Spłata byłego wspólnika spółki cywilnej nie jest kosztem uzyskania przychodów z tytułu indywidualnej działalności gospodarczej, rozpoczętej już po rozwiązaniu spółki – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.

Chodziło o kobietę, która w wyniku podziału majątku wspólnego wspólników spółki cywilnej nabyła przedsiębiorstwo (gabinet dentystyczny) i kontynuowała – już indywidualnie – działalność gospodarczą. Odbyło się to w 2002 r., ale wartość przejętej przez nią firmy została ustalona ostatecznie dopiero po kilkunastu latach, w procesie cywilnym. W efekcie dentystka spłaciła wspólnika dopiero w 2015 r.
Sądziła, że może odliczyć od przychodu zarówno kwotę spłaty z tytułu podziału majątku wspólnego, jak i wydatki związane z toczącym się w tej sprawie postępowaniem sądowym. Argumentowała, że wydatki te miały związek z prowadzoną działalnością gospodarczą i służyły zabezpieczeniu źródła przychodów.
Innego zdania były organy skarbowe, które w trakcie przeprowadzonej kontroli podatkowej zakwestionowały te odliczenia. Nie zgodziły się z tym, że spłata byłego wspólnika spółki cywilnej to koszt uzyskania przychodów z tytułu indywidualnej działalności gospodarczej, rozpoczętej już po rozwiązaniu spółki cywilnej. Stwierdziły, że nie jest to wydatek mający na celu zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów z tytułu indywidualnie prowadzonej działalności gospodarczej.
Podobnego zdania był WSA w Poznaniu (sygn. akt I SA/Po 632/18). Orzekł, że poniesione przez kobietę wydatki były kosztem uzyskania przychodu z tytułu udziału w majątku spółki cywilnej. Brak jest natomiast jakiegokolwiek związku tych wydatków zarówno z przychodami uzyskiwanymi z prowadzonej w 2015 r. działalności gospodarczej, jak i z zabezpieczeniem lub zachowaniem źródła tych przychodów.
Sąd dodał, że tak samo stwierdził NSA w wyroku z 14 grudnia 2016 r. (sygn. akt II FSK 3187/14). Orzekł, że nie są kosztem podatkowym wydatki będące następstwem sporu wspólników i braku możliwości kontynuowania wspólnego przedsięwzięcia.
Z argumentacją sądu I instancji zgodził się NSA. Stwierdził, że kwestie związane ze spłatą części majątku, która wcześniej przypadała wspólnikowi spółki cywilnej, nie rzutują na wielkość przychodu podatkowego z indywidualnie prowadzonej działalności gospodarczej.
– Wydatków tych nie można więc zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu – podkreślił sędzia Antoni Hanusz.

orzecznictwo

Wyrok NSA z 7 grudnia 2021 r., sygn. akt II FSK 732/19. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia