Zamiast w lipcu przyszłego roku zapłacić podatek od dokonanych przeróbek (którego wysokość trudno przewidzieć), można jeszcze w 2021 r. opodatkować sprzedaż samochodu osobowego powstałego z pojazdu dostawczego – wynika z niedawnej interpretacji indywidualnej.

Jeśli zarówno pojazd dostawczy, np. van, jak i powstały na jego bazie samochód osobowy nie zostały zarejestrowane w naszym kraju po 1 lipca br., a doszłoby do sprzedaży takiego auta osobowego, to podatek z tego tytułu należałoby zapłacić od ceny uzyskanej w transakcji od razu. Inaczej byłoby, gdyby samochód ciężarowy lub dostawczy został wcześniej zarejestrowany w naszym kraju. Takie wnioski płyną z lektury precedensowej interpretacji dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. A resort finansów w odpowiedzi na pytanie DGP wyjaśnia z kolei, że jeśli w okresie od 1 lipca 2021 r. do 30 czerwca 2022 r. dokonano by w aucie ciężarowym przeróbek konstrukcyjnych, których skutkiem byłoby powstanie samochodu osobowego, to akcyzę należałoby wpłacić dopiero w lipcu 2022 r. od dokonanych przeróbek.
Nowelizacja wprowadziła chaos
Przypomnijmy: chodzi o skutki ustawy z 30 marca 2021 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1642), która wprowadziła m.in. zmiany uszczelniające do przepisów o opodatkowaniu akcyzą samochodów osobowych. Przed 1 lipca br. kwitł w najlepsze proceder, który pozwalał sprowadzić z zagranicy samochód dostawczy bez akcyzy, zarejestrować go w naszym kraju, a następnie dokonać - już bez podatku - przeróbek konstrukcyjnych na samochód osobowy, w tym na kampera. Dla porównania sprowadzenie podobnego kampera bezpośrednio z zagranicy wiązałoby się z koniecznością zapłaty podatku.
Jednak za sprawą art. 100 ust. 1a pkt 1 ustawy z 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 722; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1093) od lipca 2021 r. przeróbki konstrukcyjne na samochód osobowy (w tym na kampera) są opodatkowane. Przy czym na ostatnim etapie prac nad nowelizacją parlament odroczył powstanie obowiązku podatkowego z tego tytułu - na 1 lipca 2022 r., co wynika z art. 29 ustawy nowelizującej z 30 marca br. I to właśnie stało się źródłem problemów. Nowe przepisy nakazują wpłatę podatku od przeróbek konstrukcyjnych dokonanych w okresie od 1 lipca br. do 30 czerwca 2022 r. dopiero w lipcu przyszłego roku. Podstawą opodatkowania w takim przypadku jest cena rynkowa „wyprodukowanego” kampera z dnia powstania obowiązku podatkowego (1 lipca 2022 r.). A co, jeśli do tego czasu podatnik zdążył sprzedać przerobione auto osobowe? Powstanie problem, jak oszacować wysokość podstawy opodatkowania, ale to niejedyna wątpliwość.
Rejestracja przesądza o opodatkowaniu
Ustawę o podatku akcyzowym trzeba czytać równolegle z ustawą z 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 450; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1641). Istotne jest bowiem, że art. 100 ust. 1a pkt 1 tego pierwszego aktu prawnego uzależnia opodatkowanie przeróbek konstrukcyjnych od uprzedniego zarejestrowania samochodu (także ciężarowego lub dostawczego) na terytorium kraju. Do tego jednak, niezależnie od dalszych planów podatnika, potrzebne jest zaświadczenie z urzędu skarbowego potwierdzające brak obowiązku zapłaty akcyzy (samo sprowadzenie z innego kraju UE samochodu ciężarowego lub dostawczego nie jest opodatkowane). Zgodnie bowiem z art. 72 ust. 1 pkt 6a prawa o ruchu drogowym jest to warunek rejestracji ciężarówki bądź dostawczaka w starostwie. Właściciel, który nie zarejestruje takiego pojazdu w ciągu 30 dni, podlega karze pieniężnej w wysokości od 200 do 1000 zł (art. 140mb prawa o ruchu drogowym). A jeśli pojazd został już zarejestrowany, a podatnik przerobi go na samochód osobowy, to powinien w ciągu 30 dni od dokonania przeróbek powiadomić o nich starostę i uzyskać nowy dowód rejestracyjny - co wynika z kolei z art. 74a ust. 4 prawa o ruchu drogowym. Pytanie jednak, co się stanie, jeśli sprzeda auto wcześniej (tj. po tym, jak dokonał przeróbek, ale przed przekazaniem informacji o tym staroście)? Tutaj właśnie pojawiają się wątpliwości, czy w takiej sytuacji podatek należny jest od przeróbek konstrukcyjnych (w lipcu 2022 r.), czy od sprzedaży już teraz. Zgodnie bowiem z art. 100 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku akcyzowym opodatkowana jest pierwsza sprzedaż niezarejestrowanego na terytorium kraju samochodu osobowego (wyprodukowanego w kraju albo sprowadzonego z zagranicy, od którego nie zapłacono wcześniej akcyzy). W opisywanej sytuacji pojazd, który powstał na skutek przeróbek konstrukcyjnych, nie został jeszcze zarejestrowany jako samochód osobowy, a akcyza jest podatkiem jednofazowym, a więc powinna dotyczyć wyłącznie jednej czynności podlegającej opodatkowaniu. To oznacza, że jeśli danina zostałaby uiszczona od pierwszej sprzedaży auta, to nie można by żądać jej od przeróbek konstrukcyjnych. DGP zapytała o taki scenariusz resort finansów. Odpowiedź przesądza, że nie jest to sposób na przyśpieszenie zapłaty podatku. [ramka]
