• Czy brak NIP na fakturze za energię elektryczną pozbawia prawa do odliczenia podatku naliczonego
  • Na jakich zasadach wspólnik spółki komandytowej może odliczać zapłacone składki zdrowotne
  • Czy można odliczyć VAT z tytułu wykupu samochodu z leasingu w trakcie zawieszenia wykonywania działalności
  • Jaka kwota akcyzy przysługuje do zwrotu w przypadku wniosku złożonego przed 1 maja 2021 r.
  • Czy po zmianach w prawie trzeba się stosować do WIA
  • Czy członkowie załogi samolotu mogą przywozić napoje alkoholowe, nie płacąc akcyzy
Prowadzę opodatkowaną działalność gospodarczą w mieszkaniu, w którym mieszkam. Czy mogę odliczać część VAT z faktur za energię elektryczną wystawianych na mnie bez wskazania numeru NIP nabywcy?

Prawo do odliczenia przysługuje podatnikom VAT przede wszystkim w zakresie, w jakim nabywane przez nich towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych (zob. art. 86 ust. 1 ustawy o VAT). W przedstawionej sytuacji warunek ten jest spełniony, gdyż nabywana energia elektryczna jest przez podatnika częściowo wykorzystywana na potrzeby prowadzonej działalności opodatkowanej.

Należy jednak zauważyć, że nie zawsze kwotę podatku naliczonego stanowi cała kwota VAT z faktury zakupu. W szczególności z art. 86 ust. 7b ustawy o VAT wynika, że w przypadku nakładów ponoszonych na nabycie (w tym na nabycie praw wieczystego użytkowania gruntów) oraz wytworzenie nieruchomości, stanowiącej majątek przedsiębiorstwa danego podatnika, wykorzystywanej zarówno do celów wykonywanej przez tego podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów osobistych, o których mowa w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, gdy przypisanie tych nakładów w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego oblicza się według udziału procentowego, w jakim dana nieruchomość jest wykorzystywana do celów działalności gospodarczej.
Co prawda przepis ten bezpośrednio nie dotyczy takich przypadków jak wskazany w pytaniu, lecz według mnie może być w nich odpowiednio stosowany. W związku z tym z faktur za energię elektryczną podatnik może odliczać VAT w części, w jakiej mieszkanie jest zajęte na prowadzenie przez niego opodatkowanej działalności gospodarczej. Uprawnienia to przysługuje nawet wówczas, gdy na otrzymywanych fakturach nie ma NIP nabywcy. Organy podatkowe w udzielanych wyjaśnieniach potwierdzają bowiem, że brak NIP na fakturach nie wyłącza prawa do odliczania VAT na ich podstawie (zob. interpretację indywidualną dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 19 sierpnia 2016 r., nr ITPP1/4512-495/16/BK). ©℗
Podstawa prawna
art. 86 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 685; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 802)
Jestem wspólnikiem w spółce komandytowej ABC (będącej od 1 maja 2021 r. podatnikiem CIT) oraz w spółce jawnej XYZ (niebędącej podatnikiem podatku dochodowego). W związku z tym opłacam podwójną składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Czy od podatku od dochodu z działalności gospodarczej powstającego u mnie z tytułu uczestnictwa w spółce jawnej mogę odliczać składkę na ubezpieczenie zdrowotne płaconą z tytułu bycia wspólnikiem spółki komandytowej?

Na podstawie art. 27b ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT podatek dochodowy w pierwszej kolejności ulega obniżeniu o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne (z zastrzeżeniem, że kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne, o którą zmniejsza się podatek, nie może – zgodnie z art. 27b ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT – przekroczyć 7,75 proc. podstawy wymiaru tej składki):

