Subskrybuj nas na Youtube
Odszkodowanie za rozwiązanie stosunku pracy wypłacone w ramach pakietu gwarancji pracowniczych podpisanego przez pracodawcę z organizacjami związkowymi to w istocie odprawa pieniężna, która podlega opodatkowaniu PIT – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.
Pracodawca wypowiedział kobiecie umowę o pracę na podstawie art. 30 par. 1 pkt 2 Kodeksu pracy w związku z art. 10 ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1969). Zwolnienie nie było oparte na programie dobrowolnych odejść i stanowiło wyłączną decyzję pracodawcy. Pracownicy wypłacono więc odszkodowanie, od którego odprowadzono zaliczkę na podatek dochodowy.
Kobieta uważała jednak, że świadczenie to nie podlega opodatkowaniu. Powołała się na art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT. Mówi on o zwolnieniu z podatku m.in. odszkodowań, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z porozumień zbiorowych.
Innego zdania był dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Stwierdził, że wypłaconej kwoty nie można uznać za odszkodowanie ani zadośćuczynienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT. Wskazał, że funkcję odszkodowawczą w kodeksie pracy oraz kodeksie cywilnym pełnią wyłącznie te świadczenia, których celem jest zrekompensowanie pracownikowi skutków zdarzeń, które noszą cechy czynu niedozwolonego lub zawinionego przez pracodawcę (np. w sytuacji bezprawnego wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony). We wskazanej sprawie zdaniem organu nie można jednak mówić o bezprawnym rozwiązaniu umowy o pracę, ponieważ pakt gwarancji pracowniczych przewidywał rozwiązanie przez pracodawcę stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracownika i wypłacenie określonego świadczenia. Dyrektor KIS uznał więc, że wypłacona kobiecie kwota stanowiła przychód ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu (interpretacja indywidualna 0114-KDIP3-3.4011.294.2017.2.MS1).
Z argumentacją organu nie zgodził się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (wyrok z 24 października 2018 r., sygn. akt III SA/Wa 4027/17). Orzekł, że świadczenie otrzymane przez kobietę jest odszkodowaniem i na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT jest wolne od podatku dochodowego. Wskazał, że skoro ustawodawca odwołuje się do odszkodowań i zadośćuczynień, których wysokość została określona zgodnie z przepisami prawa pracy, to pojęcia „odszkodowanie” nie można zawęzić wyłącznie do odszkodowania w rozumieniu prawa cywilnego. W ocenie WSA zwolnieniem objęte są również odszkodowania wypłacone w sytuacji zgodnego z prawem rozwiązania stosunku pracy.
Wyrok WSA w całości uchylił Naczelny Sąd Administracyjny. NSA wskazał na utrwaloną, jednolitą linię orzeczniczą dotyczącą statusu świadczeń wypłacanych na bazie paktu gwarancji pracowniczych. – W istocie nie jest to odszkodowanie, lecz odprawa pieniężna – podkreślił sędzia Stefan Babiarz.
Sąd zaznaczył, że uznanie tego świadczenia za zwolnione z PIT naruszałoby konstytucyjną zasadę równości (art. 32 konstytucji), ponieważ ich status byłby inny niż odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, które są objęte opodatkowaniem.©℗
orzecznictwo
Wyrok NSA z 17 listopada 2021 r., sygn. akt II FSK 420/19 www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia
