Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą wybrała w 2022 r. opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Osoba ta świadczy usługi testowania manualnego oprogramowania. Czy do uzyskiwanych przychodów powinna stosować stawkę ryczałtu w wysokości 8,5 proc. czy 12 proc.?

  • Jaka stawka ryczałtu będzie właściwa dla przychodów z tytułu świadczenia usług testowania manualnego oprogramowania
  • Pod jaką datą należy wykazać w PKPiR koszty prowizji i odsetek bankowych
  • Czy na fakturze trzeba ująć dopłatę do oleju napędowego dotyczącą usługi transportowej
  • Gdzie są opodatkowane VAT usługi wynajmu pracowników budowlanych niemieckiej firmie
Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą wybrała w 2022 r. opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Osoba ta świadczy usługi testowania manualnego oprogramowania. Czy do uzyskiwanych przychodów powinna stosować stawkę ryczałtu w wysokości 8,5 proc. czy 12 proc.?
Z art. 12 ustawy o ryczałcie wynika, że przychody ze świadczenia usług są opodatkowane według stawki ryczałtu w wysokości 8,5 proc. Zasada ta ma zastosowanie, jeżeli dla danej kategorii przychodów w art. 12 ustawy o ryczałcie nie przewidziano stosowania innej stawki ryczałtu (art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. a ustawy o ryczałcie). Jedną ze szczególnych stawek ryczałtu jest od 1 stycznia 2022 r. stawka 12 proc., którą opodatkowane są m.in. przychody ze świadczenia przez programistów usług stanowiących usługi:
  • związane z doradztwem w zakresie sprzętu komputerowego (PKWiU 62.02.10.0);
  • związane z oprogramowaniem (PKWiU ex 62.01.1);
  • objęte grupowaniem „Oryginały oprogramowania komputerowego” (PKWiU 62.01.2);
  • związane z doradztwem w zakresie oprogramowania (PKWiU ex 62.02);
  • w zakresie instalowania oprogramowania (PKWiU ex 62.09.20.0);
  • związane z zarządzaniem siecią i systemami informatycznymi (PKWiU 62.03.1) (art. 12 ust. 1 pkt 2b lit. b ustawy o ryczałcie).
Należy zwrócić uwagę, że w trzech przypadkach wskazane w art. 12 ust. 1 pkt 2b lit. b ustawy o ryczałcie symbole PKWiU poprzedza przedrostek „ex”. Jak przy tym stanowi art. 4 ust. 4 ustawy o ryczałcie, ilekroć w ustawie używa się oznaczenia „ex” przy symbolu danego grupowania PKWiU, oznacza to, że zakres wyrobów lub usług jest węższy niż określony w tym grupowaniu. Tak więc tylko część przychodów spośród objętych grupowaniami PKWiU 62.01.1, 62.02 oraz 62.09.20.0 jest opodatkowana ryczałtem w wysokości 12 proc. Część zaś z takich przychodów – zważywszy, że art. 12 ustawy o ryczałcie nie przewiduje innej stawki ryczałtu dla przychodów ze świadczenia usług objętych wskazanymi grupowaniami PKWiU – jest opodatkowana stawką 8,5 proc. na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. a ustawy o ryczałcie.
