne, odpowiedzialnością społeczną i prawidłowym ładem korporacyjnym – coraz większą rolę w ocenie wiarygodności i rzetelności przedsiębiorców.

Globalny kryzys finansowy z 2008 r. a także skandale takie jak Panama Papers czy Lux Leaks spowodowały, że organizacje międzynarodowe, w tym m.in. ONZ czy Unia Europejska, ale także rządy poszczególnych państw, zaczęły podejmować działania zmierzające do większej transparentności w obszarze podatków.
Coraz większej przejrzystości podatkowej od spółek wymagają również banki czy inwestorzy, którzy działania w tym obszarze uwzględniają w ocenie ryzyka finansowania bieżących operacji czy inwestycji. Podobnie klienci i kontrahenci, którzy mogąc wybierać spośród wielu dostawców, oceniają ich działalność biorąc również pod uwagę, czy dana firma funkcjonuje zgodnie z ich wartościami.

Co wynika z przepisów?

W Polsce przepisy w zakresie transparentności podatkowej są dopiero wprowadzane i pozostawiają przedsiębiorcom duże pole do własnych inicjatyw. Pierwszym krokiem w tym zakresie było rozpoczęcie ujawniania przez Ministerstwo Finansów na swoich stronach internetowych danych m.in. o wysokości przychodu i zapłaconego podatku dochodowego przez największych podatników oraz podatkowe grupy kapitałowe (PGK). Następnie wprowadzono – dotyczący największych podatników – obowiązek corocznego publikowania na własnych stronach internetowych informacji o realizowanej w danym roku strategii podatkowej. W dokumentach tych firmy raportują o stosowanych procesach oraz procedurach dotyczących zarządzania podatkami, transakcjach z podmiotami powiązanymi, działaniach restrukturyzacyjnych, czy rozliczeniach podatkowych w rajach podatkowych. Ponadto, choć nie wynika to wprost z przepisów, część podatników podaje również wysokość wszystkich zapłaconych podatków. Warto zwrócić uwagę, że Unia Europejska pracuje obecnie nad nowymi rozwiązaniami w zakresie transparentności podatkowej, które powiększą zakres obowiązkowo ujawnianych informacji.

Budowanie własnej narracji

Widać więc wyraźny trend w zwiększaniu transparentności podatkowej, przy czym nie chodzi tu jedynie o informacje o wpłaconych do budżetu kwotach, ale całościowym podejściu do realizacji obowiązków podatkowych. Skoro więc zarówno trend światowy, jak i kierunek działania polskich władz są jasne, warto przejąć inicjatywę i zadbać o uporządkowaniem funkcji podatkowej spółki, czyli ogółu procesów w organizacji, skutkujących prawidłowym wypełnianiem obowiązków podatkowych, a następnie odpowiednią prezentacją firmy jako odpowiedzialnego, uczciwego przedsiębiorcy, wnoszącego sprawiedliwy wkład w rozwój otoczenia, w którym funkcjonuje.
Przemyślana strategia w zakresie ujawniania informacji zmniejsza pole do interpretacji dla mediów czy klientów, np. w sytuacji, w której przedsiębiorca pomimo wysokich przychodów płaci niskie podatki, co może wynikać m.in. z bardzo niskich marży albo wysokich kosztów inwestycji. W szczególności ma to znaczenie w dobie wsparcia udzielanego firmom w związku z epidemią COVID-19 i odbudową gospodarki. Wysokość płaconych podatków jest bowiem często zestawiana z wysokością tej pomocy bez pokazania szerszej perspektywy.

Od czego zacząć?

