Przepis, który ma zakazać niektórym spółkom (objętym CIT) odliczania od przychodu płatności za usługi wspólników, zostanie jeszcze doprecyzowany i nie zacznie obowiązywać wcześniej niż w 2023 r.
Poinformował o tym Arkadiusz Łożykowski, dyrektor departamentu podatków dochodowych w Ministerstwie Finansów, podczas wczorajszego XIII Forum Cen Transferowych. W trakcie dyskusji z uczestnikami forum zapowiedział, że poprawka o stosownej treści zostanie złożona w trakcie sejmowych prac nad projektem nowelizacji ustaw podatkowych, zwanej Polskim Ładem. Na rozpoczynającym się dziś (tj. 29 września) posiedzeniu Sejmu odbędzie się drugie czytanie tego projektu.
Chodzi o nowy art. 16 ust. 1 pkt 15b ustawy o CIT, który ma zakazywać zaliczania do kosztów uzyskania przychodu wydatków poniesionych przez spółkę „w związku ze świadczeniem” wykonanym przez podmiot powiązany albo wspólnika bądź akcjonariusza tej spółki, jeśli taki wydatek stanowi ukrytą dywidendę.
W świetle innego projektowanego przepisu, tj. art. 16 ust. 1d o ukrytej dywidendzie można byłoby mówić, gdyby spełniony został jeden z trzech warunków:
- wysokość wydatków lub termin ich poniesienia byłyby w jakikolwiek sposób uzależnione od osiągnięcia zysku przez podatnika lub wysokości tego zysku, lub
- racjonalnie działający podatnik nie poniósłby takich kosztów lub mógłby je ponieść w niższej wysokości, gdyby porównywalne świadczenie wykonał podmiot niepowiązany, lub
- koszty te obejmowałyby wynagrodzenie za prawo do korzystania z aktywów, które przed utworzeniem spółki stanowiły własność lub współwłasność wspólnika (akcjonariusza) lub podmiotu powiązanego ze wspólnikiem (akcjonariuszem).
Dwa ostatnie warunki nie byłyby stosowane, gdyby suma poniesionych przez podatnika rocznych kosztów stanowiących ukrytą dywidendę byłaby niższa niż kwota zysku brutto uwzględnionego w wyniku finansowym spółki (projektowany art. 16 ust. 1e ustawy o CIT).
Celem nowych regulacji jest to, aby ograniczyć generowanie sztucznych kosztów, które pomniejszają przychody podatników CIT. W uzasadnieniu projektu przypomniano, że gdyby spółka wypłacała wspólnikom zwykłą dywidendę, to nie miałaby prawa zaliczyć jej do swoich kosztów podatkowych. Co innego, gdy zysk spółki jest dystrybuowany w innej formie, np. nierynkowych płatności za usługi niematerialne czy wynagrodzenia za użytkowanie składników majątku należących do wspólnika jeszcze przed utworzeniem spółki. Fiskus chce te praktyki ograniczyć.
Projektowane przepisy wzbudziły jednak dużą krytykę. Zarówno rzecznik małych i średnich przedsiębiorców, jak i eksperci podatkowi zwracali uwagę na nieprecyzyjne kryteria „ukrytej dywidendy”. Powstała obawa, że podatnicy CIT mogą mieć wątpliwości za każdym razem, gdy poniosą wydatek na rzecz wspólnika bądź podmiotu powiązanego. Eksperci zgłaszali też wątpliwości co do sensu wprowadzania nowych regulacji, bo już obecnie organy podatkowe kontrolują transakcje między podmiotami powiązanymi i za każdym razem, gdy odkryją nieprawidłowości, żądają korekty rozliczeń.
Resort finansów nie rezygnuje jednak z projektowanych przepisów. Mają być one natomiast – zgodnie z zapowiedzią dyrektora Łożykowskiego – jeszcze doprecyzowane i miałyby wejść w życie najwcześniej od 2023 r.
Etap legislacyjny
Projekt nowelizacji ustawy o PIT, CIT oraz niektórych innych ustaw, druk sejmowy nr 1532 – przed drugim czytaniem w Sejmie