Krajowa Administracja Skarbowa będzie mogła szybciej analizować dane. Urzędnicy nie będą już bowiem ręcznie ich przepisywać z papierowych zeznań i rocznych informacji składanych przez podatników.

Dokumenty mają być skanowane do edytowalnej postaci cyfrowej, a następnie konwertowane do formatu XML. To główne założenia stojące za ogłoszonym niedawno przetargiem na budowę systemu informatycznego DIGITAL_TAX_PIT. Przetarg ogłosiło Centrum Informatyki Resortu Finansów. Zakończyły się już wstępne konsultacje rynkowe.
– Można tylko żałować, że przetarg został ogłoszony tak późno, bo podobne narzędzia funkcjonują na rynku od lat i skutecznie ułatwiają życie przedsiębiorcom. Dobrze, że także fiskus poszedł po rozum do głowy i chce z nich skorzystać – komentuje Marcin Madej, doradca podatkowy w nip-inspektor.pl.
Papier nadal istotny
Mimo że elektronicznych zeznań i deklaracji przybywa, to wciąż jeszcze podatnicy składają je w dużych ilościach na papierze. Przykładem są zeznania roczne PIT. Według danych Ministerstwa Finansów podatnicy, rozliczając się za 2020 r., złożyli 21,8 mln wszystkich zeznań rocznych, z czego 10,1 mln za pomocą ministerialnej usługi informatycznej Twój e-PIT. Podatnicy mogą w niej znaleźć wstępnie wypełnione przez skarbówkę zeznanie roczne i zaakceptować je albo wprowadzić poprawki.
Z usługi Twój e-PIT nie mogą korzystać przedsiębiorcy, choć początkowo były takie plany. Potem jednak MF od nich odstąpiło, o czym pisaliśmy w artykule „Przedsiębiorcy definitywnie wykluczenie z Twojego e-PIT” (DGP nr 28/2021).
Co prawda przedsiębiorcy w przeważającej większości składają zeznania roczne w formie elektronicznej (np. za pomocą usługi e-Deklaracje), ale nie można tego powiedzieć o wielu innych podatnikach, którzy nadal wolą formę papierową.
Urzędnik skarbowy, który przyjmie papierowy dokument, musi potem wprowadzić ręcznie dane z niego do systemów informatycznych KAS. To wymaga czasu, dokładności i zaangażowania wielu osób. To właśnie zmienić ma system DIGITAL_TAX_PIT.
Nie tylko zeznania roczne
System ma obsługiwać następujące papierowe dokumenty składane przez podatników: PIT-28, PIT-28S, PIT-36, PIT-36S, PIT-36L, PIT-36LS, PIT-37, PIT-38, PIT-39, DSF-1, PIT-CFC, PIT-6, PIT-OP, PIT-CFI, PIT/B, PIT-BR, PIT/D, PIT/DS, PIT/M, PIT-MIT, PIT/O, PIT/TP, PIT/Z, PIT/ZG, PIT-NZ, PIT-NZS, PIT-NZI, PIT-IP, PIT-PM, PIT-WZR, PIT-WZ, PIT-SE, PIT-ISN.
W dokumentach przetargowych mowa jest też o deklaracjach i informacjach składanych przez płatników (IFT-1/1R, IFT-3/IFT-3R, IFT/A, PIT-R, PIT-4R, PIT-11, PIT-40A/11A, PIT-8AR, PIT-8C).
– Wydaje się to niedopatrzeniem zamawiającego, bo zgodnie z art. 45ba ustawy o PIT płatnik powinien już teraz składać wszystkie wymienione formularze do urzędu skarbowego w formie elektronicznej – zauważa Marcin Zarzycki, doradca podatkowy, adwokat i partner w LTCA.
Dodaje, że potwierdza to również orzecznictwo sądowe, czego przykładem jest m.in. prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z 18 lipca 2019 r. (sygn. akt I SA/Ke 204/19). Sąd wskazał w nim, że „forma składania ww. informacji i deklaracji za pomocą środków komunikacji elektronicznej jest obligatoryjna, a ustawodawca nie przewidział jakichkolwiek odstępstw od tej zasady i możliwości dokonywania jej modyfikacji”.
Jak to zadziała
Bazując na technologii OCR (ang. optical character recognition) i ICR (intelligent character recognition), system rozczytywałby tekst papierowy i zapisywał go w edytowalnej formie elektronicznej. Umożliwiałby też konwersję pliku np. z formatu JPG do formatu XML powszechnie używanego w systemach informatycznych Krajowej Administracji Skarbowej. Dane zapisane w tym formacie i wprowadzone do systemu mogłyby być potem w łatwy sposób analizowane przez urzędników fiskusa.
Uwaga na błędy
– Podstawowym wyzwaniem, które kryje się za wdrożeniem podobnych rozwiązań, jest sprawne reagowanie na błędy powstałe w trakcie skanowania. Podobne systemy informatyczne od dawna działają w prywatnych firmach, gdzie skanowane są papierowe faktury i choć niewątpliwie usprawniają działalność przedsiębiorstwa, to nie są bezbłędne. Niewielkim problemem byłaby sytuacja, w której ewentualny błąd przy skanowaniu dotyczyłby imienia lub nazwiska. Jeśli jednak pomylone zostaną cyfry (np. 8 z 9), problemy mogą być poważniejsze – mówi Marcin Madej. Świadomy potencjalnych problemów jest też CIRF, czyli zamawiający system DIGI-TAL_TAX_PIT.
– Rozwiązanie „proponuje” użytkownikowi tekst, co do którego nie ma pewności, że został rozpoznany właściwie, oznaczając te obszary tekstu, tak by użytkownik skupił się na weryfikacji obszarów oznaczonych jako niepewne – czytamy w dokumentach przetargowych.
Urzędnik skarbówki ma mieć przy tym możliwość korekty innych danych ze zeskanowanego dokumentu, a więc nie tylko tych zakwestionowanych przez system informatyczny. Podstawą ma być jednak oparcie się na wątpliwościach zgłoszonych przez DIGITAL_TAX_PIT.
Dziś dane z papierowych zeznań muszą być ręcznie wprowadzane do systemów informatycznych KAS. To wymaga czasu i dokładności