Na gruncie PKWiU usługi testowania manualnego oprogramowania są klasyfikowane w grupowaniu 62.02.30.0 (obejmującym usługi pomocy technicznej w zakresie technologii informatycznych i sprzętu komputerowego), a więc należą do usług objętych klasą PKWiU 62.02 (obejmującą usługi związane z doradztwem w zakresie informatyki). Jednocześnie należy zauważyć, że na klasę 62.02 składają się trzy grupowania, tj. 62.02.10.0 (obejmujące usługi związane z doradztwem w zakresie sprzętu komputerowego), 62.02.20.0 (obejmujące usługi związane z doradztwem w zakresie oprogramowania komputerowego) oraz 62.02.30.0 (obejmujące usługi pomocy technicznej w zakresie technologii informatycznych i sprzętu komputerowego). Porównanie opisów tych grupowań prowadzi to wniosku, że spośród przychodów ze świadczenia usług objętych klasą PKWiU 62.02 opodatkowane stawką ryczałtu w wysokości 12 proc. są jedynie przychody ze świadczenia usług związanych z doradztwem w zakresie oprogramowania komputerowego (PKWiU 62.02.20.0), natomiast pozostałe przychody ze świadczenia usług objętych klasą PKWiU 62.02 opodatkowane stawką ryczałtu w wysokości 8,5 proc. Reasumując, przychody z tytułu świadczenia usług testowania manualnego oprogramowania są opodatkowane ryczałtem w wysokości 8,5 proc. A zatem osoba fizyczna, o której mowa, do uzyskiwanych przychodów powinna stosować tę właśnie stawkę ryczałtu. Co istotne, stanowisko to potwierdzają w udzielanych wyjaśnieniach organy podatkowe, czego przykładem mogą być interpretacje indywidualne dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 17 marca 2022 r. (nr 0114-KDIP2-2.4011.37.2022.2.AP), z 5 kwietnia 2022 r. (nr 0114-KDIP3-1.4011.55.2022.2.AC) oraz z 27 kwietnia 2022 r. (nr 0114-KDIP2-2.4011.158.2022.2.ASK). Jak czytamy w ostatniej z tych interpretacji, „przychody uzyskiwane przez Pana ze świadczenia w ramach działalności gospodarczej usług sklasyfikowanych według PKWiU pod symbolem 62.02.30.0 mogą być opodatkowane 8,5-proc. stawką ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, określoną w art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne”. ©℗
Podstawa prawna
art. 12 ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1993; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 2105)
Podatnik prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów metodą uproszczoną. Pod jaką datą operacji gospodarczej podatnik powinien wykazywać koszty odsetek (np. od salda ujemnego czy od kredytu zaciągniętego na cele firmowe) oraz prowizji bankowych?
Zasady prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów określa rozporządzenie w sprawie PKPiR, a jej wzór wraz z objaśnieniami znajduje się w załączniku nr 1 do rozporządzenia w sprawie PKPiR. Z tego wzoru wynika, że w kolumnie 2 wykazuje się datę zdarzenia gospodarczego. Jednocześnie z objaśnień do PKPiR wynika, że w kolumnie 2 należy wpisywać dzień miesiąca wynikający z dokumentu stanowiącego podstawę dokonywania wpisu (datę poniesienia wydatku, otrzymania towaru lub uzyskania przychodu albo datę zestawienia sprzedaży).
Mając to na uwadze, należy wskazać, że u podatników rozliczających koszty uzyskania przychodów tzw. metodą kasową (nazywaną również metodą uproszczoną), koszty te są potrącalne co do zasady w momencie poniesienia (art. 22 ust. 4 ustawy o PIT), a za dzień poniesienia kosztu uważa się dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu (art. 22 ust. 6b ustawy o PIT). Powoduje to, że u podatników stosujących tę metodę koszty stają się najczęściej potrącalne w dacie wystawienia faktury, rachunku lub innego dokumentu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu (zob. interpretację indywidualną dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 4 czerwca 2012 r., nr IPTPB1/415-185/12-3/KSU).
Zasada ta nie obowiązuje bezwzględnie, tj. niekiedy koszty stają się potrącalne w innym momencie niż w dacie wystawienia faktury, rachunku lub innego dokumentu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu. Dotyczy to m.in. kosztów odsetek, gdyż na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 32 ustawy o PIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów naliczonych, lecz niezapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów). Tak więc koszty odsetek są potrącalne jako koszty uzyskania przychodów w dacie ich zapłaty. W świetle powyższego dniem poniesienia wydatku w postaci odsetek od pożyczek i kredytów jest dzień ich zapłaty. W konsekwencji uważam, że ten właśnie dzień stanowi w przypadku odsetek od pożyczek i kredytów datę zdarzenia gospodarczego, którą należy wpisywać w kolumnie 2 PKPiR. A zatem we wskazanej w pytaniu sytuacji zarówno w przypadku odsetek od salda ujemnego, jak i w przypadku odsetek od kredytu na cele firmowe jako datę zdarzenia gospodarczego w kolumnie 2 PKPiR należy według mnie wskazywać datę zapłaty odsetek. Co ważne, w przypadku prowizji bankowych nie ma przepisu, z którego wynikałby szczególny sposób potrącania ich kwot jako kosztów uzyskania przychodów. W konsekwencji prowizji takich dotyczy wskazana już powyżej zasada, że koszty uzyskania przychodów stają się potrącalne w dacie wystawienia faktury, rachunku lub innego dokumentu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu (zob. interpretację indywidualną dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 4 czerwca 2012 r., nr IPTPB1/415-185/123/KSU). Uważam zatem, że w przypadku prowizji bankowych datą poniesienia wydatku – a w konsekwencji datą zdarzenia gospodarczego wykazywaną w kolumnie 2 PKPiR – jest data wystawienia (sporządzenia) dokumentu (np. wyciągu) stanowiącego podstawę ich zaksięgowania. ©℗
Podstawa prawna
art. 22 ust. 4 i 6b ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1128; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 872)
załącznik nr 1 do rozporządzenia ministra finansów z 23 grudnia 2019 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz.U. poz. 2544)
Spółka świadczy usługi transportowe. Od swoich klientów spółka zamierza pobierać dopłaty do oleju napędowego. Czy kwoty takich dopłat powinny być wykazywane na wystawianych przez spółkę fakturach?
