Od 2022 r. przedsiębiorcy będą mogli korzystać z preferencji wspierających ich rozwój. Ministerstwo Finansów opublikowało projekt tych zmian w celu prekonsultacji.

To jeden z elementów Polskiego Ładu, który przedstawił w maju wiceminister finansów Jan Sarnowski. Pisaliśmy o tym w artykule „Podatkowe ulgi na innowacje mają obowiązywać dopiero od przyszłego roku” (DGP nr 99/2021). Teraz przedstawione zostały szczegóły tych zmian.
Zgodnie z zapowiedziami rządu od 2022 r. firmy będą mogły korzystać z kompletu preferencji na wszystkich etapach produkcji, tj. ulgi:
  • na badania i rozwój, tj. B+R (ważna przy pracach koncepcyjnych),
  • na prototyp,
  • na robotyzację, która ułatwi otwarcie linii produkcyjnej,
  • IP Box.
Projekt skierowany do prekonsultacji nie zawiera natomiast regulacji dotyczących zapowiadanej ulgi na robotyzację.
B+R
Znane są natomiast szczegóły propozycji dotyczące dwóch już funkcjonujących ulg (B+R i IP Box). Pierwsza pozwala ponownie odliczyć od dochodu wydatki na badania i rozwój (koszty kwalifikowane) uwzględnione w kosztach podatkowych. W przypadku centrów badawczo-rozwojowych (CBR) to co do zasady 150 proc. wydatków, a w przypadku pozostałych podatników 100 proc.
Projekt zakłada, że od przyszłego roku wszyscy podatnicy będą mogli odliczyć w ramach B+R 200 proc. kosztów pracowniczych.
Oprócz tego CBR będą mogły zaliczać do kosztów 200 proc. wydatków kwalifikowanych. Będzie to dotyczyć również kosztów: uzyskania i utrzymania patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy, prawa z rejestracji wzoru przemysłowego. Dziś CBR może odliczyć koszty uzyskania tych praw dodatkowo tylko w 100 proc.
Razem z IP Box
Projekt nie zakłada zmian w samym funkcjonowaniu preferencji IP Box. Ma być ona rozliczana na dotychczasowych zasadach, czyli w odniesieniu do dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (np. z patentów, autorskiego prawa do programu komputerowego), tak jak obecnie będzie można zastosować 5 proc. podatku dochodowego.
Projekt zakłada natomiast wprowadzenie regulacji, która umożliwi podatnikowi osiągającemu dochody z kwalifikowanych IP i opodatkowującemu je preferencyjną 5-procentową stawką podatkową korzystanie jednocześnie z odliczenia w ramach ulgi B+R.
Dziś jest inaczej – nie można równocześnie stosować ulgi B+R oraz preferencyjnej stawki IP Box w stosunku do tego samego dochodu.
Na innowacyjnych pracowników
Uzupełnieniem preferencji na badania i rozwój ma być nowa ulga na innowacyjnych pracowników. Będą mogli z niej skorzystać podatnicy, którzy nie mogą w pełni skorzystać z ulgi B+R.
Dzięki planowanej zmianie będą mogli kwotę podatku wynikającą z ulgi B+R wykorzystać na zapłatę zaliczek na podatek od wynagrodzeń innowacyjnych pracowników.
Dotyczy to dochodów (przychodów) tych osób, którzy na realizację działalności B+R przeznaczają co najmierniej 50 proc. swojego czasu pracy.
Ulga na prototyp
Kolejna nowa preferencja – na prototyp będzie dotyczyć produkcji próbnej nowego produktu lub wprowadzenia go na rynek, jeżeli powstał w wyniku prac badawczo-rozwojowych. Podobnie jak w przypadku ulgi B+R, koszty będą potrącane od podstawy opodatkowania. Wartość odliczenia nie będzie mogła przekroczyć 30 proc. poniesionych kosztów, nie więcej niż 10 proc. dochodu.
Przez produkcją próbną będzie rozumiany etap „rozruchu technologicznego produkcji niewymagającego dalszych prac projektowo-konstrukcyjnych lub inżynieryjnych, którego celem jest wykonanie prób i testów przed uruchomieniem produkcji nowego produktu”. Etap ten obejmie okres od poniesienia pierwszego kosztu do rozpoczęcia produkcji.
Przy wprowadzaniu na rynek nowego produktu chodzić będzie jedynie o działania podejmowane dla uzyskania niezbędnej dokumentacji umożliwiającej otrzymanie certyfikatów i zezwoleń umożliwiających sprzedaż produktu.
W ramach nowej ulgi będzie można odliczyć m.in.: koszt wykorzystywanych do uruchomienia produkcji środków trwałych, ich ulepszenia, koszty materiałów, ekspertyz itd.
Dodatkowa preferencja
Projekt zakłada też preferencję dla podatników PIT inwestujących w alternatywne spółki inwestycyjne. Ma być to zachętą dla osób fizycznych do inwestowania w przedsięwzięcia obarczone dużym ryzykiem ekonomicznym.
Ulga ma polegać na wprowadzeniu możliwości odliczania od podstawy opodatkowania kwoty stanowiącej 50 proc. wydatków na nabycie (objęcie) udziałów lub akcji alternatywnej spółki inwestycyjnej, albo spółki, w której alternatywna spółka inwestycyjna posiada co najmniej 5 proc. udziałów (akcji).
Warunkiem będzie posiadanie takich udziałów (akcji) przez okres co najmniej 2 lat.
W roku podatkowym będzie można odliczyć maksymalnie 250 tys. zł.
Prawo do tej preferencji będą mieli podatnicy osiągający dochody opodatkowane na ogólnych zasadach według skali (stawką 17 proc. i 32 proc.) lub stawka liniową 19 proc.
Podatnik, który dokona odliczenia, ale sprzeda udziały (akcje) przed upływem 24 miesięcy od dnia ich nabycia, będzie obowiązany doliczyć do dochodu kwoty uprzednio odjęte.
Ministerstwo Finansów uzasadnia, że podobne ulgi funkcjonują już m.in. we Francji i w Wielkiej Brytanii.