1) opłaconej w roku podatkowym bezpośrednio przez podatnika zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych,
2) pobranej w roku podatkowym przez płatnika zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
Ani przy tym z art. 27b ustawy o PIT, ani z żadnych innych przepisów nie wynika powiązanie odliczanych składek na ubezpieczenie zdrowotne z podatkiem od przychodów (dochodów), z którymi są one związane. W konsekwencji składki na ubezpieczenie zdrowotne mogą być odliczane od dowolnego podatku. Potwierdzają to w udzielanych wyjaśnieniach organy podatkowe, czego przykładem może być interpretacja indywidualna dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 20 czerwca 2018 r. (nr 0112-KDIL3-1.4011.247.2018.1.IM), w której czytamy, że „ustawodawca nie ogranicza możliwości odliczenia składki płaconej z tytułu przychodów z określonego źródła wyłącznie do podatku od dochodów z tego źródła. Innymi słowy, kwestia, czy podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia od podatku dochodowego kwot składek na ubezpieczenie zdrowotne nie zależy od tego, w związku z jakim źródłem przychodów powstał obowiązek zapłaty tych składek”.
A zatem nie ma przeszkód, aby od podatku od dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej generowanego z tytułu uczestnictwa w spółce jawnej odliczane były obie płacone przez wspólnika składki na ubezpieczenie zdrowotne (w ramach limitu 7,75 proc, podstawy wymiaru). Jest tak, mimo że jedna z tych składek płacona jest z tytułu bycia wspólnikiem spółki komandytowej. ©℗
Podstawa prawna
art. 27b ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1426; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 868)
Z początkiem marca 2021 r. zawiesiłem wykonywanie działalności gospodarczej. Na początku czerwca 2021 r. wykupię z leasingu samochód osobowy. Czy będę mógł odliczyć 50 proc. VAT z faktury wykupu samochodu?

Jeżeli samochód ma być w przyszłości (po wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej) wykorzystywany przez podatnika do wykonywania czynności opodatkowanych, to przysługuje mu prawo do odliczenia VAT z faktury dokumentującej jego wykup. Przy czym zakładam, że przedsiębiorca nie jest wykreślony z rejestru podatników VAT, bo gdyby jednak tak było, to ze skorzystaniem z prawa do odliczenia musiałby poczekać do przywrócenia jego rejestracji jako czynnego podatnika VAT.

Prawo do odliczenia przysługuje przede wszystkim w zakresie, w jakim towary i usługi nabywane (importowane) przez podatników są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych (zob. art. 86 ust. 1 ustawy o VAT). Co prawda art. 86 ust. 1 ustawy o VAT sformułowany jest w czasie teraźniejszym, lecz nie ulega wątpliwości, że dotyczy również przyszłości. W konsekwencji prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje również w zakresie, w jakim towary i usługi nabywane przez podatników mają być (według zamiarów podatników) wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
Jeżeli zatem wykupiony samochód ma być w przyszłości (po wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej) wykorzystywany przez podatnika do wykonywania czynności opodatkowanych, to przysługuje mu prawo do odliczenia VAT (50 proc. VAT ze względu na brzmienie art. 86a ust. 1 ustawy o VAT) z faktury dokumentującej jego wykup. Z przepisów nie wynika bowiem, aby fakt zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej sam w sobie wyłączał lub ograniczał korzystanie przez podatników z prawa do odliczenia. ©℗
Podstawa prawna
art. 86, art. 86a ust. 1, art. 96 ust. 9a pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 685; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 802)
Podatnik, który prowadzi zakład energochłonny w rozumieniu przepisów akcyzowych i wykonuje działalność uprawniającą do otrzymania zwrotu części akcyzy zapłaconej od energii elektrycznej, wystąpił pod koniec 2020 r. o zwrot tej akcyzy za 2019 r., obliczając kwotę zwrotu na podstawie wzoru określonego w ustawie o podatku akcyzowym. Od 1 maja 2021 r. nastąpiła zmiana tego wzoru, która bardzo ogranicza wysokość możliwego do uzyskania zwrotu. Czy podatnik, który złożył terminowo wniosek o zwrot przed tą datą, ale jeszcze nie otrzymał decyzji w tej sprawie, może liczyć na kwotę obliczoną według starych zasad, czy otrzyma niższą kwotę wynikającą z nowego sposobu kalkulacji zwrotu akcyzy?

Zmiana sposobu obliczania kwoty zwrotu części akcyzy dla podmiotów energochłonnych została przedstawiona przez Ministerstwo Finansów jako aktualizacja dotychczasowego algorytmu, która uwzględnia obniżkę stawki akcyzy na energię elektryczną z 20 zł za megawatogodzinę do 5 zł za megawatogodzinę. Dotychczasowy wzór zawierał wpisaną na sztywno stawkę akcyzy w kwocie 20 zł za megawatogodzinę, stąd zmiana sposobu obliczenia kwoty zwrotu nie była raczej zaskoczeniem.