Podstawą opodatkowania VAT jest co do zasady wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej (art. 29a ust. 1 ustawy o VAT). Przy czym podstawa opodatkowania obejmuje koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy (art. 29a ust. 6 pkt 2 ustawy o VAT). W świetle tych przepisów wskazana w pytaniu kwota dopłaty stanowi element podstawy opodatkowania świadczonych przez spółkę usług transportowych. Prawidłowym sposobem ujęcia tej kwoty na fakturze jest wkalkulowanie jej w cenę świadczonej przez spółkę usługi transportowej. Inne sposoby zafakturowania przedmiotowej kwoty są nieprawidłowe, przy czym zdecydowanie mniej nieprawidłowe jest wykazanie jej w odrębnej pozycji na fakturze dokumentującej świadczenie usługi transportowej. Natomiast dokumentowanie przedmiotowej dopłaty wystawianą przez spółkę odrębną fakturą jest już poważnym błędem. ©℗
Podstawa prawna
art. 29a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 931)
Podatnik (zarejestrowany jako podatnik VAT czynny oraz podatnik VAT UE) wynajmuje pracowników budowlanych niemieckiemu kontrahentowi. Czy powinien naliczać VAT na wystawianych fakturach?
Opodatkowaniu VAT w Polsce podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium Polski (art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). A contrario – nie podlega opodatkowaniu VAT w Polsce odpłatne świadczenie usług poza terytorium Polski. O tym, czy świadczenie usług ma miejsce na terytorium kraju, decydują przepisy o miejscu świadczenia usług, tj. przede wszystkim art. 28a–28o ustawy o VAT. Wskazane regulacje nie przewidują szczególnego sposobu świadczenia na rzecz podatników usług wynajmu pracowników. W konsekwencji miejsce świadczenia takich usług jest ustalane na zasadach ogólnych określonych w art. 28b ustawy o VAT. Dotyczy to również usług wynajmu pracowników budowlanych (zob. interpretację indywidualną dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 13 września 2019 r., nr 0111-KDIB3-3.4012.266.2019.1.PJ).
Z przywołanych przepisów wynika zasada, że miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej (art. 28b ust. 1 ustawy o VAT). Wyjątki od tej zasady określone są w art. 28b ust. 2–4 ustawy o VAT, z których najważniejszy dotyczy usług świadczonych dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej (art. 28b ust. 2 ustawy o VAT). Z treści pytania nie wynika jednak, aby wyjątek ten mógł mieć zastosowanie w analizowanym stanie faktycznym. Prowadzi to do wniosku, że miejsce świadczenia wskazanych usług znajduje się na terytorium Niemiec, a więc poza terytorium kraju. Świadczenie tych usług nie podlega zatem opodatkowaniu VAT w Polsce, a w konsekwencji ich świadczenie powinno być przez podatnika:
  • dokumentowane fakturami bez danych dotyczących stawki podatku (ewentualnie ze stawką NP) i kwoty VAT (art. 106a pkt 2 lit. b w zw. z art. 106e ust. 5 pkt 2 ustawy o VAT), a w zamian z wyrazami „odwrotne obciążenie” (art. 106e ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT) i – w zakresie w jakim są posiadane – numerami VAT UE obu stron transakcji (art. 106e ust. 1 pkt 24 ustawy o VAT);
  • wykazywane w polu K_11 części ewidencyjnej i uwzględniane w polu P_11 części deklaracyjnej pliku JPK_VAT, a ponieważ są to usługi, o której mowa w art. 100 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT – również wykazywane w polu K_12 części ewidencyjnej, uwzględniane w polu P_12 części deklaracyjnej pliku JPK_VAT i wykazywane w części E. informacji podsumowującej VAT-UE. ©℗
Podstawa prawna
art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 28b, art. 100 ust. 1 pkt 4, art. 106a pkt 2 lit. b, art. 106e ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 931)
Zapraszamy do zadawania pytań