Sejm zadecydował, że ustawowy mechanizm podwójnego liczenia zaliczek na PIT będzie obowiązywać już za luty, a nie, jak chcieli tego senatorowie, dopiero od marca. Rozporządzenie z 7 stycznia ma więc mieć zastosowanie tylko przy liczeniu zaliczek za styczeń.

Sejm zgodził się natomiast, aby wniosek o rezygnację ze stosowania tego mechanizmu mógł złożyć każdy pracownik, a nie tylko ten, któremu pracodawca nie potrąca kwoty zmniejszającej podatek (425 zł miesięcznie).
Uchwalona w ubiegłym tygodniu nowelizacja Polskiego Ładu czeka już tylko na podpis prezydenta i publikację. Wejdzie w życie następnego dnia po ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.
Nowelizacja przenosi do ustawy o PIT treść rozporządzenia ministra finansów z 7 stycznia 2022 r. w sprawie przedłużenia terminów poboru i przekazania przez niektórych płatników zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych (Dz.U. poz. 28). Chodzi - przypomnijmy - o obliczanie zaliczek od wynagrodzeń wypłacanych pracownikom, emerytom i zleceniobiorcom, gdy miesięczny przychód takiej osoby nie przekracza 12 800 zł.
Przeniesienie zasad
Ustawa - tak jak rozporządzenie z 7 stycznia - nałoży na płatników obowiązek liczenia i porównywania zaliczek na PIT według zasad z 2021 r. i z 2022 r. Płatnicy mają pobierać i odprowadzać do urzędu skarbowego zaliczki na PIT w tej wysokości, która jest niższa. Jeżeli niższa jest ta z 2021 r., to nadwyżkę zaliczki obliczonej według Polskiego Ładu mają potrącić dopiero w późniejszych miesiącach - wtedy, gdy podatnicy zaczęliby zyskiwać na Polskim Ładzie.
Senatorowie chcieli, aby ustawowy mechanizm miał zastosowanie, dopiero począwszy do zaliczek pobieranych za marzec. Posłowie się jednak na to nie zgodzili, dlatego mechanizm ustawowy będzie trzeba stosować już do zaliczek, począwszy od lutego br.
Możliwość rezygnacji
Sejm przystał natomiast na inną zmianę - rozszerzenie możliwości składania płatnikowi wniosku o niestosowanie mechanizmu podwójnego liczenia zaliczek. Obecnie, zgodnie z rozporządzeniem, mogą to zrobić wyłącznie osoby, które nie złożyły płatnikowi PIT-2 (co oznacza, że pracodawca nie uwzględnia im kwoty pomniejszającej podatek).
Senatorowie uznali, że możliwość złożenia takiego wniosku powinni mieć wszyscy podatnicy.
Początkowo Ministerstwo Finansów było temu przeciwne, bo - jak tłumaczyło - należy chronić podatników przed naciskami pracodawców, którzy mogą nie chcieć podwójnie liczyć zaliczki na PIT. Teraz jednak resort zmienił zdanie. W trakcie rozpatrywania senackich poprawek przez sejmową komisję finansów publicznych wiceminister finansów Artur Soboń powiedział, że to „mądra” poprawka, i Sejm ją przyjął.
Co to oznacza
Jakie skutki będzie miało złożenie przez pracownika wniosku o rezygnację z mechanizmu obliczana zaliczek? Niewątpliwie dla pracodawcy będzie to oznaczać mniej obowiązków, bo nie będzie musiał sprawdzać, czy zaliczki obliczone na zasadach obowiązujących do końca 2021 r. byłyby niższe.
Natomiast podatnicy będą otrzymywać wynagrodzenie obliczone zgodnie z zasadami przewidzianymi w Polskim Ładzie, co w wielu przypadkach może oznaczać w trakcie roku niższą pensję do ręki, bo pomniejszoną o większą zaliczkę na PIT.
Przypomnijmy, że Ministerstwo Finansów pracuje nad zmianami, które mają być realizacją zapowiedzi złożonych przez premiera Mateusza Morawickiego. Obiecał on, że żaden z pracowników z przychodami nieprzekraczającymi 12 800 zł miesięcznie nie straci na Polskim Ładzie.
Jeżeli rząd zrealizuje tę zapowiedź, to złożenie teraz przez podatnika wniosku o niestosowanie przez płatnika mechanizmu podwójnego liczenia zaliczek spowoduje, że po zakończeniu roku fiskus będzie musiał oddać zapłacony nadmiarowo podatek osobom, u których zaliczki obliczone według Polskiego Ład są wyższe, niż byłyby, gdyby liczyć je według zasad z 2021 r.
To by oznaczało, że brak stosowania przez płatnika mechanizmu podwójnego liczenia zaliczek będzie de facto kredytowaniem budżetu państwa (podatnik udzieli mu nieoprocentowanej pożyczki).
Oświadczenie PIT-2
Niezależnie od tego uchwalona nowelizacja wprowadza poprawkę, która umożliwi płatnikom złożenie oświadczenia PIT-2 również w trakcie roku podatkowego, a nie tylko przed pierwszą wypłatą wynagrodzenia w danym roku podatkowym.
Ponadto oświadczenie PIT-2 będą mogli też złożyć emeryci i renciści, jeśli jednocześnie przekażą do organu rentowego (ZUS) wniosek o niestosowanie kwoty wolnej.
- Wnioski PIT-2 złożone na dotychczasowych wzorach zachowują moc - podkreśliło Ministerstwo Finansów w komunikacie na swojej stronie internetowej. Dodało, że oznacza to, że podatnicy nie będą musieli składać ponownie PIT-2.
Etap legislacyjny
Nowelizacja ustaw: o PIT, o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz o podatku od wydobycia niektórych kopalin (podstawowy druk sejmowy nr 1960) - skierowana do podpisu prezydenta