Jest jeszcze inna opcja
Interpretacja indywidualna dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 16 września 2021 r. (nr 0111-KDIB3-3.4013.152.2020.1.MK) pokazuje jednak, że możliwa jest zapłata podatku wyłącznie od sprzedaży auta powstałego na skutek przeróbek konstrukcyjnych. Jest jednak warunek: nie należy rejestrować takiego pojazdu. Pytanie zadała niemiecka spółka zarejestrowana na potrzeby VAT w naszym kraju. Nie była jednak u nas podatnikiem akcyzy. Spółka nabywała pojazdy typu van, które były wyprodukowane na terytorium Polski. Nie były więc tu sprowadzane z innego kraju UE. Samochody dostawcze (vany) nie były rejestrowane zgodnie z przepisami prawa o ruchu drogowym, a ich sprzedaż na rzecz spółki nie była opodatkowana. Następnie inna specjalistyczna firma przerabiała konstrukcyjnie pojazdy dostawcze tak, aby spełniały definicje samochodu osobowego w rozumieniu art. 100 ust. 4 ustawy o podatku akcyzowym. Takie auto, jak podkreśliła spółka we wniosku o interpretację, również nie było rejestrowane w naszym kraju. Spółka nie wykluczała jednak, że sprzeda „wyprodukowany” samochód innemu podmiotowi w Polsce lub nabywcy z UE bądź spoza niej. Argumentowała, że w opisanej sytuacji musiałaby płacić podatek od przeróbek konstrukcyjnych tylko wtedy, gdyby dokonała ich w samochodach uprzednio zarejestrowanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym. „Jest to uzasadnione, ponieważ tak długo jak pojazd nie jest zarejestrowany, wszelkie czynności związane z zabudową (modyfikacją) mają na celu wyprodukowanie finalnego pojazdu i jako takie nie mogą zostać uznane za odrębną od jego sprzedaży czynność opodatkowaną podatkiem akcyzowym” - podkreślała spółka. To zaś oznacza, że skoro dochodzi do pierwszej sprzedaży niezarejestrowanego w Polsce samochodu osobowego, który tu został wyprodukowany, to zgodnie z art. 100 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku akcyzowym daninę należy zapłacić od takiej sprzedaży. Zgodnie więc z art. 101 ust. 4 tej ustawy obowiązek podatkowy powstałby z chwilą wystawienia faktury, ale nie później niż w siódmym dniu od dnia wydania samochodu. Podstawą opodatkowania byłaby natomiast kwota należna z tytułu sprzedaży pomniejszona o kwotę podatku od towarów i usług oraz o kwotę akcyzy. Takie stanowisko w całości potwierdził dyrektor KIS we wrześniowej interpretacji.
Zapowiedzianych zmian wciąż nie ma
Jeszcze przed wejściem nowelizacji w życie Ministerstwo Finansów przyznało w odpowiedzi na pytanie DGP, że dostrzega wszystkie opisane przez nas problemy z opodatkowaniem przeróbek konstrukcyjnych. Resort finansów zapewnił też, że „(…) nie wyklucza, że w ramach kolejnych projektów legislacyjnych wróci do prac nad wspomnianymi przepisami”. Nie doszło do tego jednak do tej pory, a do lipca 2022 r. czas upłynie jak zawsze szybko. Niewykluczone więc, że jedynym rozwiązaniem, aby przyśpieszyć zapłatę podatku i nie obawiać się szacowania jego wysokości, jest skorzystanie ze scenariusza, na który zdecydowała się spółka w interpretacji z 16 września.
Odpowiedź biura prasowego MF na pytanie DGP
Pytanie DGP: Jak należy postąpić w sytuacji, gdy samochód zostaje sprzedany w okresie między dokonaniem zmian konstrukcyjnych a przed ich zgłoszeniem do starosty (na co jest 30 dni)? Czy w takiej sytuacji prawidłowym działaniem będzie zapłacenie przez sprzedawcę akcyzy na podstawie art. 100 ust. 1 pkt 3 ustawy z 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym - zgodnie z którym opodatkowana jest pierwsza sprzedaż niezarejestrowanego na terytorium kraju samochodu osobowego - a dokonanie przeróbek konstrukcyjnych nie będzie już opodatkowane (zgodnie z art. 100 ust. 3 ustawy o podatku akcyzowym)?
MF: Przepis przejściowy zawarty w art. 29 ustawy z 30 marca 2021 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw przesuwa termin powstania obowiązku podatkowego na 1 lipca 2022 r. z tytułu zmiany rodzaju pojazdu na samochód osobowy, która dokonana zostanie przez podatnika w okresie od 1 lipca 2021 r. (wejścia w życie nowelizowanych przepisów w zakresie samochodów osobowych) do 30 czerwca 2022 r. Zatem jeżeli czynność dokonania w pojeździe samochodowym zmian konstrukcyjnych zmieniających jego rodzaj na samochód osobowy nastąpi w okresie od 1 lipca 2021 r. do 30 czerwca 2022 r., obowiązek podatnika dotyczący złożenia deklaracji uproszczonej oraz obliczenia i zapłaty akcyzy powinien być liczony od dnia powstania obowiązku podatkowego określonego w art. 29 wspomnianej ustawy nowelizującej, tj. od 1 lipca 2022 r., bez względu na okoliczność np. wcześniejszego złożenia w urzędzie komunikacji zawiadomienia o dokonaniu zmian konstrukcyjnych pojazdu czy też sprzedaży samochodu, która odbyła się przed dniem złożenia tego zawiadomienia.
poleca