Obecnie w Polsce podstawowa stawka podatku VAT wynosi 23%. W przypadkach przewidzianych ustawowo stosuje się stawki obniżone: 0%, 5% i 8%.

Stawka VAT to określony procentowo wskaźnik służący obliczeniu należnej kwoty podatku od sprzedaży danej usługi i towaru. Z artykułu dowiedz się, jakie stawki VAT obowiązują w 2021.

Czym jest VAT

VAT (ang. value-added tax) to podatek od towarów i usług (spotyka się też skrót PTU). Jest to tzw. podatek pośredni, co oznacza, że nie płacimy go bezpośrednio w urzędzie skarbowym, a przy nabywaniu dobra. VAT jest zawarty w cenie np. każdego artykułu, który kupujemy w sklepie. Co do zasady obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub z chwilą wykonania usługi. Zatem przykładowy sklep, który sprzedał nam towar, jest zobowiązany rozliczyć od niego VAT według ustawowej stawki.

SLIM VAT, czyli miało być prościej, a jest zamieszanie. Rabaty i zwroty zmorą dla księgowych
SLIM VAT, czyli miało być prościej, a jest zamieszanie. Rabaty i zwroty zmorą dla księgowych

Zobacz również

Opodatkowane VAT są:

  • sprzedaż towarów i usług w Polsce
  • eksport towarów
  • import towarów
  • wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
  • wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Stawki VAT obowiązujące w Polsce

Obecnie w Polsce podstawowa stawka podatku VAT wynosi 23%. W przypadkach przewidzianych ustawowo stosuje się stawki obniżone: 0%, 5% i 8%. O tym, którą stawkę zastosować do danego towaru lub usługi, decyduje tzw. matryca VAT. Są to załączniki do ustawy o podatku od towarów i usług, każdy z nich to tabela, w której dane dobra są przypisane do określonej stawki.

Podatnicy, którzy nie wiedzą, jaką stawkę wybrać, mogą wystąpić z wnioskiem o wydanie wiążącej informacji stawkowej (WIS). Decyzje w sprawie WIS wydaje dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS).

Do 2010 r. podstawowa stawka VAT wynosiła 22%., zaś zamiast stawki 8-procentowej stosowana była stawka 7%. Podwyżka VAT do 8% i 23% miała być tymczasowa, jednak obowiązuje do dziś. Po raz ostatni stosowanie wyższych stawek zostało przedłużone w 2020 r.

Najnowsze zmiany w stawkach VAT

Matryca VAT została zmieniona 1 lipca 2020 r. Tego dnia weszły w życie nowe załączniki nr 3 i 10 do ustawy o VAT. Zmiany były wprowadzane pod hasłem uproszczenia przepisów podatkowych i wyeliminowania sytuacji, w których te same artykuły są opodatkowane w różny sposób. Przykład to pieczywo i wyroby ciastkarskie, do których stosowano stawki 5, 8 i 23 proc. a po zmianie obowiązuje jedna 5-procentowa stawka. W debacie publicznej pojawiały się hasła o obniżonym podatku VAT na musztardę - faktycznie musztarda nie jest już opodatkowana inaczej niż sos musztardowy (stawka zmalała z 23% do 8%). Nie oznacza to, że stawki zostały wyłącznie obniżone – w górę poszedł VAT m.in. od sprzedaży drewna opałowego, lodu i owoców morza.

Modyfikacje matrycy zostały wprowadzone 31 sierpnia 2020 r. Tego dnia zostały obniżone stawki VAT do wysokości 8% na produkty pochodzenia zwierzęcego (nasienie zwierząt) oraz maszyny, urządzenia i wyposażenie dla ociemniałych i niewidomych.

Czy czekają nas kolejne zmiany związane z VAT?

Żadne zmiany wysokości stawek VAT w roku 2021 nie są zapowiadane. Nie powinniśmy się też spodziewać szybkiego powrotu do stawek 22% i 7%, chociaż ustawodawca przewidział taką możliwość. Ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania społeczno-gospodarczym skutkom COVID-19 zakłada, że powrót do starych stawek VAT miałby nastąpić w roku następującym po roku, w którym zostaną osiągnięte określone wskaźniki makroekonomiczne.