Natomiast zastrzeżenia budzi tryb, w jakim regulacja ta została wprowadzona. Otóż nowelizacja zawiera przepisy przejściowe, zgodnie z którymi wnioski złożone przed jej wejściem, tj. do 1 maja 2021 r., ale nierozpatrzone przed tą datą, będą rozstrzygnięte na nowych zasadach, tj. podatnicy otrzymają kwotę zwrotu znacznie (zazwyczaj czterokrotnie) niższą niż wnioskowana. Należy zauważyć, że przepisy dotyczące zwrotu akcyzy działają z mocą wsteczną, co w tym przypadku pozbawia dużą część podatników ich praw istniejących w momencie, w którym chcieli z nich skorzystać. Dodatkowo wprowadza to nierównowagę w sytuacji różnych podatników, gdyż ci, których wnioski rozpatrzono wcześniej, otrzymali wyższy zwrot. Co więcej, urzędy rozpatrujące wnioski miały łatwy sposób zmniejszenia kwot zwrotu poprzez przeciągnięcie postępowania i wydanie decyzji po 1 maja 2021 r. W rezultacie powoduje to wątpliwości, czy omawiany przepis został wprowadzony zgodnie z prawem. Wydaje się, że podatnicy, którzy otrzymają decyzje zwrotowe po 1 maja 2021 r. na kwoty niższe niż wnioskowane, mają podstawy, aby skarżyć je do sądów administracyjnych. ©℗
Podstawa prawna
art. 31d ustawy z 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 722; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 802)
art. 22 ustawy z 30 marca 2021 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 694)
Jestem posiadaczem kilku wiążących informacji akcyzowych na różne wyroby, przy czym jedna z nich jest niekorzystna. Dotychczas nie było obowiązku stosowania się do takich informacji, a więc w przypadku niekorzystnego rozstrzygnięcia można było dokonywać operacji bez posługiwania się takim WIA. Czy coś się zmieniło w tym zakresie?

Do końca kwietnia 2021 r. wiążące informacje akcyzowe wiązały jedynie organy podatkowe wobec posiadacza WIA. Ten ostatni nie miał obowiązku stosowania się do WIA, z którą się nie zgadzał. Jednak zmieniony od 1 maja br. art. 7d ust. 3 ustawy o podatku akcyzowym przewiduje obecnie, że WIA jest wiążąca zarówno dla organu podatkowego, jak i dla jej posiadacza. W związku z tym ma on obecnie obowiązek stosowania WIA w związku z realizacją czynności podlegających opodatkowaniu danych wyrobów. Można zauważyć, że zmiana ta jest wzorowana na regułach dotyczących wiążących informacji taryfowych, jakie obowiązują na gruncie cła od 2016 r. ©℗

Podstawa prawna
art. 7d ust. 3 ustawy z 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 722; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 802)
Pracuję jako stewardesa w samolotach, które odbywają regularne rejsy na trasach międzynarodowych. Czy możliwe jest przywiezienie z takiego rejsu napojów alkoholowych, od których nie trzeba płacić akcyzy?

Ostatnia nowelizacja przepisów akcyzowych wprowadziła zwolnienie z akcyzy przywozu napojów alkoholowych dokonywanego przez członków załogi środków transportu wykorzystywanych do podróży z terytorium państwa trzeciego na terytorium kraju, jeżeli te są przywożone w ramach wykonywanej pracy. Obowiązują przy tym następujące limity:

1) napoje powstałe w wyniku destylacji i wyroby spirytusowe o mocy objętościowej alkoholu powyżej 22 proc., alkohol etylowy nieskażony o mocy objętościowej alkoholu wynoszącej 80 proc. i więcej – 0,5 litra, lub
2) alkohol i napoje alkoholowe o mocy objętościowej alkoholu nieprzekraczającej 22 proc. – 0,5 litra, i
3) wina niemusujące – 0,5 litra, i
4) piwa – 2 litry.
Zmiana ta ujednoliciła zakres zwolnień w zakresie VAT i akcyzy, bowiem już wcześniej funkcjonowało zwolnienie z VAT dotyczące tych samych limitów.
Warto zauważyć, że wskazane limity dla członków załóg środków transportu są istotnie mniejsze niż w przypadku zwykłych podróżnych spoza Unii Europejskiej. ©℗
Podstawa prawna
art. 36a ustawy z 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 722; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 802)