Obniżka stawki podatkowej z 17 proc. do 12 proc., likwidacja ulgi dla klasy średniej, przywrócenie dotychczasowej preferencji dla samotnych rodziców oraz możliwość ponownego wyboru formy opodatkowania przez ryczałtowców i przedsiębiorców płacących liniowy PIT – to najważniejsze zmiany zaakceptowane w piątek przez Radę Ministrów.

Teraz projektem korekty Polskiego Ładu zajmie się Sejm. Zmiany mają wejść w życie 1 lipca br., ale w dużej mierze będą miały zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia tego roku.
Kluczowa zmiana
Na obniżce stawki PIT z 17 proc. do 12 proc. skorzystają wszyscy podatnicy rozliczający się według skali podatkowej, bez względu na źródło osiąganych przychodów oraz wysokość kosztów ich uzyskania. Zmiana obejmie więc m.in.: pracowników, zleceniobiorców, wykonawców dzieł, emerytów, rencistów, przedsiębiorców, którzy wybrali tę formę opodatkowania. Co ważne, wejdzie w życie już w odniesieniu do dochodów (przychodów) od 1 stycznia 2022 r.
Nie zmieni się próg skali podatkowej (pozostanie na poziomie 120 tys. zł) oraz kwota dochodu wolnego od podatku (30 tys. zł).
Obniżka stawki PIT oznacza natomiast zmianę kwoty zmniejszającej podatek, a więc tej, o którą pracodawca pomniejsza co miesiąc zaliczkę na PIT. Po zmianach wyniesie ona 3600 zł (30 tys. zł x 12 proc.) zamiast 5100 zł (30 tys. zł x 17 proc.). Miesięcznie będzie to zatem 300 zł (3600 : 12 miesięcy), a nie jak obecnie 425 zł (5100 zł : 12 miesięcy).
Likwidacja ulgi…
Obniżka stawki PIT ma m.in. zrekompensować pracownikom likwidację ulgi dla klasy średniej, która - jak przyznaje samo Ministerstwo Finansów - jest „nieprzewidywalna i skomplikowana”.
Likwidacja ulgi będzie miała zastosowanie w odniesieniu do dochodów (przychodów) od 1 stycznia 2022 r. Projekt zakłada jednak, że jeśli podatnik, korzystając z ulgi, miałby do zapłaty mniej podatku, to dostanie z urzędu skarbowego wyrównanie tej różnicy. Taki mechanizm ma działać tylko w odniesieniu do 2022 r.
…i podwójnych zaliczek
Projekt zakłada też likwidację podwójnego liczenia zaliczek - według zasad z 2021 r. i obowiązujących od 1 stycznia br. To istotna informacja dla pracodawców i zleceniodawców.
Samotni rodzice
Przywrócona ma być możliwość wspólnego rozliczenia się z samotnie wychowywanym dzieckiem. W zamian zlikwidowana zostanie ulga wprowadzona od 1 stycznia br., zakładająca, że samotni rodzice odliczaliby od podatku 1500 zł rocznie.
Powrót do wspólnego rozliczenia z dzieckiem oznacza, że osoby samotnie wychowujące swoje pociechy skorzystają podwójnie z kwoty wolnej od podatku (30 tys. zł), a bardziej majętne dodatkowo jeszcze mogą uniknąć „wpadnięcia” w drugi próg skali podatkowej, ze stawką 32 proc.
Podwójna kwota wolna
Osoby rozliczające się wspólnie z małżonkiem lub z samotnie wychowywanym dzieckiem będą mogły mieć uwzględnianą podwójną kwotę wolną już przy zaliczkach. W tym celu trzeba będzie złożyć płatnikowi oświadczenie o zamiarze korzystania z preferencyjnego opodatkowania.
Zmiana wyboru
Projekt przewiduje też zmiany istotne dla przedsiębiorców. Rozliczający się według skali podatkowej skorzystają na obniżce stawki PIT z 17 proc. do 12 proc. Powinno im to zrekompensować, przynajmniej częściowo, zakaz odliczania składki zdrowotnej.
Z kolei ryczałtowcy oraz przedsiębiorcy płacący liniowy PIT będą mogli zmienić wybraną na 2022 r. formę opodatkowania. Liniowcy będą mogli to zrobić dopiero przy rozliczeniu rocznym - w odniesieniu za cały 2022 r., natomiast ryczałtowcy - będą mogli zmienić formę opodatkowania albo za cały rok albo za połowę, tj. od 1 lipca. Wybierając to drugie, będą musieli do 22 sierpnia br. poinformować o swojej decyzji urząd skarbowy.
Zmianę za cały rok trzeba będzie zgłosić w zeznaniu rocznym za 2022 r., a więc do 30 kwietnia 2023 r. Dotyczy to również ryczałtowców, bo będą mieli inny, nowy termin rocznego rozliczenia.
O tym, czy opłaca się zmiana formy opodatkowania - z ryczałtu lub liniowego PIT na skalę podatkową - pisaliśmy szczegółowo w artykule „Kluczowe mogą być: możliwość odliczenia składki zdrowotnej i zmiana w stawkach PIT” (DGP nr 75/2022).
Odliczenie składki
Projekt zakłada możliwość częściowego odliczenia składki zdrowotnej przez przedsiębiorców rozliczających się według liniowego PIT, ryczałtu ewidencjonowanego lub karty podatkowej.
Liniowcy będą mogli zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu składkę zapłaconą za siebie i za osoby współpracujące - do łącznej wysokości rocznego limitu. W 2022 r. ma on wynieść 8700 zł, potem będzie co roku waloryzowany.
Ryczałtowcy odliczą od przychodu połowę zapłaconej składki, zarówno za siebie, jak i za osoby współpracujące. Z kolei rozliczający się według karty podatkowej odejmą od kwoty podatku (ustalonego w decyzji naczelnika urzędu skarbowego) 19 proc. zapłaconej składki zdrowotnej.
Inne zmiany
Projekt korekty Polskiego Ładu przewiduje też wiele innych zmian. Większość opisywaliśmy już na łamach DGP. Przykładowo przedsiębiorcy nie będą musieli po zakończeniu roku występować o zwrot nadpłaty składki zdrowotnej. Zostanie ona zwrócona automatycznie.
Od 1 stycznia 2023 r. możliwość składania PIT-2 będą mieli również podatnicy uzyskujący przychody z umów cywilnoprawnych, np. zleceń, o dzieło, kontraktów menedżerskich, umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, a także osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich.
Zmiany będą też w samym formularzu PIT-2. Ponadto będzie można wskazywać maksymalnie trzech płatników, którzy mieliby uwzględniać przy zaliczkach kwotę zmniejszającą podatek.
Od 1 stycznia 2023 r. ulga na zabytki nie będzie już przysługiwać na zakup, a jedynie na remont zabytku.
Polski Ład. Logo / Dziennik Gazeta Prawna
Etap legislacyjny
Projekt nowelizacji ustawy o PIT i innych ustaw - przekazany do Sejmu