Przede wszystkim należy pamiętać, że choć odpowiedzialne podejście do podatków kształtuje pozytywny wizerunek firmy, to transparentność podatkowa nie może być działaniem czysto PR-owym. Informowanie o podejściu do realizacji obowiązków podatkowych musi być poparte odpowiednimi, sprawnie funkcjonującymi mechanizmami. Zatem przed ustaleniem zakresu i sposobu prezentacji danych dotyczących podatków należy sprawdzić, czy firma posiada efektywnie działające procesy zarządzania kwestiami podatkowymi, czy wykorzystuje wszystkie dostępne elementy zabezpieczające przed wystąpieniem ryzyk, czy wśród jej dostawców nie ma podmiotów, z którymi współpraca może rodzić negatywne konsekwencje podatkowe, bądź nie przestrzegają one wartości firmy.
Oczywiście zakres weryfikowanych zagadnień zależeć będzie od skali i przedmiotu prowadzonej działalności. Należy jednak zadbać o spójność przekazu, w szczególności na styku transparentności podatkowej i ESG. Nielogiczny, a więc niewiarygodny jest wizerunek podmiotu, który z jednej strony chwali się zaangażowaniem na rzecz lokalnej społeczności, czy sprawnym systemem zarządzania, a z drugiej płaci podatki w minimalnej wysokości (o ile tak jak pisaliśmy, nie wynika to z innych uzasadnionych i opisanych przyczyn) oraz nie ma żadnych spisanych procedur zapewniających prawidłowe wywiązywanie się z obowiązków podatkowych.
Transparentność podatkowa jest więc ważnym wyzwaniem wobec wymogów, jakie stawiają firmy ratingowe, inwestorzy czy banki, ale również szansą na przyjrzenie się podejściu do realizacji obowiązków podatkowych i usprawnienie takich działań oraz zbudowanie lub utrwalenie pozytywnego wizerunku.
Jedną z okazji do wykorzystania możliwości, o których mowa powyżej, jest przygotowanie informacji o realizowanej strategii podatkowej za 2021 r. w kształcie nie tylko realizującym zakres wskazany w przepisach, ale prezentującym więcej bardziej szczegółowych informacji, świadczących o wiarygodności podatnika.
Michał Borowski, partner w zespole doradztwa podatkowego CRIDO
Piotr Popiel, starszy konsultant w zespole doradztwa podatkowego CRIDO

_________________________________________

Michał Borowski
Michał Borowski, partner w zespole doradztwa podatkowego CRIDO / foto: materiały prasowe

Michał jest partnerem kierującym zespołem Tax Governance w CRIDO. Doradza w zakresie podatku VAT podmiotom prywatnym i publicznym, w tym największym miastom w Polsce. Wprowadza kluczowych przedsiębiorców do Programu Współdziałania, a także wspiera we wdrażaniu rozwiązań Cooperative Compliance (w tym strategii podatkowych). Reprezentuje klientów w kontrolach i postępowaniach podatkowych oraz sądowo-administracyjnych dotyczących sporów w obszarze VAT. Michał jest członkiem Rady ds. Przeciwdziałania Unikaniu Opodatkowania II kadencji powołanej przez Ministra Finansów, członkiem Krajowego Forum Fakturowania Elektronicznego oraz ekspertem podatkowym i Ministrem ds. Podatków Gospodarczego Gabinetu Cieni Business Centre Club. Brał udział w pracach Komisji Europejskiej nad tzw. Zieloną Księgą VAT (VAT Green Paper), w tym w pracach związanych ze zmianami dotyczącymi sektora publicznego. Za swoje osiągnięcia otrzymał dwukrotnie 2 miejsce w kategorii „Najlepszy doradca podatkowy: VAT” w rankingu „Dziennika Gazety Prawnej” (2019, 2014). Karierę zawodową rozpoczynał w międzynarodowej firmie doradczej, a następnie kierował praktyką VAT w znanej polskiej kancelarii. W 2014 r. dołączył do CRIDO. Od 2009 roku posiada uprawnienia doradcy podatkowego.

Skontaktuj się z autorem: Michal.Borowski@crido.pl

Piotr Popiel

Piotr Popiel, senior konsultant w zespole doradztwa podatkowego CRIDO / foto: materiały prasowe

Piotr Popiel jest starszym konsultantem w zespołach Tax Governance oraz postępowań podatkowych i sądowych. Uczestniczy w projektach z zakresu analizy funkcji podatkowej, przygotowywania strategii podatkowych oraz informacji z ich realizacji. Na co dzień wspiera również klientów w ramach prowadzonych kontroli podatkowych i celno-skarbowych. Z CRIDO związany od 5 lat.

Skontaktuj się z autorem: Piotr.Popiel@crido.pl